Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) hazırladığı Gıda Fiyat Endeksine göre, küresel gıda fiyatları Haziran ayında geriledi.
Söz konusu gerileme mısır tekliflerinde önemli bir artış olmamasına rağmen süt ürünleri ve bitkisel yağların fiyatlarının düşmesinden kaynaklandı. Bu azalmadan dolayı küresel gıda fiyatları bir yıl önceki seviyesine çok yaklaştı.
Yaygın olarak satılan gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişikliklerini izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, Mayıs ayına göre yüzde 0.3 puan düşüşle Haziran ayında ortalama 173 puan seviyesine geldi.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi Haziran ayında yüzde 6.7 arttı. Bu artışın sebebi olarak Amerika Birleşik Devletleri'ndeki mısır ihracı için mal sağlayan tedarikçilerin mısır fiyatlarını artırmasından kaynaklandı. Diğer taraftan bu durum buğday fiyatlarını da etkiledi. Pirinç fiyatları genel olarak istikrarlıydı.
Haziran ayında FAO Şeker Fiyat Endeksi bir önceki aya göre yüzde 4.2 yükseldi. Bu durum, Brezilya Real’inin ABD Doları karşısında değer kazanmasından kaynaklandı.
Buna karşılık, peynir ve tereyağına olan zayıf talepten dolayı, FAO Süt Fiyatı Endeksi yüzde 11.9 azalarak son beş ayda ilk defa düştü.
FAO Sebze Fiyat Endeksi ay boyunca yüzde 1.6 azalırken, palm yağ ve soya yağı fiyatları, hem durgun küresel ithalat talebinin yüksek küresel tedarik beklentilerinin gerisinde kalmasıyla düşüş yaşadı.
FAO Et Fiyat Endeksi, Doğu Asya'dan sığır, domuz ve kümes hayvanı etlerine Afrika Domuz Ateşinin yayılmasından dolayı yerli üretim eksikliklerini dengelemek amacıyla oluşan güçlü ithalat talebinden dolayı Mayıs ayındaki düzenlenmiş değerinden yüzde 1.5 arttı.
TAHILDA ARZ-TALEP DENGESİ
FAO ayrıca bugün Tahıl Arz ve Talep Özeti'ni yayınladı.
FAO, 2019 için dünya çapındaki üretim tahminlerini 2 milyar 685 milyon ton olarak değiştirdi. Bu, 2018 yılından yüzde 1.2'lik bir artışa işaret ediyor ve bu yılki büyümenin büyük miktarda buğday üretiminden kaynaklanması bekleniyor.
Dünya çapında buğday üretiminin 2019'da, Hindistan'daki rekor üretimin etkisiyle, yüzde 5.6 oranında artarak yaklaşık 771 milyon tona ulaşması beklenmektedir. Buna karşın, Afrika, Çin ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin bazı bölgelerinden kaynaklanan zayıf beklentiler nedeniyle, küresel kaba taneli tahıl üretiminin bu yıl 1 398 milyon tona düşmesi bekleniyor. Dünya pirinç üretiminin 2018 yılı seviyesine yakın olan 516 milyon ton olduğu tahmin edilmekte.
2019/2020'deki dünya tahıl kullanımının, bir önceki yıla göre yüzde 1.0 artışla 2 708 milyon tonu aşması öngörülüyor. Buğday ve pirinç kullanımının ise mısır kullanımından daha hızlı artması bekleniyor.
FAO, 2020 sezonunun kapanışındaki dünya tahıl stokları tahminini, açılış seviyesinin yüzde 3.2'sinin altına çekerek 828 milyon tona indirdi. Düşüşün çoğu Çin ve ABD'de yoğunlaşan mısır stoklarında beklenen yüzde 12.4'lük bir daralmadan dolayı gerçekleşti.
Küresel buğday stoklarının yüzde 4.5 artması beklenirken, genel olarak, tahılların stok kullanım oranının 2019/2020 dönemi için nispeten yüksek bir yüzde olan 29.6 seviyesinde kalması öngörülüyor.
Tahıllarda dünya ticaretinin yüzde 2.0 oranında artarak 415 milyon tona yükselmesi ve buğday ticaretinin neredeyse iki katına çıkması bekleniyor.
İrfan Donat
Bloomberg HT Tarım Editörü
idonat@bloomberght.com
