Advertisement
EKONOMİK VERİLER VE GÜNDEM ABONE OL

Türkiye'de imalat satınalma yöneticileri endeksi Mayıs ayında 49,2 değerini aldı.

Endeks Nisan ayında 49,2 olarak kaydedilmişti.

Endekste 50'nin altındaki değerler daralmaya, bu eşik seviyenin üzeri ise büyümeye işaret ediyor.

İSO'dan endekse ilişkin yapılan açıklamada talepte devam eden durağan seyrin, Mayıs ayında hem üretim hem de yeni siparişlerin ivme kaybetmesine neden olduğu belirtildi.

Böylece yavaşlama eğilimi üretimde altı aya, yeni siparişlerde sekiz aya ulaştı. Diğer yandan her iki göstergede de azalışın hız kesmesi göreli bir iyileşme anlamına geldi.

Yeni ihracat siparişlerinde son iki yılın en hızlı düşüşü yaşanırken bazı firmalar Avrupa’daki ekonomik yavaşlamaya dikkat çekti.

Nihai ürün stoklarında toparlanma sinyali

Kapasite genişletme çabalarının bir parçası olarak imalatçılar istihdamı artırmaya devam etti. İstihdamdaki artış ılımlı düzeyde gerçekleşmekle birlikte trend olarak 24 aya ulaştı.

Mayıs'ta yeni siparişlerin yavaşlaması ve istihdamın artmaya devam etmesi firmaların birikmiş işlerini azaltabilmelerini sağladı.

Bu arada yeni ihracat siparişlerindeki zayıflık, stok seviyelerindeki artışı destekledi.

Girdi stokları son altı ayda ilk kez artarken nihai ürün stokları sekiz aylık düşüşün ardından toparlanma gösterdi. Nihai ürün stoklarındaki artış Eylül 2015’ten beri en yüksek hızda kaydedildi.

Tedarik zincirindeki aksaklıklar hafifledi

Anket sonuçlarına göre tedarik zincirlerindeki aksamalar Nisan ayına göre oldukça hafifledi ve böylece tedarikçi performansındaki bozulma Eylül 2020’den beri en ılımlı düzeyde ölçüldü.

Son aylarda yaşanan zorluklar, Türk imalat sektöründeki talebin Mayıs ayında da durağan kalmasına yol açtı. Firmalar, Avrupa’daki ekonomik yavaşlama nedeniyle yeni ihracat siparişi almakta zorlandı. Bununla birlikte iş yapma koşullarının yakında iyileşmeye başlayabileceği yönünde bazı sinyaller dikkat çekti. Örneğin tedarik zincirlerindeki aksamalar Eylül 2020’den beri en sınırlı düzeyde gerçekleşirken maliyet enflasyonu üst üste beşinci ay geriledi. Bu kısmi iyileşmelerin siparişlerde yeniden büyümeyle sonuçlanması durumunda, istihdamda süregelen artış trendi firmaların bu sürece hazır olmasını sağlayacak. S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker

Takip edilen 10 sektörün yedisinde üretim arttı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI mayıs ayı raporuna göre, anket kapsamında takip edilen 10 sektörün yedisi üretim artışı kaydetti ve bu sektörlerden üçü büyüme bölgesine geri döndü.

En hızlı üretim artışları giyim ve deri ürünleri ile metalik olmayan mineral ürünler sektörlerinde gerçekleşti.

Tekstil üretimi yatay seyrederken, makine ve metal ürünleri ile ana metal sektörlerinde yavaşlama kaydedildi.

Benzer şekilde, sektörlerin çoğunluğunda yeni siparişler artış gösterdi.

Bu açıdan en güçlü performans giyim ve deri ürünleri sektöründe, en belirgin yavaşlama ise ana metal sanayinde izlendi.

Dış talep tarafında belirgin zorluklar yaşandı ve ihracatın sadece üç sektörde artması dikkat çekti.

İstihdamdaki iyileşme eğilimi Mayıs'ta genele yaygın bir şekilde devam etti. En hızlı artış makine ve metal ürünler sektöründe gerçekleşti. Talep koşullarındaki iyileşme belirtilerine bağlı olarak sektörlerin çoğunluğunda firmalar satın alma faaliyetlerini artırdı.

Teslimat gecikmeleri sürdü

Girdi alımlarını sürdüren imalatçılar, kimi iyileşme işaretlerine rağmen çoğu durumda teslimat gecikmeleri ile karşılaşmaya devam etti.

Teslimat sürelerindeki en belirgin uzama elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe kaydedildi. Buna karşılık ağaç ve kağıt ürünleri ile ana metal sektörlerinde tedarikçi performansı iyileşti.

Girdi maliyetleri enflasyonu birçok sektörde gevşeme kaydederken en düşük oranlı artış ana metal sektöründe gerçekleşti. En hızlı yükseliş ise metalik olmayan mineral ürünlerde ölçüldü.

Zayıflayan talep ve yavaşlayan girdi maliyetleri enflasyonunun etkisiyle ana metal sanayi satış fiyatlarında en ılımlı artışın yaşandığı sektör oldu.

Diğer sektörlerde nihai ürün fiyatları enflasyonu genellikle yüksek seviyesini korudu. Mayıs'ta sektörlerin yarısı nihai ürün fiyatlarını nisan ayına göre daha hızlı artırdı.

Endeksin detaylarına bakıldığında, tüketicinin mevcut durum algısında, geleceğe ilişkin beklentilerinde ve tüketim eğiliminde bir gerileme görüldü.

Ağırlıklı olarak Fed toplantısı sonrası finansal piyasalarda yaşanan dalgalanma ve bunun özellikle döviz kurları ve faizler üzerine baskı oluşturması tüketici güvenindeki gerilemenin temel nedeni olurken hızlı enflasyonun yükselişini devam ettirmesi de gerilemenin bir diğer nedeni oldu. Bu çerçevede, Bloomberg HT Tüketici Beklenti Endeksi bir önceki aya göre yüzde 15,18 gerileyerek 58,54 değerini aldı.

Diğer taraftan, içinde bulunduğumuz dönemin dayanıklı tüketim malları ile otomobil ve konut alımı için uygunluğunu ölçmeye çalışan Bloomberg HT Tüketim Eğilimi Endeksi ise yüzde 9,45 düşüş göstererek 36,91 oldu.

Tüketici güveni, son aylarda düşük seviyede ve kararsız olan seyrine devam ediyor. Mart ve Nisan aylarında hafif yükselme eğilimi gösteren tüketici güveni Mayıs ayında tekrar gerilemiş durumda.