Merkez bankaları 2020'de ne yapacak?
Merkez bankaları için oldukça yoğun bir yıl geride kaldı ve gözler gelecek yıl için beklentilere ve atılacak olası adımlara çevrildi
Merkez bankalarının, ticaret savaşından kaynaklanan yavaşlama ve bunun sonucu imalat sektöründe meydana gelen durgunlukla mücadele etmek için faiz indirerek tekrar tartışmaya dahil olduğu bir yılı geride bıraktık.
ABD merkez bankası Fed gibi bazıları, finasal krizden bu yana görülen en zayıf büyüme ortamında, 2019 yılı öncesi faiz artırımlarına giderek bir miktar yol almış ve gevşeme için kendilerine alan açmıştı. Ancak Avrupa Merkez Bankası gibi diğer bazıları, kendilerini daha zor bir pozisyonda buldu ve gösterge faizi daha da düşürerek sıfır seviyesinin altına indirmek zorunda kalmasıyla birlikte sıfır altı faizlerle ilgili kızgınlığın daha da artmasına yol açtı.
2020 para politikası için daha sakin bir yıl olacak gibi görünüyor. Maliye politikası ekonomileri desteklemek için daha ön plana çıkabilir ve büyüme beklentileri daha parlak görünüyor.
Ancak ekonomik veriler, pozitif olmaktan ziyade karışık. Genel anlamda, para politikası eğilimi halen güvercin tarafa yönelim gösteriyor. Büyük merkez bankaları ateş etmeye ara verirken, diğerlerinin, özellikle gelişen piyasaların tekrar faiz indirimine gitmesi bekleniyor.
Aşağıda Bloomberg Economics'in hep birlikte dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 90'ı için politika oluşturan 23 önde gelen merkez bankası için düzenlediği çeyrek dönemlik gözden geçirme yer alıyor;
Fed
Başkan: Jerome Powell
Mevcut gösterge faiz (üst sınır) % 1.75
2020 yılı sonu için tahmin: % 1.75
Fed Başkanı Jerome Powell, 11 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Fed'in ekonomi için olumlu görünümünde somut bir değişiklik olmazsa, mevcut para politikası duruşunun "muhtemelen uygun kalmaya devam edeceğini" söylemesi ile birlikte faizlerin uzun bir süre sabit kalacağı konusunda şüpheye yer bırakmadı. Fed Başkanı, politika yapıcıların art arda üç faiz indiriminin ardından gösterge faizi yüzde 1.5-1.75 aralığında sabit bırakmasının ve yayımlanan tahminlerin 17 Fed yetkilisinden 13'ünün 2020 yılında faizde değişiklik öngörmemesini göstermesinin ardından konuştu. Bu durum Fed yetkililerinin başkanlık seçim yılı boyunca beklemede kalmasını sağlayacak.
Buna karşın, ABD merkez bankası tamamen geri plana çekilmeyecek. Para piyasalarındaki sorunlar, Fed'i bankacılık sisteminde bol rezerv kalmasını sağlamak için Hazine bonosu satın almaya yöneltti. Bazı yatırımcılar, Fed'in bu alımları kısa vadeli kupon taşıyan menkul kıymetlere genişletmek zorunda kalabileceğini düşünüyor. Powell, böyle bir adım atmaya hazır olmadıklarını, ancak ihtiyaç duyulursa bunun yapılabileceğini söyledi.
Avrupa Merkez Bankası
Başkan: Christine Lagarde
Mevcut gösterge faiz: - % 0.5
2020 yılı sonu için tahmin: - % 0.5
Avrupa Merkez Bankası (AMB), ihtiyaç duyulduğunda teşvikleri artıracağı taahhüdünde bulundu, ancak yetkililer, önceki Başkan Mario Draghi'nin yavaşlayan Euro Bölgesi ekonomisini desteklemek için oldukça kapsamlı bir paket için bastırmasının ardından kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda ara verilmesi taraftarı olduklarını kaydettiler.
Politika yapıcılar artan bir şekilde, bankaların karlılığının azalması ve finansal istikrara yönelik riskler gibi kurumun negatif gösterge faizinin yıkıcı yan etkilerini işaret ediyorlar ve Draghi sonrası göreve gelen Christine Lagarde, 2003'ten bu yana yapılacak ilk stratejik gözden geçirmenin bir parçası olarak bu konunun değerlendirmeye alınacağı sözünü verdi.
Ekonomistler ve yatırımcılar, 2020'nin bütününde ve sonrasında, faizlerin değiştirilmemesini ve parasal genişlemeye (QE) devam edilmesini bekliyorlar. Ancak merkez bankası, ekonomi ticaret belirsizliklerinden ya da Euro Bölgesi imalat sektöründeki erimenin hizmet sektörüne de yayılmasından kaynaklanabilecek güçlüklerle karşılaşırsa tekrar test edilebilir.
Japonya Merkez Bankası
Başkan: Haruhiko Kuroda
Mevcut gösterge faiz: - % 0.1
2020 yılı sonu için tahmin: - % 0.1
Japonya Merkez Bankası için 2020'de görünüm, hükümetin büyümeyi desteklemek için harcama paketini açıklaması ve küresel ekonomideki iyileşme işaretlerinin ardından biraz daha parlak görünüyor. Bu durum Banka'yı şimdilik muhtemelen politikasını sabit tutmaya yöneltecek. Gözterge faiz halihazırda eksi bölgedeyken ve bilançosundaki varlıklarının toplamı ülke ekonomisinin büyüklüğünü aşmışken, Banka'nın sözlü yönlendirmesinin eğilimin gevşeme şeklinde olduğunu işaret etmesine karşın, aşılması gereken çıta halen yüksekte.
Öte yandan, Başkan Haruhiko Kuroda ABD-Çin ticaret görüşmelerindeki gelişmeleri ve sonbahardaki satış vergisi artışından kaynaklanabilecek ekonomik hasarı dikkatle izleyecek. Bazı ekonomistler, vergi artışının etkisinin politika yapıcılarının umduğu üzere önceki artışlara oranla daha küçük olabileceği yolundaki görüşlere kuşku ile bakmaya başladılar. Ancak bu durum Japon yeninde hasar verici bir yükselişe neden olabilir ve Japonya Merkez Bankası'nın harekete geçmesini sağlayabilir.
İngiltere Merkez Bankası
Başkan: Mark Carney
Mevcut gösterge faiz: % 0.75
2020 yılı sonu için tahmin: % 0.75
İngiltere Merkez Bankası 2020'de nihayet yeni başkanına kavuşacak ve böylelikle Mark Carney'in halefi için devam eden kaotik araştırma süreci sona ermiş olacak.
Boris Johnson'ın Aralık seçimlerinden kesin zaferle çıkması ile birlikte, hükümet hem ülkeyi 31 Ocak'ta Avrupa Birliği'nden çıkarmak için yolu açtı ve hem de merkez bankasının başına Kanadalı Carney'in ardından Andrew Bailey'i getirdi. 16 Mart'ta göreve başlayacak olan Bailey, küresel yavaşlama ve süregelen yatırım kıtlığı ile uğraşmak zorunda kalacak. En endişe verici olanı ise, Başbakan Johnson uzatma istemezse, İngiltere'nin gelecek yılın sonuna kadar AB ile ticaret anlaşması yapma gerekliliğinden dolayı, diğer bir Brexit son tarihi sorununun oluşmakta olması.
Şimdilik, görünüme ilişkin endişe, İngiltere Merkez Bankası'nın 9 politika yapıcısından ikisinin faiz indirimine gitmeyi istemesinde yatıyor. Tüm gözler, Johnson'ın kazanması ve Brexit gelişmelerinin tabloyu değiştirip değiştirmeyeceğinde olacak.
Kanada Merkez Bankası
Başkan: Stephen Poloz
Mevcut gösterge faiz: % 1.75
2020 yılı sonu için tahmin: % 1.75
Başkan Stephen Poloz yüzde 1.75 ile 2019 yılını önde gelen gelişmiş ekonomiler arasında en yüksek politika faiziyle kapatacak ve fazin bu ünvanı Poloz'un Haziran ayında yedi yıllık görev süresinin sona ermesine kadar koruması bekleniyor. Kanada Merkez Bankası'nın küresel gevşeme trendine direnç göstermesi için iki sebebi var; enflasyon son bir yıldır yüzde 2 hedefinin yakınında ve politika yapıcılar borçlarda daha fazla artışa neden olmamak için temkinli.
Kanada Merkez Bankası'nın bu aykırı statüsünden kaynaklanan temel olumsuz faktör, ihracatçı şirketleri olumsuz etkilemekte olan güçlü para birimine yol açması. Ancak Kanada Merkez Bankası üzerinde Fed ve diğer merkez bankalarının fazi indirimlerini yakalaması yönündeki baskı azalıyor. Dünya ekonomik görünümünün istikrar kazanmakta olduğuna ilişkin işaretler var ve piyasalar küresel parasal gevşemenin daha da devam edeceği yolundaki beklentilerini geriye çekiyor. Bu durum Kanada Merkez Bankası'nın ayrışan politika yolunu Poloz'un yerine gelecek yeni başkan için daha az riskli kılıyor.
Çin Merkez Bankası
Başkan: Yi Gang
Mevcut 1 yıllık en iyi borç verme faizi: % 4.35
Mevcut 7 günlük APİ ters repo faizi: % 2.50
2020 yılı sonu için tahminler: % 4.35; % 2.35
Çin Merkez Bankası'nın (PBOC) 2019'da geniş çaplı parasal genişlemeye başlayacağını öngören analistler hayal kırıklığına uğradı ve Başkan Yi Gang 2020'de teşvik için ılımlı ve hedefli bir patika izleyeceğini belirtti. Bununla birlikte ekonomistler, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde zayıflığın kötüleşmesi durumunda merkez bankasının büyümeyi desteklemek için bu yıl tercih ettiği bir yöntem olan rezerv karşılıklarının düşürülmesi yoluyla sisteme nakit vermeyi sürdürmesini bekliyor.
Genişlemeye yönelik temkinli yaklaşımı Çin'in stagflasyon ile mevcut mücadelesi şekillendiriyor. Tüketici fiyatlarındaki artış gıda fiyatlarının etkisiyle PBOC'nin yüzde 3'lük hedefini aşarken, buna üretici fiyatlarındaki düşüş eşlik ediyor. Ekonomistler mevcut durumda ekonomik büyümenin gelecek yıl yüzde 6'nın altına gerilemesini bekliyor. 2018 GSYİH verisinde yapılan yeni bir revizyon ekonominin bu on yılda ikiye katlanması yönündeki çoktandır devam eden hedefe daha kolay ulaşılabileceğini gösterdi. Bu durum PBOC'nin omuzlarındaki büyümeyi suni olarak destekleme yükünü azaltıyor.
Hindistan Merkez Bankası
Başkan: Shaktikanta Das
Mevcut repo faizi: % 5.15
2020 yıl sonu için tahmin: % 4.7
Hindistan Merkez Bankası (RBI) büyük bir ihtimalle faiz indirimlerine -belki 2020 ortasında ve manşet enflasyon yatıştığı zaman- devam edecek. Soğan fiyatları enflasyonu RBI'nın yüzde 2 – 6 hedef aralığının üst kısmına yaklaştırırken politika yapıcıların altı yıldan uzun süredir en zayıd büyümesini kaydeden ekonomiyi destekleme imkanını sınırladı.
RBI'nın bu yıl arka arkaya beş toplantıda toplam 135 baz puan faiz indirmesinin ardından Aralık'ta indirimlere sürpriz bir şekilde ara vermesinin nedeni enflasyonun beklentinin çok üzerine tırmanmasıydı. Bununla birlikte Başkan Shaktikanta Das parasal genişleme için daha fazla alan bulunduğunu net bir şekilde belirtti.
Bloomberg ekonomistleri diyor ki: RBI'ın Aralık'ta sürpriz bir şekilde beklemeye geçmesi soğan fiyatlarında geçici bir yükselişin manşet enflasyonu düşen büyümenin üzerine çıkarmasından daha fazla endişe duyduğunun sinyalini veriyor. Merkez bankasının faizleri Şubat ayında da -soğan fiyatlarındaki yükselişin sürecek olmasından dolayı- değiştirmemesini bekliyoruz. RBI'nın genişlemeci duruşu daha fazla genişlemenin mümkün olduğunun sinyalini veriyor.” dedi.
Brezilya Merkez Bankası
Başkan: Roberto Campos Neto
Mevcut Selic hedef faizi: % 4.5
2020 yıl sonu için tahmin: % 4.5
Brezilya Merkez Bankası gösterge faizi yüzde 4.5 ile tüm zamanların düşüğüne taşıyan genişlemeci döngüsünü tamamlamaya hazırlanıyor. Yatırımcılar hala 25 baz puanlık indirim payı bulunduğunu belirtirken çoğunlukla 2020 sonuna kadar mevcut seviyelere yakın kalması gerektiği konusunda hemfikir.
Enflasyon beklentilerinin en azından gelecek birkaç yıl boyunca resmi hedefin içinde kalması daha önce görülmemiş uzunluktaki düşük faiz dönemini destekliyor. Latin Amerika'nın en büyük ekonomisi neredeyse üç yıllık kötü performansın ardından ilgi çekmeye başladı. Ancak toparlanma kademeli olarak gerçekleşiyor.
Rusya Merkez Bankası
Başkan: Elvira Nabiullina
Mevcut gösterge faiz: % 6.25
2020 yıl sonu için tahmin: % 6
Enflasyonu düşürmek için mücadeleyle geçen yılların ardından Rusya Merkez Bankası Başjanı Elvira Nabiullina yüzde 4'lük hedefinin oldukça altında kalma riskiyle karşı karşıya. Art arda beş faiz indirimi fiyat artışını ya da büyümeyi -kısmen 2019'daki kamu harcamalarının ertelenmesinden dolayı- tetikleyemedi.
Nabiullina Aralık ayındaki konuşmasında genişlemenin etkisini göstermesinin zaman alacağını ve merkez bankasının etkiyi değerlendirmek için beklemesi gerektiğini söyledi. Şubat'taki toplantıda ya da yılın ilk yarısında bir indirimin daha mümkün olduğunu ancak kesin olmadığını belirtti. Rusya'da yerel para cinsinden Hazine tahvilleri, kısmen beklenenden hızlı genişlemenin de etkisiyle bu yıl 16 milyar dolar çekti. Yatırımcılar 2020 yılının da aynısı olup olmayacağını görmeyi bekliyor.
Güney Afrika Merkez Bankası
Başkan: Lesetja Kganyago
Mevcut ortalama repo faizi: % 6.5
2020 yıl sonu için tahmin: % 6.25
Güney Afrika Merkez Bankası ekonominin üçüncü çeyrekte beklenmedik ölçüde küçülmesi ve elektrik kesintileriniikinci resesyon riskini gündeme getirmesinin ardından genişleme baskısıyla karşı karşıya. Enflasyon dokuz yılın düşüğünde ve yüzde 3 – 6 hedef aralığının alt kısmına yakın seyrediyor.
Yine de Para Politikası Komitesi ekonomik büyüme üzerinde baskı oluşturan politika belirsizliği ve kamu finansmanının bozulması gibi bazı faktörlerin büyük bir ihtimalle faiz indirimini önleyeceğini net bir şekilde belirtti. Başkan Lesetja Kganyago 2019'un son PPK toplantısında “Para politikasını hükümtin başarısızlığını telafi etmek için kullanmak başarıya ulaştırmaz.” demişti.
Güney Afrika'nın yatırım yapılabilir seviyedeki son kredi notunu (Moody's Investors Service) 2020'de kaybetme beklentisi de genişlemenin önüne geçebilir. Bu adım büyük ölçüde fiyatlanmış olsa da muhtemelen randı zayıflatacaktır. Başkan Yardımcısı Kuben Naidoo not indiriminin Güney Afrika tahvillerinde 5 milyar dolar ile 8 milyar dolar arasında bir satışı tetikleyebileceğini söylemişti.
Meksika Merkez Bankası
Başkan: Alejandro Diaz de Leon
Mevcut gecelik faiz: % 7.25
2020 yıl sonu için tahmin: % 6.5
Meksika Merkez Bankası enflasyonun yüzde 3 hedefine ulaşması ve ekonomik büyümenin yataylaşmasının ardından 2019'da faizi on yılın zirvesinden 1 yüzde puanı indirdi. 2020'de sınırlı bir ekonomik sıçrama beklentisiyle birlikte politika yapıcıların genişlemeyi sürdüreceği tahmin ediliyor.
Meksika Merkez Bankası enflasyonun gelecek yılın ilk çeyreğinde hafifçe yükselmesini, sonrasında ise hedefe dönmesini bekliyor. Para politikasının kamedeli ayarlamaya ihtiyaç duyduğunu düşünen kurul üyelerinin çoğu çeyrek puanlık indirimler için oy veriyor. Başkan Andres Manuel Lopez Obrador tarafından atanan politika yapıcıların son dönemde yarım puanlık daha sert indirimler yönünde oy kullanması bankanın 2019'daki genişlemeden sonra dahi kısıtlamacı olmayı sürdürdüğünü gösterdi. Meksika G – 20 ülkeleri arasında en yüksek reel faiz ödeyen ekonomi konumunda bulunuyor.
Endonezya Merkez Bankası
Başkan: Perry Warjiyo
Mevcut 7 gğnlük ters repo faizi: % 5
2020 yıl sonu için tahmin: % 4.75
Agresif bir genişleme patikası izleyen Endonezya Merkez Bankası cansız büyümeyi teşvik etmek için borçlanma maliyetlerini Temmuz'dan beri 100 baz puan düşürdü. Güneydoğu Asya'nın yüzde 5 civarında büyüyen en büyük ekonomisi diğerlerine kıyasla iyi durumda. Küresel yavaşlama ve ABD – Çin ticaret savaşının etkilerini hisseden Endonezya'nın ihracat artışı art arda 13. ayda da daraldı.
Ekonominin bu yıl 2017'den beri en yavaş büyümesini kaydetmesi beklenirken, Başkan Perry Warjiyo -verilere bağlı olmakla birlikte- daha fazla faiz indiriminin yolda olduğunun sinyalini verdi. Aynı zamanda enflasyon, Endonezya standartlarına göre düşük ve daha da ılımlılaşarak bankanın 2020 için yüzde 2 – 4 aralığında yeni bir enflasyon hedefi belirlemesine neden olması bekleniyor. Hedefin bu yılki yüzde 2.5 – 4.5 aralığından aşağı çekilmesi daha fazla faiz indirimi için alan olduğu anlamına gelecektir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Başkan: Murat Uysal
Mevcut 1 haftalık repo faizi: % 12
2020 yıl sonu için tahmin: % 11 (Bloomberg Economics tahmini)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan faizlerin tek haneye düşmesi gerektiğini söylerken, enflasyonun yükselmesinin beklendiği gelecek yıl, genişlemeci döngünün sınırlarını keşfedebilir.
Kurda geçen aylarda görülen istikrardan destek bulan bankanın Para Politikası Kurulu (PPK) gösterge faizde 12 puanlık indirime giderek altı ay önce yapılan tüm tahminleri geride bıraktı. Şimdiyse liranın enflasyona göre düzeltilmiş getirisi benzer gelişen piyasaların ortalamasıyla ancak aynı seviyelerde bulunuyor. TCMB Başkanı Murat Uysal'ın, borçlanma maliyetlerini düşürdükçe enflasyonun yavaşlamaya devam edeceğini düşünen Cumhurbaşkanı'na ters düşmeden “makul” bir getiri oranını koruma taahhüdünü yerine getirmesi oldukça zor olabilir.
Nijerya Merkez Bankası
Başkan: Godwin Emefiele
Mevcut gösterge faiz: % 13.50
2020 yılı sonu için tahmin: % 13.50
Nijerya Merkez Bankası, enflasyon beklentilerinin yükselmesinden dolayı sıkı politika duruşunu sürdürecek. Gıda fiyatları, kaçakçılığı durdurmak için kara sınırlarının kapatılmasından doğan arz kısıtları nedeniyle yükseliyor. Merkez bankası bu sınır tedbirlerinin geçici olduğunu kaydederken, Başkan Godwin Emefiele faiz indirimini sadece enflasyon yüzde 6-9 hedef bandının üst sınırına düşmesi halinde düşünebileceğini söyledi. Enflasyon dört yılı aşkın süredir bu bandın dışında seyrediyor.
Politika faizinin yüzde 13.5 seviyesinde tutulması ayrıca azalan rezervlerden dolayı baskı altında olan Nijerya para birimi nairanın desteklenmesine de yardımcı olacak. Merkez bankası Afrika kıtasının en büyük petrol üreticisi olan bu ülkede ekonomik büyümeyi destekleme konusunda istekli, ancak banka öte yandan muhtemelen, bankaları kredi vermeye ve özel sektör üretimini desteklemeye zorlamak için bu kuruluşların kredi/mevduat rasyolarını yükseltmek gibi geleneksel olmayan politika araçlarını kullanmaya devam edecek.
Kore Merkez Bankası
Başkan: Lee Ju-yeol
Mevcut gösterge faiz: % 1.25
2020 yılı sonu için tahmin: % 1.25
Kore Merkez Bankası, son altı ayda gerçekleştirdiği iki faiz indirimi ve genişlemeci bütçenin ekonomiyi etkilemeye başlaması ve küresel talepteki artış ile birlikte 2020 yılında kademeli bir ekonomik toparlanma bekliyor. Eğer beklenen toparlanma somut hale gelemezse, Başkan Lee Ju-yeol para politikasını daha da gevşetme yönünde baskı ile karşı karşıya kalacak. Ancak merkez bankasının, gösterge faizin rekor düşük seviyede olması ve hanehalkı borcunun rekor seviyede seyretmesinden dolayı fazla br manevra alanı bulunmuyor.
Lee, parasal genişleme gibi geleneksel olmayan alternatif tedbirleri almayı düşünmek için erken olduğunu söyledi. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin çoğunluğu, merkez bankasının gelecek yıl ya faizi yüzde 1.25'te tutmasını ya da bir kez daha indirime gidip yüzde 1'e çekmesini bekliyor.
Avustralya Merkez Bankası
Başkan: Philip Lowe
Mevcut gösterge faiz: % 0.75
2020 yılı sonu için tahmin: % 0.75
Avustralya Merkez Bankası, ilave para politikası teşviğinin ortodoks olmayan politikaya doğru değişimini gerektirecek, Başkan Philip Lowe tarafından yüzde 0.25 nakit faizi (gösterge faiz) olarak hesaplanan efektif alt sınıra yaklaşıyor. Lowe, olağan dışı araçların kullanıldığı rotaya girmek zorunda kalmalarını beklemediğini, ancak böyle bir durum olursa kendi yaklaşımının parasal gevşemenin bir versiyonu olacağını söyledi.
Avustralyalı ekonomistler arasında, hükümetin direnç gösterdiği maliye politikası teşviklerinin olmaması halinde, Avustralya Merkez Bankası'nın muhtemelen bir noktada parasal genişlemeye dönmek durumunda kalacağı yönünde fikir birliği oluşuyor. Büyüme zayıf, işletme ve tüketici güveni yumuşak ve işsizliğin hafifçe yükselmesi bekleniyor. Kendisini "bardağın dolu tarafını gören bir iyimser" olarak tanımlayan Lowe, ekonominin hassas bir dönüm noktasında olduğunu düşünüyor.
Bu nedenle, analistlerin büyük kısmı aynısının daha fazlasını bekliyor; zayıf bir ekonomi devam eden bir merkez bankası teşviğini gerektiriyor. Bu beklenti, en kötünün geride kaldığı ve ekonominin 2020 yılında muhtemelen kademeli olarak iyileşeceği görüşündeki merkez bankası ile ters düşüyor.
Arjantin Merkez Bankası
Başkan: Miguel Pesce
Mevcut gösterge faiz: % 0.58
2020 yılı sonu için tahmin: Mevcut değil
Arjantin'de kısa bir süre önce merkez bankası başkanlığına getirilen Miguel Pesce, ekonominin krizde olması ve enflasyon oranının yüzde 50'nin üzerinde seyretmesinden dolayı oldukça zor bir görev ile karşı karşıya. Pesce fiyat artışlarını 2021'in sonuna kadar tek haneye düşürmeyi hedefliyor ve hem para politikası hem de Devlet Başkanı Alberto Fernandez yönetimi tarafından ortaya konulan "toplumsal mutabakat"ın bunun bir parçası olacağını söyledi.
Fernandez bu ay göreve geldi ve seçim kampanyası sırasında, danışmanları merkez bankasının Arjantin pesosunu ihracatı desteklemek ve ekonomiyi yukarı çevirmek için göreceli olarak düşük seviyelerde tutmaya çalışacağını söyledi. Bu strateji döviz piyasasına müdahaleyi gerektirecek.
Enflasyonu kontrol altında almak için, merkez bankası parasal toplamları sınırlamaya yönelebilirken, hükümet fiyatları istikrarlı tutmak için üretken sektör ile anlaşma yapmaya çalışacak.
İsviçre Merkez Bankası
Başkan: Thomas Jordan
Mevcut gösterge faiz: - % 0.75
2020 yılı sonu için tahmin: - % 0.75
Euro Bölgesi'nin genişlemeci duruşa geçmesi ile birlikte, İsviçre Merkez Bankası'nın, eksi faiz politikasını devam ettirme ve para biriminin değer kazanmasını durdurmak için müdahale etme taahhüdünü sürdürmesi neredeyse kesin gibi.
İsviçre'nin negatif faiz politikasının beşinci yılına girmek üzere olması ile birlikte, özellikle bankacılık sektöründen gelen muhalefet güçleniyor. Ancak enflasyon sıfır seviyesi yakınlarında ve İsviçre Merkez Bankası Başkanı Thomas Jordan, en düşük seviyede bulunan faizi hareket ettirmenin güvenli liman niteliğindeki frank üzerindeki baskıyı artıracağını vurguladı. İsviçre Merkez Bankası 2019 yılında finans sektörünün negatif faizden kaynaklanan sıkıntısını azaltmak ve aynı zamanda gerektiğinde diğer bir faiz indirimini de sağlamak için kademelendirme sisteminde ayarlamaya gitti.
İsveç Merkez Bankası
Başkan: Stefan Ingves
Mevcut gösterge faiz: % 0
2020 yılı sonu için tahmin: % 0
İsveç Merkez Bankası, gösterge faizi sıfır seviyesine yükselterek neredeyse beş yıldır sürdürdüğü negatif faizi bu ay sonlandırdı. Ancak banka, son faiz patikası dikkate alındığında, muhtemelen 2020 yılında faizi değiştirmeyecek ve bu belki de 2022 senesine kadar sürecek.
2019 yılının son ayları, Başkan Stefan Ingves ve çalışma arkadaşlarının aşırı gevşek para politikası deneyimini geride bırakmak için kararlılıklarına tanıklık etti. Bu duruş, ekonominin yavaşlamaya doğru hareket etmesine ve enflasyonun yüzde 2 hedefinin altına sıkışmasına rağmen gerçekleşti. Nobel ekonomi ödülü sahibi Paul Krugman tarafından 2014 yılında faizi çok yüksek tutmasından dolayı "sadomonetarist" olarak tanımlanan banka, şimdi son hareketi ile birlikte tam tersi bir tanımlama ile karşılaşma riski ile yüz yüze.
Norveç Merkez Bankası
Başkan: Oystein Olsen
Mevcut gösterge faiz: % 1.5
2020 yılı sonu için tahmin: % 1.5
Norveç'in para politikası, Eylül 2018'den bu yana gerçekleştirilen dört faiz artışının ardından görülebilir gelecek için bekleme durumunda. Ancak banka piyasayı 19 Aralık'ta gelecek yıl diğer bir faiz artırımı için kapıyı açık bırakarak şaşırttı.
Başkan Oystein Olsen, muhtemelen yıllar boyunca istikrarlı bir gösterge faiz beklediği yolundaki mesajı ile kendisinin "şahin" olduğu yolundaki tanımlamayı reddediyor. Ancak bazı ekonomistler, Olsen'in Norveç ekonomisinin beklenenden daha zayıf seyredeceği öngörüsüyle, 2020 yılında faiz artırımı olasılığını düşürmesini bekliyorlardı. Bunun yerine banka, zayıf kron ve yüksek petrol fiyatları ortamında bu olasılığı yüzde 40'ta tuttu.
Yeni Zelanda Merkez Bankası
Başkan: Adrian Orr
Mevcut gösterge faiz: % 1
2020 yılı sonu için tahmin: % 0.75
Yeni Zelanda ekonomisinin zoru atlatmış olabileceğine ilişkin işaretler, ekonomistlerin büyük kısmının bankanın 2020 yılında daha da faiz indirimlerine gideceğine ilişkin beklentilerini sadece bir indirime düşürmelerine neden oldu. Bu görüş, Başkan Adrian Orr'un beklenenden daha zayıf seyreden bankalar için yeni sermaye kuralları duyurması ile güçlendi. Böylelikle bankaların borçlanma maliyetlerini artıracağı ve bunun sonucu para politikasından bir dengeleme gerekeceği endişeleri azaldı.
Hükümet ayrıca Yeni Zelanda Merkez Bankası'nın büyümeyi desteklemek için daha fazlasını yapması gerektiği şeklindeki baskıları azaltabilecek bir mali harcama planı da duyurdu. Buna karşın, aşağı yönlü riskler devam ediyor ve faizin daha da düşürülmesi için alanın kısıtlı olması ile birlikte, merkez bankası, ihtiyaç duyarsa, gelecek yılın başlarında olağan dışı politika seçeneklerini masaya yatıracağını kaydetti.
Polonya Merkez Bankası
Başkan: Adam Glapinski
Mevcut gösterge faiz: % 1.5
2020 yılı sonu için tahmin: % 1.5
Gösterge faizinin Mart 2015'ten bu yana rekor düşük seviye olan yüzde 1.5'te tutulması ile birlikte, Polonya tarihinin en uzun istikrarlı borçlanma maliyeti dönemini yaşıyor. Merkez bankasının değerlendirmeleri baz alındığında, bu sabit duruş görülebilir bir gelecek için devam edecek.
Enflasyon, bu yıl altı yılın en yüksek seviyesini görmesine rağmen, merkez bankasının tolerans bandında kalmaya devam ederken, Avrupa Birliği'nin en büyük doğu Avrupa ekonomisi olan bu ülke son üç yılın en yavaş büyümesini gerçekleştiriyor. Birbirleri ile çelişen faktörler faizlerde değişiklik olasılığını azaltıyor ve Başkan Adam Glapinski'nin uzun süredir sürdürdüğü sabit kalmanın dengeli ve süregelen bir büyümeyi sağladığı yolundaki görüşünü güçlendiriyor. Aralık ayının başında, Glapinski enflasyonun gelecek yıl sadece hafifçe hedefi aşacağını kaydetti ve "Bu nedenle yalnızca faizlerde her iki yönde de bir değişikliğim gerekli olmadığını tekrarlayabilirim" dedi.
Çekya Merkez Bankası
Başkan: Jiri Rusnok
Mevcut gösterge faiz: % 2
2020 yılı sonu için tahmin: % 2
Çekya Merkez Bankası, Avrupa'da faiz artırımına gidilip gidilmemesini tartışan sadece birkaç merkez bankasından biri, ancak banka faizi önümüzdeki yıl boyunca sabit tutma sonucuna varabilir. Gösterge faizi Mayıs ayında son 10 yılın en yüksek seviyesine yükseltmesinin ve 2017 yazından bu yana sekizinci faiz artırımını gerçekleştirmesinin ardından, politika yapıcıları faiz değiştirmedi.
Bazıları AB'nin en düşük işsizlik oranının yönlendirmesi ile hedef seviyenin üzerinde seyreden enflasyonu düşürmek için daha sıkı bir para politikası çağrısında bulunmakta be bankanın kendi tahmini Mart sonuna kadar iki faiz artırımı öngörmekte. Ancak para politikası komitesinde çoğunluk, ihracata dayalı ekonominin başta Almanya olmak üzere temel ticaret ortaklarından gelen zayıf talepten olumsuz etkilenebileceği ve ticaret savaşları ve Brexit gibi jeopolitik risklerle karşı karşıya olduğu görüşü ile faiz artırımına gidilmesine ilişkin teklifi reddetti.
Metodoloji: Faiz tahminleri aylık ya da çeyrek dönem tahmin medyanlarına ya da mümkünse en son tahminlerin medyanlarına dayanıyor. Tüm faizler ve tahmin verileri 19 Aralık itibariyle alındı. Bazı anketler, son politika kararları öncesi, Aralık başında gerçekleştirildi.