Merkez bankaları büyüme misyonunu üstleniyor ancak bu kez cephane az
Küresel merkez bankaları bir kez daha zayıflayan büyümeyi destekleme misyonunu üstleniyor, ancak bu defa yapabilecekleri sınırlı
Diğer bir ekonomik gerileme ile mücadeleye hazırlanan merkez bankacıları bu kez bazukları ateşlemek yerine el bombası atıyor.
Fed Başkanı Jerome Powell ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Mario Draghi, diğer bazı önemli merkez bankaları ile birlikte, son 10 yılın en zayıf ekonomik büyümesini ve durgun seyreden enflasyonu desteklemek için hazır bekliyorlar. Ancak bu kez yapacakları çok az şey var ve daha endişe verici olanı, yapacak güçleri az.
Ekonomik büyüme ve fiyat artışları, halihazırda uygulanmakta olan gevşek para politikalarına karşın oldukça zayıf ve teşviklerin daha da artırılması ticaret savaşının etkisini gidermekte faydalı olmayabilir. Artan borç yükleri, dijital aksaklık ve yaşlanan nüfus gibi yapısal sorunlar da gevşek para politikasının aleyhine işliyor.
Avustralya Merkez Bankası Başkanı Philip Lowe, Haziran ayında yaptığı açıklamada, "Para politikasının daha da gevşetilmesinin başarabilecekleri konusunda sınırlar var," dedi ve "Yine de gevşek para politikasından faydalanabilirsiniz, ancak bunun sınırları var" değerlendirmesinde bulundu.
Merkez bankaları üzerinde daha fazlasını yapmaları için siyasi baskılar, Fed'e defalarca sert eleştiriler yönelten ABD Başkanı Donald Trump öncülüğünde artıyor. Yatırımcılar da merkez bankalarına harekete geçmeleri yönünde baskı uygularken, neleri başarabileceklerine ilişkin endişelerini de dile getiriyorlar. 13 trilyon dolar tutarında tahvil şimdilerde sıfır seviyesinin altında faize sahip ve Bank of America Corp. tarafından yürütülen bir ankete göre, para politikası yetersizliği para yöneticilerinin en önemli endişeleri arasında yer alıyor.
HSBC Holdings Plc baş ekonomisti Janet Henry, "Gevşeme faaliyeti dikkate alındığında, faizleri düşürmek şimdilerde bir anlam ifade ediyor," dedi ve "Hiçbir merkez bankacı, büyümeyi sıfır seviyesine düşürmeyi önlemek yönünde yeterli tedbir alamama sorumluluğunu üstlenmek istemiyor" değerlendirmesinde bulundu.
Henry, varlık balonlarının şişme riskine dikkat çekerken, Bank of America Corp. küresel ekonomi araştırma müdürü Ethan Harris, gevşemenin şimdilerde avantajının büyümeyi aşağı çekecek bir hareket olan piyasalardaki sert düşüşten kaçınma olabileceğini belirtti.
Powell geçen hafta kanun yapıcılara yaptığı konuşmada ABD ekonomisinin çok iyi bir yerde olduğunu ve merkez bankası yetkililerinin ekonomiyi bu yerde tutmak için tüm araçları kullanmak istediğini söyledi. Draghi, geçen ay yaptığı değerlendirmede, harekete geçmede başarısız olmanın "istifa, yenilgiyi kabul etme" anlamına gelebileceğini kaydetti. Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda ise geçenlerde Bloomberg'e yaptığı açıklamada ihtiyaç duyulması halinde daha fazla teşvik getirilebileceğini ifade etti.
Ancak tüm dünyada son 10 yılda gerçekleştirilen 700'den fazla faiz indirimi sonucu gösterge faizler halihazırda tarihi düşük seviyelerde ve merkez bankalarının çok fazla geleneksel cephanesi kalmamış durumda. Fed'in gösterge faizi, örneğin, önceki ekonomik gerilemelerdeki faiz düzeyinin yarısı seviyelerinde.