Cari denge Ocak'ta 1.8 milyar dolar açık verdi
Türkiye'nin cari işlemler hesabı Ocak'ta 1.8 milyar dolar açık verdi, 12 aylık cari fazla 6.5 milyar dolar oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Ocak 2020 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı.
Buna göre, ocakta cari işlemler açığı, geçen yılın aynı ayına göre 1 milyar 528 milyon dolar artarak 1 milyar 804 milyon dolar olarak gerçekleşti. Beklenti açığın 2.6 milyar dolar olmasıydı. 12 aylık cari işlemler hesabı ise 6 milyar 494 milyon dolar fazla verdi.
Resmi rezervler Ocak'ta 2.93 milyar dolar azaldı. Net hata noksan Ocak'ta 574 milyon dolar fazla verdi.
Aylık gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 2019'un aynı ayına göre 1 milyar 994 milyon dolar artarak 3 milyar 245 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.
Geçen yılın ocak ayında 3 milyar 409 milyon dolar fazla veren altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise Ocak 2020'de 3 milyar 220 milyon dolar fazla verdi.
Hizmetler dengesi kaynaklı girişler, geçen yılın aynı ayına göre 78 milyon dolar artarak 1 milyar 586 milyon dolara yükseldi.
Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, söz konusu dönemde 112 milyon dolar artarak 1 milyar 100 milyon dolara çıktı.
Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 2019'un aynı ayına göre 310 milyon dolar azalarak 223 milyon dolara geriledi.
İkincil gelir dengesi kalemi kaynaklı girişler ise geçen yılın aynı ayına göre 95 milyon dolar artarak 195 milyon dolar oldu.
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, ocakta bir önceki yılın aynı ayına kıyasla 26 milyon dolar azalarak 765 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, portföy yatırımları 1 milyar 222 milyon dolar net çıkış kaydetti.
Aynı dönemde yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 333 milyon dolarlık, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 498 milyon dolarlık net satış yaptı.
Bankalar, yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili ocak ayında 234 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 2 milyar 98 milyon dolar, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 2 milyar 193 milyon dolar net artış kaydetti.
Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili ise bankalar 1 milyar 503 milyon dolar, diğer sektörler 219 milyon dolar net geri ödeme yaparken, genel hükümet 4 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi.
Resmi rezervlerde ise ocak ayında 2 milyar 934 milyon dolar net azalış yaşandı.
- Yapılan Revizyonlar
Ödemeler dengesi verilerine ilişkin TCMB'den yapılan açıklamaya göre, 5 Mart 2020'de "Yapılacak Revizyonlar" duyurusunda belirtildiği üzere, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanmaya başlanan Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistiklerini (UHTİ) içeren Ödemeler Dengesi İstatistikleri 2013-2015 dönemi ve 2019 için Gelir İdaresi Başkanlığı idari kayıtları, 2016-2018 dönemine yönelik UHTİ kullanılarak revize edildi.
TÜİK tarafından Genel Ticaret Sistemine göre açıklanmaya başlanan "Dış Ticaret İstatistikleri" kapsamında ise dış ticaret verisi 2013-2019 dönemi için revize edildi. Dış ticaret verilerine bağlı olarak finans hesabı altında yer alan ticari krediler kalemi de güncellendi.
Yapılan güncellemeler neticesinde, hizmetler kalemi 2013'te 9,8 milyar dolar, 2014'te 7,7 milyar dolar, 2015'te 5,4 milyar dolar, 2016'da 4,9 milyar dolar, 2017'de 6,1 milyar dolar, 2018'de 5,3 milyar dolar ve 2019'da 4,7 milyar dolar artış kaydetti.
Cari açık, 2013'te 8,4 milyar dolar, 2014'te 6,1 milyar dolar, 2015'te 5 milyar dolar, 2016'da 4,7 milyar dolar, 2017'de 6 milyar dolar ve 2018'de 7,5 milyar dolar azalış gösterirken, cari fazla ise 2019'da 6,3 milyar dolar artış kaydetti.
Net hata ve noksan kalemi, 2013'te 10,5 milyar dolar, 2014'te 5,3 milyar dolar, 2015'te 3,4 milyar dolar, 2016'da 4,3 milyar dolar, 2017'de 6,6 milyar dolar, 2018'de 10,6 milyar dolar ve 2019'da 7,4 milyar dolar azaldı.
Merkez Bankası geçici verilerine göre, dönemler itibarıyla ödemeler dengesi gerçekleşmeleri şöyle (milyon dolar):
| 2019 Ocak | 2020 Ocak | ||
|---|---|---|---|
| A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | -276 | -1.804 |
| 1. | İhracat | 14.005 | 14.917 |
| 2. | İthalat | 15.256 | 18.162 |
| Mal Dengesi | -1.251 | -3.245 | |
| 3. | Hizmet Gelirleri | 3.660 | 4.167 |
| 4. | Hizmet Giderleri | 2.152 | 2.581 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | 257 | -1.659 | |
| 5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 439 | 582 |
| 6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 1.072 | 922 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | -376 | -1.999 | |
| 7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 100 | 195 |
| B. | SERMAYE HESABI | 28 | -8 |
| C. | FİNANS HESABI | -5.539 | 1.696 |
| 8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 162 | 167 |
| 9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 953 | 932 |
| 10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | -490 | 575 |
| 11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | 5.639 | -647 |
| 11.1. | Hisse Senetleri | 1.300 | -333 |
| 11.2. | Borç Senetleri | 4.339 | -314 |
| 12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 2.301 | 1.957 |
| 12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 |
| 12.2. | Genel Hükümet | 0 | 13 |
| 12.3. | Bankalar | 2.409 | 2.104 |
| 12.4. | Diğer Sektörler | -108 | -160 |
| 13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 920 | 718 |
| 13.1. | Merkez Bankası | 3 | 3 |
| 13.2. | Genel Hükümet | -95 | 4 |
| 13.3. | Bankalar | 147 | 1.036 |
| 13.4. | Diğer Sektörler | 865 | -325 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | 5.291 | -3.508 | |
| D. | NET HATA VE NOKSAN | -2.023 | 574 |
| GENEL DENGE | -3.268 | 2.934 | |
| E. | REZERV VARLIKLAR | 3.268 | -2.934 |
| 14. | Resmi Rezervler | 3.268 | -2.934 |
| 15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 |