Pandemi ile başlayan yol arkadaşlığı sona mı eriyor?
2020 yılı Mart ayından itibaren dünyaya yayılan Kovid-19 virüsü ve salgın nedeniyle yaşanan kapanmaların ardından yaşanan ekonomik sorunları gidermek adına öne çıkan büyük merkez bankalarının parasal duruşları, 2021 yılının sonuna gelinirken yol ayrımında.
BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
Son olarak İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın dev bir Omikron vaka dalgası ile karşı karşıya olduklarını belirtmesiyle piyasalarca gerçekleşmesi an meselesi olarak düşünülen BOE faiz artırımının ötelendiği düşünülmeye başlandı.
FED, Eylül toplantısında politika faizini beklendiği gibi sabit tutmuş ancak ekonomideki ivmelenmenin hızlanması halinde varlık alımlarının yavaşlatılabileceği sinyalini vermişti. Bu tarihten itibaren FED’in varlık alımlarında azaltıma gideceğine ve faizlerin artırılacağına dair beklentiler öne çıkmaya başlamıştı.
Her ne kadar FED Başkanı Jerome Powell’ın “sabırlı davranılacağı” noktasında yaptığı vurgular ve istihdam ile ekonomik aktiviteye dair dile getirdiği ayrıntılar bulunsa da, küresel çapta tedarik ve arz başta olmak üzere çeşitli nedenlerle hızla yükselen enflasyon merkez bankalarını adım atmaya zorladı.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ise aynı dönemlerde AMB’nin halen faiz artırımlarından “oldukça uzak” olduğunu ısrarla vurgulamış ve AMB de süregelen para politikası duruşunda değişikliğe gitmemişti.
Eylül başından itibaren enflasyonist baskılar ve FED’in varlık alımlarına ilişkin değişikliğe gideceği beklentisi ile birçok merkez bankası faiz artırımları ile sıkılaşmaya yönelirken, BOJ için politika faizlerinde bir değişikliğe gidilmesi gündeme gelmedi ancak karar metinlerinde gelişmelere ilişkin ifadeler dikkatle takip edildi.
Gelinen noktada FED, yükselen küresel enflasyona dair ilk nitelemesi olan “geçici” ifadesinden vazgeçmiş durumda ve son toplantısında açıkladığı üzere 2022 yılının ortalarında varlık alımlarını sona erdirecek. Öte yandan Dolar’ın da küresel olarak güçlendiği bir tema izleniyor.
BOJ ve AMB bekleyişini sürdürürken, BOE ise Omikron ile görülen etkiler nedeniyle zorunlu olarak varlık alımları ve faiz konusundaki hamlelerini beklemeye almış görünüyor.
14-15 Aralık’ta gerçekleşecek FED toplantısından bir faiz artırımı beklenmiyor ancak varlık alımlarındaki azaltım adımlarının bu ay da sürmesi bekleniyor. FED yetkilileri arasında varlık alımlarının Haziran 2022’den önce de bitirilebileceğine dair söylemler öne çıkarken, birçok ülkeye benzer olarak ABD’de son yılların en yüksek enflasyon oranlarına erişilmesi sonrası FED’den “beklenenden önce” faiz artırımı sinyali gelebileceği ihtimali de gündemde ağırlık kazanıyor.
Özetle; Türkiye’de Eylül’den itibaren faiz indirimlerinin gerçekleştiği küresel zeminde büyük merkez bankalarının pandemi sürecinde öne çıkan parasal genişlemelerinin sonuna geliniyor. Büyük merkez bankalarının zamanlamalarında yol ayrımı görünse de 2022’de hangi merkez bankasının kaç faiz artırımı yapacağına dair tartışmalar gözlemleniyor.
