Rusya-Ukrayna krizinde Kuzey Akım 2 kartı
Rusya-Ukrayna gerginliğinde taraflar bir yandan el artırırken bir yandan da yeni kozları masaya taşıyorlar. Rusya'nın Ukrayna'nın doğu sınırına yaptığı askeri yığınak sonrası, geçtiğimiz günlerde Belarus ile birlikte Ukrayna'nın kuzey sınırında askeri tatbikata başlayacağını açıklaması çatışma korkularını artırdı. Batılı ülkeler Ukrayna'ya desteklerini açıkça ortaya koyarken diplomatik ve stratejik çalışmalar da hız kazandı.
CEM COŞKUN/BERLİN
Almanya en başından beri Rusya’nın Ukrayna'yı işgal etmesi halinde bunun sonuçları olacağını söylüyor. Ancak son iki günde bu açıklama liderler düzeyinde daha belirgin ve daha yüksek sesle dile getirildi. Almanya, Rus doğal gazını Baltık Denizi üzerinden topraklarına taşıyan Kuzey Akım 2 projesini net bir biçimde koz olarak masaya koydu.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Berlin’de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüşmesinin ardından boru hattının durumuyla ilgili soruya "Ukrayna'ya askeri müdahale olması durumunda ödenecek bedelin yüksek olacağı ve her şeyin tartışılacağı açık" cevabını vererek projenin durdurulabileceğine dikkat çekti. Almanya'nın boru hattıyla ilgili ABD ile yaptığı anlaşmaya bağlı kalacağını da kaydeden Başbakan Scholz, Rusya'dan gerginliği yatıştırıcı bir işaret olarak askeri birliklerini azaltmasını beklediklerini de sözlerine ekledi.
Aynı saatlerde Moskova’da mevkidaşı Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’la ortak basın toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da “Yüksek ekonomik bedele mal olsa da, ortak kurallarımızı savunmaktan başka bir seçeneğimiz yok." sözleriyle Kuzey Akım 2’ye gönderme yaptı. Baerbock bir gün önce de Ukrayna ziyareti kapsamında Kiev’de konuşmuş ve Kuzey Akım 2 projesine yönelik adımlar atılabileceğini belirtmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise boru hattının açıldığında Avrupa’da enerji güvenliğini artıracağını ve "bu projeyi siyasallaştırma girişimlerinin" ters etki yapacağını savundu. Ukrayna’nın NATO ittifakına dahil edilmeyeceği yönünde batıdan garanti isteyen Rusya’nın Dışişleri Bakanı Lavrov, bir kez daha NATO'yu doğuya doğru genişleme politikasında yapılan anlaşmalara uymamakla suçladı.
Diplomatik çalışmalar hız kazanıyor
Berlin’de konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise "NATO müttefikleri askeri faaliyetlere ilişkin risklerin azaltılması, şeffaflığın artırılması ve siber tehditlerin ortadan kaldırılması konularında somut önerileri tartışmaya hazır" diyerek NATO-Rusya Konseyi’ni tekrar toplantıya davet ettiğini belirtti.
Geçen hafta gerçekleşen ABD-Rusya ve NATO-Rusya görüşmelerinden bir sonuç çıkmamıştı. Bu nedenle ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da diplomatik çalışmalara hız verdi. Bugün Kiev’i ziyaret eden Blinken’ın yarın da Berlin’de Alman, İngiliz ve Fransız mevkidaşlarıyla buluşarak "Rusya’nın olası işgalini engellemek üzere alınacak ortak tedbirleri" masaya yatırması bekleniyor.
Çatışma korkuları arttıkça batıdan Ukrayna’ya destek de artıyor. İngiltere, hafta başında Ukrayna'ya kısa menzilli tanksavar füze göndereceğini açıkladı. Ukrayna’yı ziyaret eden Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly de asker ve askeri teçhizat gönderme sözü verdi.
Rusya tarafı ısrarlı
Diğer taraftan Rusya, Ukrayna'ya saldıracağı iddialarını reddediyor ve ısrarla batıdan NATO ittifakının Rusya sınırına doğru genişlemeyeceği garantisini almak istiyor. Ayrıca kendi topraklarında askerlerini istediği yere konuşlandırabileceğini savunuyor.
Gün geçtikçe yükselen gerilim ekonomi tarafında da etkilerini gösteriyor. Öncelikle Avrupa’da doğal gaz fiyatlarını tetikleyen Rusya-Ukrayna gerginliği şimdi de Rusya piyasalarını vuruyor. Rusya’da hisse senetleri piyasasında dün başlayan düşüş bugün de devam etti.