Sanayici üretici enflasyonunu nasıl değerlendirdi?
Türkiye'de üretici enflasyonunda yüzde 40'ların üzerindeki seyir Eylül ayında da devam etti. İçerideki üretici enflasyonuna özellikle küresel enerji krizi dolayısıyla enerji maliyetlerindeki artış damga vurdu. Bloomberg HT'ye konuşan sektör temsilcileri üretici enflasyonu ve enerji fiyatlarındaki artışı değerlendirdi.
CEMRE NUR KARACA
Tüm dünyada yaşanan enerji krizi hem hammadde hem de enerji maliyetlerini artırırken bu durum kaçınılmaz olarak Türkiye'ye de yansıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı üretici fiyat endeksine göre enerjide geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 62,4’lük bir artış söz konusu.
Bloomberg HT'ye konuşan sanayi sektörü temsilcileri bu artışların tedarik süreçlerini de olumsuz etkileyeceği görüşünde.
Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki, artan enerji maliyetlerinin hammadde fiyatlarını ve tedarikini olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Öztiryaki “Hammadde üretimi ve dökümle artan enerji fiyatları, maliyetleri daha yüksek oranda etkiliyor." diye konuştu
“Esas olan hammadde üretimindeki enerjinin maliyeti”
Öztiryaki maliyetlerdeki artışın hammadde fiyatlarına yansımasının kritik olduğuna işaret etti. Öztiryaki, "Hammadde fiyatları artınca katma değerli ürün üretiminde de fiyatlar artacak. Hammaddelerin fiyatlarını anlatmaya çalışıyoruz müşterilerimize. Dolayısıyla hammadde üretiminde bir azalma olacak. Önümüzdeki dönemde enerji maliyeti bütün fiyatlarımızı etkileyecektir.” dedi.
"Artan enerji maliyeti ÜFE’ye daha da baskı yapacak"
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat da, halihazırda artan hammadde fiyatlarının, döviz kurundaki artış ve enerji krizinin yarattığı fiyat artışlarının fiyat endeksleri üzerindeki baskıyı arttıracağını söyledi.
Fayat sözlerine şöyle devam etti "Döviz kuru yüksek emtia gibi etkenlerin yanında enerjiyle de de zaten bu birikmiş olan zamlar üretici fiyat endeksine de çok daha büyük baskı yaratacak. Üretilen ürünlerin yapılan toplam maliyetteki enerji oranı da kendi içerisinde farklılık gösterecektir. Bunu da dikkate aldığımızda toplamda üretici endeksini daha da yükselten bir etki yaratacaktır.”
"Üretici enflasyonu yüzde 50’ye çıkacaktır"
Şeref Fayat enflasyonda üretici fiyat endeksi ile tüketici fiyat endeksinin arasındaki makasın çok açıldığına dikkat çekerek artan enerji maliyetleriyle ÜFE’nin yüzde 50’ye çıkabileceğini söyledi.
Fayat, "Emtia fiyatlarında da hem talep yönlü hem de maliyet yönlü çok ciddi baskı içerisindeyiz. Hem hammadde fiyatlarına gelen zam hem de enerjinin bu şekilde artacak olması hem iç piyasada hem de ihracatta üreticiyi çok daha fazla sıkıştıracaktır." açıklamalarında bulundu.
"Enerji yoğun sektörlerde maliyet baskısı oluşuyor"
Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı Memiş Kütükcü, artan enerji maliyetlerininin sanayi üretimi üzerinde baskı oluşturduğunu, bu baskının enerji yoğun sektörlerde daha fazla hissedildiğini söyledi.
Kütükcü, “Elektrik ve doğalgazda yaşanan fiyat artışları sanayicilerimizin girdi maliyetlerini artırıyor. Son olarak 1 Ekim’de doğalgaza yapılan yüzde 15’lik zam da bir maliyet baskısı oluşturmuş durumda. Üretimde enerji başta olmak üzere artan her maliyet, birebir olmasa da maalesef enflasyona, dolayısıyla da son tüketiciye yansıyacaktır” dedi.
Kütükcü, organize sanayi bölgelerinin enerji maliyetlerini düşürmek için özellikle son dönemde yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneldiğini, Türkiye genelindeki OSB’lerde şu an 1.076 MW kurulu güce sahip, 796 yenilenebilir enerji santralinin üretim yaptığını söyledi.
"Enerji fiyatlarındaki artışı makul karşılamak gerekiyor"
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan ise fiyat artışlarının makul karşılanması çağrısında bulundu.
Yayan, “Başlangıçta bu enerji fiyatlarının yurtiçi gerekçelerle arttığı gibi bir kanaat vardı. Ancak enerji fiyatlarındaki artış ağırlıklı olarak ithal girdilerden kaynaklanıyor. Artan talep dolayısı ile enerji üretiminde bir takım sıkıntılar yaşandı. Enerji fiyatlarındaki artışı makul karşılamak gerekiyor. Olmayan enerji en pahalı enerjidir. 'Enerjimiz yok, üretimi durdurduk' dendiği anda bütün işler alt üst oluyor. Sebepleri anlaşılabilen artışları makul karşılamak gerekiyor.” açıklamalarında bulundu.
Artan enerji maliyetlerinin çelik sektörüne ton başına 25 dolar maliyet etkisi olduğunu söyleyen Yayan çelik sektöründe fiyatların düştüğünü ancak düşüşlerin enerji fiyatlarındaki artışlarla beraber yavaşlamaya başladığını söyledi