Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) internet sitesinde ocak ayına ilişkin tarife tablosu yayımlandı.

Buna göre, BOTAŞ'ın konut tüketicileri için gaz dağıtım şirketlerine ocakta uygulayacağı satış fiyatı, mevcut tarifeye göre yüzde 25 artışla bin metreküp doğal gaz için 1860 lira oldu.

Ocakta yıllık tüketimi 300 bin metreküpün üzerinde olan sanayi abonelerinin tarifesinde, bin metreküp gazın fiyatı yüzde 50 artışla 6 bin 300 liraya, elektrik üretim amaçlı tarifede de yüzde 15 artışla 5 bin 520 liraya çıktı.

Doğal gazda fiyat tarifeleri aylık olarak hesaplanıyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK) yapılan açıklamada, 2022 için belirlenen elektrik tarifelerinin Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdiği kaydedildi.

Kademeli tarifenin dar gelirli vatandaşları korumayı, enerji kullanımında tasarruf ve verimliliği artırmayı hedeflediğine işaret edilen açıklamada, salgın koşulları sebebiyle ham madde fiyatlarında yaşanan artışların enerji maliyetlerini de artırdığı belirtildi.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

"Dünya spot piyasalarında elektrik üretiminde kullanılan kömür fiyatlarında 5 kat, doğal gaz fiyatlarında ise 10 katlık artışlar olmuştur. Türkiye enerji sektörü de bu süreçte küresel düzeyde ortaya çıkan olağanüstü maliyet artışlarından etkilenmiştir. Ancak kurumlarımız arasındaki iş birliğiyle bu artışlar tüketicilerimize asgari düzeyde yansıtılmıştır. Ayrıca devletimiz vatandaşlarımızı bu artışlardan koruma amacıyla elektrik faturalarında yarısını, doğal gazda ise beşte dördünü karşılayarak 2021'de toplamda 100 milyar liralık bir destekte bulunmuştur. Geldiğimiz noktada ise enerji piyasalarının sürdürülebilirliği, maliyet bazlı fiyatlandırmanın ve öngörülebilirliğin sağlanması için zorunlu hale gelen bir düzenleme yapılmıştır."

Bu kapsamda, verimlilik odaklı kademeli tarifeye geçişle 1 Ocak'tan itibaren mesken aboneleri için aylık 150 kilovatsaate kadar olan tüketim miktarları için nihai fiyat kilovatsaat başına 1 lira 37 kuruş, aylık tüketimi 150 kilovatsaat üzeri olan mesken aboneleri için ise kilovatsaat başına 2 lira 6 kuruş uygulanacak.

Yapılan hesaplamaya göre, mesken abonelerinde aylık 150 kilovatsaate kadar olan 1. kademedeki tüketim miktarları için nihai fiyatlar yüzde 50 artacak, 150 kilovatsaatin üzerindeki 2. kademe tarifesi de 1. kademeye göre yüzde 50 fazla olacak.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü; 1 Ocak 2022'den itibaren geçerli olacak otoyol, Boğaz Köprüleri ve Avrasya Tüneli geçiş ücretlerini açıkladı. Yapılan yazılı açıklamada, düzenlemede bakım-işletme maliyetlerindeki artışlar ile işçilik ve malzeme fiyatlarındaki artışların göz önüne alındığı belirtildi.

DHA'da yer alan son dakika açıklamasına göre, "Otoyol, Boğaz Köprüleri ve Avrasya Tüneli geçiş ücretleri, 1 Ocak 2022 Cumartesi günü saat 00.00'dan itibaren geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir. Daha ekonomik, güvenli ve daha kısa sürede ulaşım imkânı sağlayan erişme kontrollü otoyolların, Boğaz Köprülerinin ve Avrasya Tüneli'nin servis sürelerinin uzatılması ve vatandaşlarımıza daha kaliteli hizmet sunulması amacıyla yapılan düzenlemede bakım-işletme maliyetlerindeki artışlar ile işçilik ve malzeme fiyatlarındaki artışlar göz önüne alınmıştır" ifadelerin kaydedildi.

Yapılan açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:

"15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet Köprülerinde uygulanan tek yönlü ücretlendirme, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren köprü geçiş ücretleri iki eşit parçaya bölünerek iki yönlü olarak değiştirilmiştir.

Boğaz Köprülerinde tek yön otomobil geçiş ücreti 8.25 TL olarak belirlenmiştir. Araç sınıflarına göre Boğaz Köprüleri geçiş ücret tarifesi ekte verilmiş olup, otoyollardaki geçiş ücret tarifelerini içeren bilgiler ise uygulama tarihinden itibaren Karayolları Genel Müdürlüğünün internet sitesi www.kgm.gov.tr adresinde yol kullanıcılarının ve ilgililerin hizmetine sunulacaktır.

Avrasya Tüneli'nde gece tarifesi

Avrasya Tüneli'nde ise otomobil geçiş ücreti 05.00-24.00 saatleri arasında tek yönde 53 TL, 00.00-05.00 saatleri arasında yüzde 50 indirimli olarak 26.50 TL olarak belirlenmiştir."

Ticari kredi faizlerindeki yükseliş ivmesi hız kesmeden devam ediyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre ortalama ticari kredi faizleri 24 Aralık haftasında yüzde 23,56 olarak kaydedildi. Böylelikle ticari kredi faizi 19 Temmuz 2019 haftasından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

24 Aralık'ta ticari kredi faizlerinde görülen artış da 2,5 yılın en hızlı artışına işaret etti. Buna göre 24 Aralık haftasında ortalama ticari kredi faizi bir önceki haftaya göre 2,65 puan artış kaydetti. Daha önce böyle bir artış 24 Mayıs 2019 haftasında yaşanmıştı.

Son rakamlar ticari kredi faiziyle TCMB'nin politika faizi arasındaki makasın açıldığına da işaret etti. Buna göre iki faiz arasındaki makas 7,56 puana çıktı. TCMB'nin Eylül'de yaptığı faiz indiriminden bu yana ticari kredi faizlerindeki artış 2,61 puan oldu.

Dolar/TL, sabah saatlerinde 13,90'a kadar yükseldikten sonra Türkiye'de tüketici enflasyonunun açıklanmasının ardından geriledi.

2021’in son haftasına 10,69 civarında başlayan dolar kuru, haftayı yüzde 25’ten fazla yükselerek seneyi 13,30 civarında kapattı.

2021’e 7,40 civarında başlayan dolar/TL seneyi yüzde 80’ne yakın yükselişle 13,30 civarında kapattı. Türk lirası 2021 yılında dolar karşısında yüzde 44 düşüş kaydederek en fazla değer kaybeden gelişen ülke para birimi olurken ikinci sırada yüzde 17 değer kaybıyla Arjantin pesosu geldi.

Dolar/TL’nin 1 aylık ima edilen oynaklığı ise 2021 yılının son iki ayında hızlı bir yükseliş kaydederek daha önceki rekorunu ikiye katladı. En son Mart ayında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda yaşanan başkan değişikliği sonrasında 40 seviyesine ulaşan oynaklık 2021 sonu itibarıyla 80 civarında seyrediyor.

Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS) 563 baz puan seviyesinde bulunurken 10 yıllık tahvil faizi yüzde 24,32 civarında seyrediyor.

Enflasyon 19 yılın zirvesine çıktı

Aralık ayında yıllık enflasyon yüzde 36,08 oldu. Bu oran Eylül 2002'den bu yana görülen en yüksek enflasyon olarak gerçekleşti.

Aylık enflasyon ise yüzde 13,58 olarak kaydedildi.

Endekste kapsanan 415 maddenin 364'ünün fiyatında yükseliş yaşandı.

Üretici fiyat endeksi Aralık'ta yıllık yüzde 79,89 artarken, aylık bazda ise yüzde 19,08 arttı.

Yıllık çekirdek enflasyon ise yüzde 31,88 olarak kaydedildi.

Türkiye'de döviz kurunun dalgalanma yaşadığı Aralık ayında enflasyon sepetindeki ürünlerin yaklaşık yüzde 90'ının arttığı görüldü.

TÜİK verilerine göre sepetteki 415 üründen 364'ünün fiyatında yükseliş yaşandı.

Sepette artış yaşayan ürünlerin sepetin tamamına oranını gösteren yayılım endeksi de 2005 Ocak ayında başlayan son endeksin en yüksek seviyesine tırmandı. Turkey Data Monitor tarafından yapılan hesaplamaya göre Aralık ayında yayılım endeksi yüzde 91,7 oldu. Mevsimsellikten arındırılmış endeks ise 90,6 olarak kaydedildi.

Enflasyon 19 yılın zirvesine çıktı

Türkiye’de tüketici fiyatları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %36,08 ile beklentilerin üzerinde arttı. Bloomberg HT anketine katılan ekonomistlerin medyan beklentisi geçen ay tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) yıllık %29,59 arttığı yönündeydi. Böylece tüketici enflasyonu Eylül 2002’den bu yana en yüksek seviyesine çıkmış oldu. Yıllık üretici enflasyonu Şubat 2002’den bu yana en yüksek seviyeye yükseldi.

TÜFE’nin alt kalemleri incelendiğinde bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla %53,66 ile ulaştırma, %43,80 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %40,95 ile ev eşyası oldu. Aylık bazda artışın en yüksek olduğu kalemler de %28,49 ile ulaştırma, %16,54 ile ev eşyası, %15,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler olarak sıralandı.

ÜFE tarafında ise yıllık olarak bakıldığında ara malında %92,13, dayanıklı tüketim malında %46,16, dayanıksız tüketim malında %54,23, enerjide %122,76, sermaye malında %51,17 artış gerçekleşti

Gerçekleşme ihtimali düşük kuyruk risklerini hedge etmenin maliyeti 2021’de rekor seviyeye tırmandı. Kuyruk risklerine karşı koruma sağlamanın maliyetini ölçen CBOE Çarpıklık Endeksi 2021 yılında ortalama 145,9 seviyesine ulaştı. En son 2017 yılında ortalama 134,8 seviyesine kadar ulaşan endeks 1990’dan beri en yüksek seviyeyi gördü.

CBOE yetkililerinin paylaştığı bir nota göre, endeksin ulaştığı en yüksek değer 2021’de 170,6 olurken bu seviyelere ulaşılması hedge için kullanılmak üzere S&P 500 opsiyonlarına olan ilginin arttığına işaret ediyor.

Altın fiyatları yatırımcıların 2022’deki ekonomik görünüme odaklanmasıyla yeni yıla son 6 haftanın en yüksek seviyesinde girdi. Gram altın ise küresel altın fiyatları ve dolar/TL’deki yükselişle 800 TL’ye yakın bir seviyede bulunuyor.

Güvenli liman altın merkez bankalarının salgın dönemi parasal teşviklerini azaltmaya başlamasıyla 2021’i son 6 senedeki en kötü performanslarından biriyle kapattı. En son 2015’te yılı yüzde 10 civarında düşüşle kapatan değerli metal, yatırımcısına 2021’de yüzde 3,64 kaybettirdi.

Altının 2022’de nasıl performans göstereceğine dair görüş ayrılıkları ise sürüyor. Evy Hambro analistleri reel faizler, doların performansı ve güvenli varlıklara talebin artmasıyla altın fiyatlarının tırmanmasını bekliyor. JP Morgan ise küresel ekonomik toparlanmanın devam etmesiyle altının daha da baskılanacağını düşünüyor.

Ons altın fiyatı

Ons altın, yılın son iki gününde kademeli bir şekilde yükseldikten sonra 2021’i 1.829 dolar ile 6 haftanın zirvesinde kapattı. Yeni yıla hafif bir gerileme ile başlayan ons altın, pazartesi sabah saatlerinde 1.825 dolar civarında işlem görüyor.

Gram altın fiyatı

Geçen haftaya 638 TL’den başlayan gram altın, dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki yükselişle haftayı 783 TL civarında kapatmıştı. Haftaya yatay bir seyirle başlayan gram altın, pazartesi sabah saatlerinde 787 TL civarında bulunuyor.

Aralık ayında yıllık enflasyon yüzde 36,08 oldu. Bu oran Eylül 2002'den bu yana görülen en yüksek enflasyon olarak gerçekleşti.

Aylık enflasyon ise yüzde 13,58 olarak kaydedildi.

Endekste kapsanan 415 maddenin 364'ünün fiyatında yükseliş yaşandı.

Üretici fiyat endeksi Aralık'ta yıllık yüzde 79,89 artarken, aylık bazda ise yüzde 19,08 arttı.

Yıllık çekirdek enflasyon ise yüzde 31,88 olarak kaydedildi.

Yıllık en yüksek artış ulaştırma grubunda

Verilere göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 53,66 ile ulaştırma, yüzde 43,80 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 40,95 ile ev eşyası oldu.

Yıllık en düşük artış ise yüzde 8,76 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 17,23 ile eğitim, yüzde 20,02 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 20,13 ile giyim ve ayakkabı oldu.

Aylık en yüksek artış da ulaştırmada

Aralık ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 28,49 ile ulaştırma, yüzde 16,54 ile ev eşyası, yüzde 15,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Aralık ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,13 ile eğitim, yüzde 3,55 ile sağlık ve yüzde 3,65 ile haberleşme oldu.

Üretici fiyatlarına da enerji damga vurdu

Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 62,84, imalatta yüzde 77,44, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 117,14, su temininde yüzde 33,99 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 92,13, dayanıklı tüketim malında yüzde 46,16, dayanıksız tüketim malında yüzde 54,23, enerjide yüzde 122,76, sermaye malında yüzde 51,17 artış olarak gerçekleşti.

Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 12,69, imalatta yüzde 18,88, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 24,41, su temininde yüzde 1,87 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 21,21, dayanıklı tüketim malında yüzde 12,04, dayanıksız tüketim malında yüzde 16,50, enerjide yüzde 20,38, sermaye malında yüzde 15,53 artış olarak gerçekleşti.

Yıllık en düşük artış; yüzde 21,45 ile giyim eşyası, yüzde 25,85 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları, yüzde 28,61 ile deri ve ilgili ürünler alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 161,88, ham petrol ve doğal gaz yüzde 138,51, ana metaller yüzde 130,91 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık en düşük artış; yüzde 1,87 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, yüzde 2,80 ile diğer ulaşım araçları, yüzde 3,61 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık ana metaller yüzde 24,73, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 24,41, tekstil ürünleri yüzde 23,92 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Beklenti yüzde 29,59 düzeyindeydi

Bloomberg HT Araştırma Birimi tarafından 22 kurumun katılımıyla hazırlanan ankette Aralık ayı için yıllık enflasyon beklentisi yüzde 29,59 olarak kaydedilmişti.

Ankette yıllık enflasyona ilişkin en yüksek beklenti yüzde 37,3 olurken, en düşük beklenti ise yüzde 24 olarak gerçekleşmişti.

Ankette aylık enflasyon beklentisi ise yüzde 8,1 olmuştu. Aylık enflasyona ilişkin en yüksek beklenti yüzde 14,6 seviyesinde belirlenirken, en düşük beklenti ise yüzde 3,5 olarak kaydedilmişti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 13 Aralık'ta yapılan dördüncü doğrudan döviz müdahalesinde 3,12 milyar dolar sattığını açıkladı.

TCMB, geçen hafta 10 Aralık'ta yapılan üçüncü doğrudan döviz müdahalesinde 687 milyon dolar ve önceki hafta ise 3 Aralık'ta satım yönünde yapılan ikinci döviz müdahalesinde 504 milyon dolar sattığını açıklamıştı.

Merkez Bankası 3 Aralık'ta Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda da yaklaşık 51 milyon dolarlık işlem gerçekleştirmişti.

Daha önce Bloomberg HT’ye konuşan kaynaklar, Merkez Bankası'nın ilk doğrudan müdahale ile spot piyasaya yaklaşık 700 milyon dolarlık döviz satışı gerçekleştirdiğini belirtmişti. Öğlen yapılan ilk müdahale sırasında 500 milyon dolara yakın olan işlem büyüklüğü, öğleden sonra piyasanın sakinleşmesinin ardından yaklaşık 200 milyon dolar olarak devam etmişti.

TCMB aynı hafta 3 Aralık'ta döviz piyasasına ikinci müdahaleyi de gerçekleştirmişti. Bloomberg HT'ye konuşan kaynaklar ikinci müdahalede toplamda 300 milyon dolarlık, üçüncü müdahalede 500 milyon dolarlık, dördüncü müdahalede 2,5 milyar dolarlık ve beşinci müdahalede ise 2 milyar dolarlık satış yapıldığını belirtmişti.