Şükran günü çılgınlığı ve Trump'ın geleceği
Long Island Üniversitesi Brooklyn Misafir Öğretim Üyesi Prof.Dr. S.Burak Arzova Amerika'da yaşanan son gelişmeleri Bloomberg HT okuyucuları için kaleme aldı
Amerika Birleşik Devletleri’nde geçtiğimiz hafta büyük alış veriş çılgınlığının yaşandığı Şükran Gününü geride bıraktık. Şükran Günü, Amerika ilk ayak basan yerleşimcilerin son bahar hasadında (Pilgrimler) Avrupa’dan getirdikleri tohumlar yeterli sonuç vermeyip aç kalınca, Amerikan yerlilerinin (Wampanoag) onlarla kendi yiyeceklerini paylaşmaları (hindi olduğuna inanılıyor) üzerine günümüzde farklı ırklar arasındaki dayanışmaya atfen kutlanılan bir gün.
Burada yapılan kutlamaların bizdeki Ramazan Bayramından pek farkı yok. Herkes ailelerine ziyarete gidiyor, Şükran Günü akşamını beraber geçirmek istiyor. Şükran gününde hemen hemen her yer kapalı. Alışveriş Merkezleri ve Mağazalar ise akşam saat 18:00 gibi yavaş yavaş açılıyor ve sonrasında saat 12:00 gibi herkes müthiş indirimlerin yaşandığı bu yerlere akın ediyor. Bu çılgınlığın adı Black Friday
Sadece Black Friday yok burada. Cumartesi “Small Business Saturday” Pazartesi ile “Cyber Monday” çılgınlıkları ile alışveriş devam ediyor.
Bu yıl online da yapılan alışverişler tüm zamanların en büyük rakamına ulaştı. Online alışveriş Amerika’da hızla artıyor. Bunun etkilerini de daha sonra sizlerle paylaşacağım ama bu yıl ki rakamlar Black Friday (online da satışlar) 7,4 Milyar USD-Small Business Monday 470 milyon USD ve Cyber Monday ile 9,4 Milyar dolara ulaşmış durumda. Sadece Şükran Günü satışları 2,4 Milyar USD.
En çok satılan ürünlerde ise Disney’in “Frozen 2” ürünü açık ara ilk sırada. FIFA 20, Maden 20 ve Apple Airpods satışları izleyen ürünler.
Burası gerçekten farklı bir Dünya.
Öte yandan, Başkan Trump’a yönelik azil süreci işlemeye devam ediyor.
Şükran Günü öncesine kadar Temsilciler Meclisine (Burada Demokratlar Hakim) çağrılan tanıklar, Trump’ın kendi seçim geleceği için Demokrat başkan adaylarından Trump’ın oğlunun Ukrayna’daki işlerinin araştırılması için Ukrayna Devlet Başkanına zorlama yapıp yapmadığı konusunda ifadeler verdiler. Bu ifadeler televizyonlardan canlı yayınlandı.
Kişisel amaçlar için ülke kaynaklarının kullanılması Amerika’da büyük suçlar kapsamına giriyor. Eğer bu işi yapan Başkan ise “vatana ihanet” suçlaması ile karşı karşıya kalıyor.
3 önemli tanık ki bunlardan birisi Gordon Sonland tanıklığında eski New York Belediye Başkanı Rudy Giuliani yi suçladı. Giuliani resmi bir görevde değil ancak başkanın özel avukatı olarak görev yapıyor. Sonland ise Trump kampanyasına 1 milyon USD yardımda bulunan bir emlak-otel zengini ve bunun karşılığında AB Büyükelçisi olarak atanmış bir kişi. Söyledikleri bu nedenle çok ses yarattı. Hemen arkasından gelen iki tanık (21.11.2019) Fiona Hill (Başkanın Dış İlişkiler Danışmanı) ve David Holmes (Amerika’nın Ukrayna Büyükelçisi) tanıklıkları, bu ana kadar Trump için bir komplo görüntüsündeki azil sürecinin gidişatını derinden etkiledi. Buna rağmen son yapılan Kamuoyu araştırmasında Trump Politikalarına olan güven Kasım’da hala % 50 civarında. Ancak şunu unutmamakta fayda var. Modern Oylama Sistemi’nin getirildiği günden bu güne kadar Başkan Trump görev süresi boyunca (Kasım 2019 dahil) % 50 lik onaylanma oranını geçemeyen tek başkan. Diğer bir ifade ile zaten alabildiği desteğin tavanında.
Bütün bunların yanında Başkan Trump’a New York ve California’dan bakınca onaylanmadığını düşünebilirsiniz fakat Amerika’nın iç kesimlerine doğru girildikçe onaylanma oranı artıyor. Örneğin New York Times Erken Seçim Anketi’nde bugün seçim olsa, Başkan Trump Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Kuzey Carolina, Florida ve Arizona’da açık ara kazanıyor gözüküyor.
Bu arada her şeyin uzmanlaştığı Amerika’da tarihçiler arasında da “Başkanlık Tarihi” uzmanları var. Belki benim cahilliğim ama ilk defa duydum. Her şeyin birazını bilmek yerine bir şeyin her şeyini bilmek burada çok önemli ve saygın.
Başkanlık Tarihi uzmanlarına göre ise azil süreci Senato’ya gelince (bu hafta geliyor) kamuoyu desteği azalacak diye görüş bildiriyorlar. Senato’da ki süreç son süreç burada Cumhuriyetçiler hakim ve Trump’a süreçten azledilmeden çıkabilmek için 34 oy yeterli.
Ben azlin gerçekleşeceğine inanmıyorum. Piyasalar bunu henüz fiyatlamıyor. Amerika’nın Çin’le ticaret geleceği çok daha önemli gözüküyor. Ama burası Amerika. Kamuoyu her şey demek. Süreci yakından takip edip sizlerle yeniden paylaşacağım.
Prof.Dr. S.Burak ARZOVA
Long Island Üniversitesi Brooklyn Misafir Öğretim Üyesi