TCMB yeniden VİOP'ta işlemlere başladı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bugün yeniden Borsa İstanbul'da işlem gören vadeli döviz kontratlarında satış işlemleri gerçekleştirdi
Cumhur Örnek - Araştırma Müdürü
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 20 Temmuz Pazartesi günü yeniden Borsa İstanbul A.Ş. (BİST) nezdinde faaliyet gösteren Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) döviz kontratlarında işlem gerçekleştirdiği öğrenildi.
TCMB dolar-lira sözleşmelerinde üç değişik vadede kısa pozisyon açtı. Banka Ağustos 2020 vadeli döviz kontratında 4.002 adet, Ekim 2020’de 32.531 adet ve Aralık 2020’de 1.477 adet satış gerçekleştirdi. (VİOP'ta işlem gören bu döviz kontratlarının büyüklüğü 1000 ABD doları)
Gerçekleştirilen bu işlemler vade tarihindeki uzlaşma fiyatı ile işlem fiyatı arasındaki fark üzerinden oluşacak kar veya zararın nakdi uzlaşmasıyla son bulacak. Her iki taraf arasında herhangi bir döviz transfer işlemi gerçekleşmeyecek. İşlemlerin TL üzerinden nakdi uzlaşmayla kapanacak olması nedeniyle TCMB’nin döviz rezervlerinden herhangi bir eksilmeye yol açılmayacak.
Hatırlanacağı üzere son dönemde TCMB’nin rezerv kompozisyonu içindeki swap işlemleri üzerinden yaratılan dövizin payının artması ve kamu mevduat bankalarının taşıdığı döviz açık pozisyon toplamının BDDK’nın yasal sınırı olan %20’yi aşması gündem olmuştu. Diğer yandan, TCMB geçtiğimiz hafta sonu yaptığı açıklamayla yabancı para mevduat zorunlu karşılık oranlarını artırmış ve piyasadan 9,2 milyar ABD doları çekileceğini belirtmişti.
Dikkat çeken bir diğer konu ise döviz piyasasında işlem aralığının tarihte benzeri az görülmüş şekilde dar olmasına veya herhangi bir sağlıksız fiyat oluşumu görülmemesine rağmen, TCMB’nin döviz piyasasında arz yaratacak işlemler gerçekleştirmesi oldu. Bloomberg HT’ye değerlendirmede bulunan bir piyasa yetkilisi TCMB’nin bu işlemlerini, döviz rezervi kaybetmeden spot piyasada oluşan döviz talebini değişik vadelere kaydırma isteği olarak yorumladı.
TCMB geçtiğimiz dönemde finansal piyasalardaki kur, faiz ve oynaklık artışının ardından 31 Ağustos 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla döviz piyasalarının etkin işleyişine katkı sağlamak amacıyla bu piyasada işlem yapabileceğini duyurmuştu. 2020 yılı Para ve Kur Politikası metninde de piyasa koşullarına bağlı olarak, BIST VİOP nezdindeki Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemlerine devam edilebileceğini belirtmişti. TCMB en son Aralık 2019 vadeli döviz kontratında işlem yapmıştı. Nakdi uzlaşmalı döviz satım ihalesi ise en son 31 Aralık 2018 tarihinde gerçekleştirilmişti.
