Torba kanun ile sermaye piyasalarında sözleşmeler dijital ortama taşınıyor
Sermaye Piyasası Kanununda yapılan düzenlemeye göre, yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri ile müşterileri arasındaki ilişkiler, kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenecek
Ekonomide düzenlemeler içeren torba kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Yeni düzenlemeler ile taraflar arasındaki sözleşmelerin dijital ortama taşınması ve böylelikle işlem sürelerinin ve yoğunluğunun azaltılması amaçlanıyor.
Teklifle, Bankacılık Kanunu'nda yer alan bankaların faaliyet konularına ilişkin bankalar ve müşteriler arasındaki sözleşmelerin şekli düzenleniyor.
Sözleşmelerin, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarıyla mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek diğer yöntemler yoluyla kurulabilmesi öngörülüyor.
Bu düzenleme ayrıca, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'ndaki "sözleşme şartları" hükmüne de ekleniyor.
Böylelikle, bankalar ile müşteriler arasında ilk defa sözleşme ilişkisi kurulmasında, bankaların potansiyel müşterilerle yüz yüze gelmeden, fiziki belge ve ıslak imza kullanılmadan, günün teknolojisine uygun diğer yöntemlerin de kullanılabilmesinin önü açılıyor.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bankalar ile bireysel müşterileri arasında akdedilecek sözleşmelerin içeriğinde yer alması gereken asgari konular ile tip sözleşmelerin uygulanacağı işlemler, kurulun uygun görüşü alınarak, kuruluş birlikleri tarafından belirlenecek.
Uzaktan İletişim Araçları Kullanılacak
Teklife eklenen yeni maddelere göre, Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanununda yapılan düzenleme ile çerçeve sözleşme yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın bankanın yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenecek.
Bu sayede, ödeme hizmeti sağlayıcıları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasındaki sözleşme ilişkisinin uzaktan iletişim araçları vasıtasıyla mesafeli olarak da kurulabilmesinin ve fiziki belge ve ıslak imza kullanılmadan bankanın yazılı şeklin yerine geçeceğini belirlediği günün teknolojisine uygun diğer yöntemlerin de kullanılabilmesinin önünün açılması amaçlanıyor.
Sermaye Piyasası Kanununda yapılan düzenlemeye göre, yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri ile müşterileri arasındaki ilişkiler, yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenecek. Buna ilişkin usul ve esaslar kurul tarafından belirlenecek.
Böylelikle, MASAK mevzuatından kaynaklanan yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla müşterilerle ilk defa sözleşme ilişkisi kurulması esnasında potansiyel müşterilerle yüz yüze gelme ihtiyacı ortadan kaldırılacak ve sürecin dijital ortamda başlayıp dijital ortamda sonlanması salanacak.
"İlk hesap açılış işlemlerinin digital ortamda başlayıp digital ortamda sonlanmasını sağlayacak kolaylıklar getirilmekte"
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Genel Sekreteri İlkay Arıkan, Komisyon'da kabul edilen düzenlemeyi BloombergHT.com'a değerlendirdi.
Arıkan, "Yürürlükteki sermaye piyasası mevzuatımızda, ikincil düzenleme niteliğindeki Tebliğler ile yatırım kuruluşlarımız ve portföy yönetim şirketlerimizin müşterileri ile düzenleyecekleri sözleşmelere ilişkin esaslar düzenlenmişti. Mevcut uygulamada, yatırımcıların bir kurumda ilk hesap açılışları yüz yüze veya kurye/kargo şirketleri aracılığıyla imzalanan sözleşmeler sonrasında gerçekleştirilebilmektedir" dedi.
Arıkan, yeni teklife göre, Sermaye Piyasası Kanunu’na sözleşmeler ile ilgili özel bir hüküm eklendiğini, yeni eklenecek hüküm ile; yatırım kuruluşlarının ve portföy yönetim şirketleri ile müşterileri arasındaki ilişkiler, yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Sermaye Piyasası Kurulu’nun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediğini ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenebileceğini, buna ilişkin usul ve esaslar Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirleneceğini kaydetti.
Bu düzenlemenin, yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri ile müşteriler arasında ilk defa sözleşme ilişkisi kurulmasında yatırım kuruluşlarının ve portföy yönetim şirketlerinin potansiyel müşterilerle yüz yüze gelmeden, fiziki belge ve ıslak imza kullanılmadan, günün teknolojisine uygun diğer yöntemlerin de kullanılabilmesinin önü açtığını kaydeden Arıkan, "Böylelikle, MASAK mevzuatından kaynaklanan yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla müşterilerle ilk defa sözleşme ilişkisi kurulması esnasında potansiyel müşterilerle yüz yüze gelme ihtiyacı ortadan kaldırılacak ve sürecin dijital ortamda başlayıp dijital ortamda sonlanması sağlanacak" deüerlendirmesinde bulundu.
Arıkan sözlerine şöyle devam etti;
"Yapılan bir başka önemli değişikle; Nüfus Hizmetleri Kanunundaki düzenlemeyle Sermaye Piyasası Kanunu kapsamındaki aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin yatırımcılarla aralarında akdedilecek sözleşmelerin uzaktan iletişim araçlarıyla da kurulabilmesinin kolaylaştırılması için İçişleri Bakanlığı’nın kimlik verileri, yerleşim yeri ve diğer adres bilgilerinin, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamındaki aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleriyle paylaşabilmesine olanak sağlanmaktadır. Bu sayede, hesap açılış işlemlerinde adres teyit / doğrulamada yatırımcılardan ek bilgi / belge (ikametgah belgesi, elektrik- su-doğalgaz vs. faturası) talep edilmeyecektir.
Sonuç olarak; yatırımcılarımız sermaye piyasası işlemlerine yönelik yatırım kuruluşlarında ve portföy yönetim şirketlerinde ilk hesap açılış işlemlerinin digital ortamda başlayıp digital ortamda sonlanmasını sağlayacak kolaylıklar getirilmektedir."