"Vergi ayarlaması olmadan asgari ücreti artırmak istihdamda risk yaratır"
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Okan Güray Bülbül "Çalışanların eline geçen net rakamı sadece asgari ücreti koruyarak artırmaya çalışırsak, istihdamda daralma gibi bir riskle karşı karşıya kalacağız" dedi.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Elemanı Dr. Okan Güray Bülbül “Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun görevi asgari ücretteki yıpranmayı ortadan kaldırmaktır; yani geçmiş enflasyonun telafisidir. Fakat burada belirleyici olan tek başına enflasyon değildir, geçim kriteri baz alınır. Bu yüzden zaten TÜİK’in komisyona sunduğu rakam çok önemlidir” dedi.
Bloomberg HT yayınına katılan Bülbül, “Temmuz ayında zaten 2016’da terk ettiğimiz bir yönteme geri dönmek durumunda kaldık. 2016’dan 2021’e kadar bir sorun yaşanmadı; çünkü enflasyon kontrol altındaydı; fakat Temmuz aralığında bir yenilenme gereksinimi ortaya çıktı. Temmuz’dan Aralık’a kadar belirlenen asgari ücretin yine enflasyon oranında artırılması bir gereklilik. Öte yandan tek başına enflasyona bakarak karar alamıyoruz; çünkü asgari ücretin niteliği geçimlik ücrettir. Türk-İş zaten kendi sendikalarına üye olan kişilerin hak ve menfaatlerini korumak için çaba gösteriyor; ama aslında Türk-İş’in üyelerinden çok çok azı asgari ücretle çalışıyor. Türk-İş tarafından 9 bin rakamının zikredilmiş olması müzakere açısından bakıldığında süreci biraz riske sokan bir açıklama; çünkü bunun sonrasında Türk-İş'in bu rakamın altına imza atması söz konusu olmayacaktır” şeklinde konuştu.
Bülbül “2010 yılında asgari ücretliler bütün bir yıl boyunca vergi diliminde bir üst basamağa çıkmıyorlardı. 2021 yılına baktığımızda asgari ücretlilerin bile Temmuz ayından itibaren vergi dilimlerinin bir üst basamağına çıktığını görüyoruz. Bu da çalışanın eline geçen rakamın azalması gibi bir sonuç doğurdu. Asgari ücretlilerde böyle bir sonuç çıkmıyor; çünkü geçtiğimiz yıl asgari ücrete kadar bütün ücretlilerin gelirleri, gelir ve damga vergisinden muaf tutuldu. Asgari ücretlilerde yaşanmayan bu gelir azalması asgari ücretin biraz üstünde gelir elde eden çalışanlarda yaşandı. Türk-İş'in daha önce ilettiği talep asgari ücret ve biraz üstündeki rakamların yıl boyunca bu artıştan etkilenmemesi, gelir vergisinin ilk diliminin buna göre belirlenmesi yönünde oldu. Bu talep önemli. Çalışanların eline geçen net rakamı sadece asgari ücreti koruyarak artırmaya çalışırsak, istihdamda daralma gibi bir riskle karşı karşıya kalacağız. İşten çıkarmalar başlayabilir. İşveren cephesinden böyle açıklamalar gelecektir” dedi.