Megabank muamması
1974 yılında kurulan Suudi Arabistan merkezli İslam Kalkınma Bankası, son dönemde Türkiye'deki projelere çok ciddi destek sağlayan bir banka hatta Türkiye, İslami Kalkınma Bankası finansmanından yararlanan 4.büyük ülke konumunda.
Bugüne kadar bankadan Türkiye'deki 483 proje için 11,2 milyar dolar finansman sağlanmış. Bunun 6,7 milyar dolarlık kısmını ticaret finansmanı, 3,8 milyar dolarlık kısmını proje finansmanı, 737 milyon dolarını da özel sektöre finansman oluşturmuş. Eğitim, sağlık, yenilenebilir enerji, ulaştırma en çok finansman alan sektörlerler.
Türk Eximbank ortaklığında düzenlenen 'İhracatçı ve Yatırımcı Zirvesi' kapsamında Türkiye'ye gelen İslam Kalkınma Bankası Grubu (İKB) Başkanı Bandar Hajjar, Türkiye'ye desteklerini artırmak istediklerini vurguladı.
Proje finansmanı konusunda işler yolunda gidiyor. Fakat bankanın Türkiye'deki olası ortaklıkları noktasında soru işaretleri var.
Son dönemde İslami Kalkınma Bankası'nın adı özellikle 2 konuyla öne çıkıyordu. Bunlardan biri Türkiye'de kurulması planlanan Megabank, diğeriyse Borsa İstanbul'a ortaklık.
İslami finans hizmeti sunacak olan Megabank'ın İstanbul'da kurulması beklenen merkezi üzerinden Ortadoğu, Afrika, Balkanlar ve Orta Asya’da hizmet vermesi planlanıyordu. Fakat Türkiye gibi, Endonezya'nın da bu bankaya ev sahipliği yapmak istediği gündeme gelmişti.
2018 yılında kurulması planlanan bankayla ilgili çalışmaların hangi aşamada olduğunu İslam Kalkınma Bankası Başkanı Hajjar'a sordum. Fakat Megabank'ın kurulması konusunda üye ülkelerin hala fikirbirliğine varamadığını belirtti. 'Tartışmalar devam ediyor. Eğer bir sonuca varırsak sizi bilgilendiririz' diyen Hajjar, bana biraz umutsuz gözüktü.
"Peki, Borsa İstanbul'a ortak olmayı planlıyordunuz. O konuda da henüz ilerleme göremiyoruz?" sorusunu yönelttim. 'O konuya girmeyelim' cevabını verdi.
Suudi Arabistan merkezli İKB, BİST’e ortak olmak için geçen yıl nisan ayında düğmeye basmıştı. Öncesinde BIST’ten yüzde 10 hisse satın almayı planladığı açıklanan İKB ile ortaklık görüşmeleri oldukça uzadı.
Geçtiğimiz aylarda sorularımızı yanıtlayan Borsa İstanbul Başkanı Himmet Karadağ, 2018’in ikinci çeyreğinde planlanan Borsa İstanbul halka arzı öncesi, stratejik ortaklığın tamamlanmasını beklediklerini söylemiş, hatta 'Geç kaldılar' uyarısıyla ortaklık görüşmelerinin rafa kaldırılabileceğini ima etmişti.
İKB Başkanı Hajjar'ın yorum yapmaktan özellikle kaçınması ister istemez, "Olası işbirliği gündemden kalktı mı?" sorusunu akıllara getiriyor.
İKB'nin proje finansmanı noktasındaki hevesi karşısında iki büyük proje konusundaki tavrı, Suudi Arabistan-Türkiye ilişkisinin bir yansıması şeklinde yorumlanabilir mi kocaman bir soru işareti..
