Fikirtepe kurtarılır mı?
Kentsel dönüşümün ilk başladığı yer Fikirtepe'de mağdur sayısı her geçen gün artıyor. Müteahhitlik firmalarının zora girmesiyle bölgede bazı şirketler, inşaatları durdurdu.
Fikirtepe'de mağdur sayısı 10 bine ulaştı. Pana Yapı’nın sahibi olduğu Selimoğlu İnşaat'ın içine girdiği mali çıkmaz nedeniyle mağdur olan vatandaşlar çareyi şantiye alanına çadır kurmakta buldular. Geçen yıl Haziran ayından bu yana kira yardımı alamayan vatandaşlar 10 gündür çadırda yaşıyorlar.
Devletin müdahil olması gerektiğini söyleyen vatandaşlara cevap Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki'den geldi. Dün Habertürk'te katıldığı programda Özhaseki şu açıklamalarda bulundu: "Fikirtepe'de bir plan yapılmış.
Belediyeler de devreden çekilmişler. İlçe ve Büyükşehir çekilmiş. Vatandaşlarla müteahhitler karşı karşıya kalmışlar. Aynı ada içerisinde vatandaşın bir kısmının vekaleti Ahmet'te, birisi Mehmet'te. Çözün de göreyim. İmzalar atılmış. Aradan 3-4 sene geçmiş müteahhit batmış. Vatandaş mağdur, müteahhit mağdur, kamuoyu mağdur. O yüzden tek başınıza hareket ederseniz zorluklar var. Şimdi müteahhit gelse size yüzde 85- 90 inşaatınızın verir mi?
Hayır vermez. Devlet veriyor. Ama bazı kardeşlerimiz ne hikmetse uyanıklığı seviyor. Ben diyor, bir dükkanın yanına 2 tane daire isterim. Adalet değil. Fikirtepe'de bakanlık olarak girdik şimdi müteahhitlik yapıyoruz. Oradaki vatandaşların işlerini çözmeye çalışıyoruz. Şimdi yine gideceğiz oradaki batmış müteahhitlerin elinden alıp aslında nihayetinde vatandaşla müteahhit arasındaki itilafı kendimiz çözeceğiz. Vatandaşa yardımcı olmak için yapacağız"
Bakanlık, öncesinde Fikirtepe'deki projelerini tamamlayamayan Anka Yapı, Ceylan İnşaat, Vartaş için devreye girmiş, Kiptaş ve İller Bankası aracılığıyla sıkıntılı projeleri çözme yoluna gitmişti. Açıklamalardan anladığımız kadarıyla, şimdi grupların ikna edilmesi durumunda aynı şeyi Pana Yapı için yapacak.
Fakat işler, burada önceki projelerdeki kadar kolay çözülecek gibi durmuyor. Pana Yapı davasında 70 müvekkili bulunan Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, Çünkü Pana'nın olduğu adada arsa sahiplerinin müteahhitlere verdiği hisselerin üzerinde ciddi miktarda ipotek var. İpoteğin kaldırılması konusunda bankaların da ikna edilmesi gerekiyor. Yani iş arsa sahipleri ile inşaat şirketini ikna etmekle bitmiyor.
Çözümlerden biri kat karşılığı ve hasılat paylaşımlı projelere özel bir kanunun çıkarılması olabilir. Kiraz, “İnşaat yüzde 90 seviyesine gelmeden firma batarsa tapu iptal oluyor. Fakat bu iptal edilmemeli. Vatandaşlar, inşaatın ilerleme seviyesine bağlı oranlarda tapuda hak sahibi olmalı. Öte yandan bina tamamlama sigortası 30 konuttan fazla projeler için değil tüm projelere zorunlu hale getirilmeli” diyor.
Bu konu hep Fikirtepe üzerinden tartışılıyor. Fakat işin boyutu çok daha büyük. İstanbul'un pek çok bölgesinde tamamlanmayan inşaatların olduğu görüşünde uzmanlar. Örneğin Gaziosmanpaşa, bir sonraki Fikirtepe olarak görülüyor.
Kentsel dönüşüm sürecinde bir alanı riski alan ilan etmek, inşaat ruhsatı vermek çözüm değil. İnşaatı yapacak müteahhitin inşaatı yapabilme kapasitesi, teknik donanımı, özsermayesi olup olmadığı gibi konular da vatandaşın insafına bırakılmamalı.