Beyaz eşya sektörünün bilançosu ve 2019 beklentileri

Beyaz eşya sektöründe iç piyasaya satışlar, ÖTV teşviğine rağmen 2018 yılında yüzde 17 oranında daraldı. Aralık ayındaki daralma oranı ise yüzde 15 olarak gerçekleşerek 368 bin adetlik satış yapıldı ve 2008 yılından bu yana görülen en düşük Aralık ayı satış adedi kaydedildi.

İhracatın desteğiyle sektör yılı yüzde 1'lik daralmayla kapadı. Geçtiğimiz yıl iç piyasada 6,2 milyon adet satış yapılırken, ihracat 19,2 milyon oldu.

Fırtınanın koptuğu Ağustos'tan sonra Eylül ayında sektör yüzde 38 oranında daralmıştı. Beyaz eşyada yüzde 6,7 oranındaki ÖTV'nin Kasım başında sıfırlanmasının ardından daralma bir miktar hızını kesse de sektör tedirgin.

Beyaz eşya sektörü her ne kadar ihracat ağırlıklı bir sektör olsa da satışlarının yüzde 30'unu iç piyasaya yapıyor.

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği Başkanı Ergün Güler, ÖTV'nin sektörde tamamen kaldırılması gerektiği görüşünde.. Güler, aksi halde yani 1 Nisan'da ÖTV'nin yeniden devreye girmesiyle iç pazardaki daralmanın yüzde 20'ye ulaşabileceğini belirtti. ÖTV teşviğinin sürmesi durumundaysa 2019'da sektördeki daralma oranı yüzde 8-10 civarında olacak.

Kur artışının etkisiyle maliyetleri önemli ölçüde artan ve bunu da fiyatlara yansıtan sektör, iç pazarda istenen canlanmanın yakalanması için ÖTV teşviğinin yanısıra taksit sayının artırılması gerektiğini savunuyor. Sektörde mevcut durumda 12 olan taksit sayısının 18 veya 24 aya çekilmesi talebin canlanmasına etki edebilir.

Sektörü ÖTV kadar zorlayan bir diğer konu ise demir çeliğe getirilen korumacılık önlemleri. Sektörün en temel girdisi yassı çelik, maliyetlerin yüzde 17'si paslanmaz çelik kaynaklı. Gümrük vergisinin kaldırılmasını talep eden sektör, hedeflere katkı sağlayacak çalışmaların yapılması gerektiği görüşünde birleşiyor. Sıcak sac kapasite yatırımı, paslanmaz sac entegre tesis yatırımı, boyalı ve kaplı sac tesisi yatırımı gibi adımlarla yassı çelik yerli arz yapısının değiştirilmesi sektör için önem teşkil ediyor.

İç piyasada satış ve verimlilik tarafında yaşanan düşüş, finansman maliyetlerindeki artış gibi unsurlar sektörün ihracatta rekabetçiliğini etkiliyor.

Avrupa'da büyümeye yönelik endişelerin artması ve Brexit süreci ihracat tarafındaki planları önümüzdeki dönemde etkileyebilir. Sektörün en büyük ihracat pazarı yüzde 17 ile İngiltere, onu yüzde 10'luk pay ile Almanya ve Fransa takip ediyor. TÜRKBESD Başkan Yardımcısı Fatih Özkadı ihracatı teşvik edecek mekanizmaların devreye girmesi gerektiğini belirtiyor. Üreticilerin mevcut istihdamlarını ve üretim adetlerini korumanın yolu ihracatın kan kaybetmemesinden geçiyor. Özellikle Brexit sonrası Bakanlık ile İngiltere hükümeti arasında ticaret anlaşması yapılmaması durumunda sektörün yüzde 17'lik pazar payını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu görülüyor.