S&P 'den Avrupaya açık çağrı ; Hesabı kim ödeyecek?

Dün akşam saatlerinde S&P'den Avrupa için çok ciddi bir uyarı geldi. S&P, Eğer 9 Aralık Liderler Zirvesi'nde herkesin tatmin olacağı açıklamalar gelmez ise 17 Avrupa ülkesininde notunun tehlikede olduğunu söyledi.

Tam piyasaların olumlu havayı satın almaya başladığı, Liderler Zirvesi'ne umutların bağlandığı noktada gelen açıklama, gerçekten kelimenin tam anlamı ile bir şok oldu. İyimser olarak konuya yaklaşanlar, S&P'nin bu açıklamayı zirve öncesinde yaparak liderlere gözdağı verdiğini düşünüyor. Bu bir derece doğru olabilir. Ancak açıklamaların detayını okuyunca, "bundan fazlası da var" demek mümkün.

S&P Avusturya, Belçika, Finlandiya, Almanya, Hollanda ve Lüksemburg'un 1 kademe, Fransa'nın dahil olduğu geri kalan üye ülkelerin de 2 kademe notunu kırabileceğini söylüyor. Bu derece bir not kırılması yaklaşık olarak 8.1 trilyon dolarlık ülke tahvilinin aynı anda etkilenmesine neden olacak. Örneğin daha önce AAA olan Alman tahvillerinin notu AA'ya düşecek.

Olası bir not kırılması sadece ülke tahvil notlarını değil, Avrupa'nın ortaklaşa kurduğu EFSF'yi (Avrupa Kurtarma Fonu) de etkileyecek. Bu fonun büyüklüğü yaklaşık olarak 780 milyar euro. Bilindiği gibi, amacı da Yunanistan, Portekiz ve İrlanda gibi ülkelerin kurtarılmasında öncü rolu oynamak. Bu fonun çıkarmış olduğu 2021 vadeli tahvilin faizi Eylül ayında % 2.5 seviyelerindeydi. Kasım ortasında %4'lere yükselen fonun tahvil faizi şu an %3.65 'lerde. Eğer bir not indirimi söz konusu olursa, bu durumda en çok etkilenecek olanlardan biri bu fon. Normal olarak en büyük kreditörleri Fransa ve Almanya'nın notu düşerse, EFSF'nin de notu düşecektir. Bu durumda zorda kalan ülkelerin kurtarılması daha maliyetli olacak.

Aslında olay bence oldukça net. ABD'nin notunun AA olduğu bir dünyada, Avrupa'da notların AA'ya çekilmesi çok da şaşırılacak bir durum değil. Piyasa, AA notu olan ABD'nin 10 yıllık tahviline hâli hazırda % 2 faizden yatırım yapıyorsa, Almanya'nun notu da AA olursa faizi oranı olsun olsun % 2.5- %3 olacaktır. Bu dünyanın sounu mudur? Bence değildir.

Ancak sorun bundan sonra paranın daha pahalı olduğu, ülkelerin ve Merkez Bankalarının eskisi gibi rahat para basamayacağı bir dünyanın bizi beklediğidir.