Advertisement

ABD'nin 10 yıllıkları gelen iyi veriler ile beraber son 1 ayın zirvesine çıkmışken, Çin yüzde 7,5'luk büyümeyi yakalamak için can havli ile mini teşvik paketine sarılmışken IMF'nin uzun süreli düşük büyüme - düşük enflasyon uyarıları bu kadar netken -Türkiye bir kenara- piyasa neyin iyimserliğini yaşıyor, merak ediyorum.

Gelin küresel piyasalara daha detaylı göz atarken sorunun cevabını da birlikte arayalım.

1 - Gelişmekte olan ülkelerde geçen sene Mayıs ayında başlayan ve yılın başından itibaren sertleşen öyle bir satış dalgası oldu ki 8 ayda 100 Milyar dolarlık bir para çıkışı ve erime yaşandı. 100 milyar dolar, orada tutulan toplam varlıkların 10'da 1'ine tekabül ediyor. Bu kadar büyük bir satıştan sonra gelişmekte olan ülkelerde fiyatların belli bir yere geldiğini düşünmek bazı fonlar için cazip olabilir, tamam kendimi tekzip ederek bu açıklamayı yaptım.

2 - Bazı ülkeler örneğin Brezilya, dün 1 aylık süre içinde 9. artırımını gerçekleştirdi. Hindistan ve Meksika gibi bazı ülkeler gerek faiz artırarak gerekse doğru kararlar ile ekonomik olarak öne çıkarak gelişmekte olan ülkelerin bir bütün olmadığını, içlerinden ayıklanabilecek ve bu sarsıntıdan sonra yoluna devam edecek olan ülkeler olduğunu gösterdi. Dolayısı ile gelişmekte olan ülkelere top yükün mesafeli davranmak hatalıdır. Bu da ikinci tekzip olsun.

3 - Bir ara şunu konuştuk: FED taperinge devam ediyor ama birden durursa nasıl fiyatlanır bu? Bu en kötüsü olur. Hiç olmazsa tahvil alım programına başladığı gibi tapering bitirecek olsun, en azından elimizde bir sağlam elma olsun. ABD toparlıyor geri kalan da yavaş yavaş toparlayacak algısı olsun, bu da yerine oturdu.

Bunların hepsini bir paket olarak ortaya koyunca "Tamam, bunları böyle diyorsan satışın bir parça durulması normaldir. Sonsuza kadar satacak hali yok ya" diyebilirsiniz.

Fakat benim burada hemen karşı argümanlarım geliyor. Hemen bakalım 10 yıllık Amerikan tahvil faizi 2.80'e ulaştı, bu yılbaşındaki 3'te seviyelerin altında fakat eğer Amerika toparlıyorsa, eğer Amerika'da 4. tapering olduysa ve burada hiç kimsenin en ufak bir şüphesi yoksa çok kısa bir süre içerisinde 1-1,5 ay içerisinde ben tekrar 3'lü faizlere yaklaşacağımızı düşünüyorum.

Piyasanın genel beklentisi 2. çeyrek sonu itibariyle 3.05'lere ulaşan bir Amerikan 10 yıllık tahvil faizi. 3 olsa ne olurü, dünyanın sonu mu olur? 3 olsa şu olur 10 yıllık Amerikan tahvili 3 veriyorsa senin 10 yıllık Türk tahvilin verebileceği minimum faiz bellidir, Brezilya'nın bellidir, Güney Afrika'nın ki bellidir.

Şunu da belirtmekte fayda var. ABD'nin 10 yılına baktığımızda tekrar 3'lü seviyelere yaklaşıyor olması bence gelişmekte olan ülkelerde yaşanabilecek olan rallinin ömrü konusunda bize net birşey söyler, ABD'deki yüzde 3 faiz ABD'yi öldürmez ama gelişmekte olan ülkeleri süründürür. EM, 10 yıllık Amerikan tahvil faizinin 3 olduğu yerde belirli bir seviyenin altına gelmekte gerçekten zorlanır. Bu 2x2=4 kadar nettir, daha önce de böyle olmuştur.

4 - Dönelim Çin'e. Çin bugün mini destek paketi diye bir şey açıkladı, piyasalar bunu da sevinerek fiyatlamaya başladı. Deniyor ki Çin'den kötü gelen veri iyi bir şey. Niye? Çünkü Çin bunu görünce daha fazla para harcıyor. Tamam, birilerinin para harcaması lazım. Zaten FED bir miktar muslukları kıstığına göre bırak Çin para harcasın.

Ben bu hikaye'ye o kadar katılmıyorum. Çin'in yüzde 7.5'ların altına seyrettiği büyümesinin başta kendisi olmak üzere tüm dünya için risk oluşturacağını düşünüyorum. Çünkü Çin'in öyle ABD gibi "Oh yaa.. Çok parası var benim babamın. Basıcam parayı! Vurucam kırbacı vurucam kırbacı, devam edicem yatırıma!" demesi mümkün değil. Çin, o yatırımların tamamını dışarıdan gelen kaynaklarla fonluyor ve o paket musluğu açtığı sürece en çok korktuğu emlak balonu ve gölge bankacılık başta olmak üzere bir çok balonu yaratma ve büyüme ihtimali var.

Çin demişken gelelim Asya'ya. Peki Asya neden toparlanıyor. ABD'de dün açıklanan özel sekötr istihdam verisinin iyi gelmesi "demek ki cuma günü TDİ de iyi gelecek" algısını yarattı. İyi de bundan size ne?

ABD ile ciddi bir ticaret hacmi olan Hong Kong, G. Kore, Tayland ve Vietnam'ı anlarım. Ama ABD ile alakası olmayan üstüne üstlük ABD toparlandığı için faizler ve dolar yükseleceğinden bu durumdan negatif etkilenecek birçok ülke var.

Gelelim Dolar Endeksi'ne. Dolar Endeksi 79'lu seviyelere kadar aşağı indi ve şu an 80.30'larda. Eğer azaltım böyle devam edecekse ve taperingden hiç kimsenin şüphesi kalmadı ise çok büyük bir ihtimalle birçok oyuncunun 82 - 83 seviyelerine doğru çıkmasını beklediği bir endeksten bahsediyoruz burada.

Biliyorum aynı Euro/Dolar gibi ciddi ciddi piyasaları yanılttı. Şubat başından itibaren aşağı inişini kimse anlayamadı. Aralık'tan itibaren 80- 81 -81.5 buçuğa çıkışı ki bu gelişmekte olan ülkelerin canını sıktığı dönemdir. Yerel para birimlerine ciddi satış geldiği dönemdir burası. Arkasından Şubat'ın başından itibaren Amerika'da niye bu endeks aşağı geldi sorusunun tek açıklaması o dönem Amerika'daki soğuk hava dalgasıyla gelen verilerin sallanmasıdan kaynaklanıyor olabilir. Yoksa Aralık başındaki ABD ile Mart sonundaki ABD'nin FED'in gözünde hiçbir farkı yok. Hatta iki tane daha da tapering yaptı. Hal böyleyken de "Dolar endeksinin şu an bulunduğu yer niye 80.30'da 81.5 değil?" sorusuna makul, mantıklı cevap verebilecek olan çok az insan var.

Bunun sadece bir zamanlama meselesi olduğunu bu anomalinin de çok hızlı bir şekilde düzeleceğini düşünenlerin sayısı da hiç de az değil.