Petrol rezervleri nerede? Piyasa niye gergin?

Dün ABD’de çok uzun süredir olmayan bir fiyatlama gördük. Ağustos ayından beri ilk kez Amerika’da hisse senetlerinin bu kadar sert satış yediğini gördük. Sadece endekslerde % 2'nin üzerinde satışlarla sınırla kalmadı, korku endeksi olarak bilinen VIX endeksi bir günde % 26 seviyesinde yükseldi ve bir anda 20 seviyesinin üstüne çıktı. Bütün bunlar olurken tek yükselen ise petrol fiyatıydı. ABD petrolü olarak bilinen NYMEX'de 80-85 dolar bandında olan fiyatların 95 dolar seviyesine hızla yükseldiğini görüyoruz.

Dünkü yazımızda da belirttiğimiz gibi, şu ana kadar Arap yarımadasındaki krizin fiyatlaması konusunda piyasalar oldukça iyimserdi. Ancak kriz Libya’ya sıçrayıp petrol sahaları protestocuların eline geçince, fiyatlamaların değiştiğini gördük. Aslında Tunus, Libya, Mısır ve Yemen'in toplam petrol üretimindeki payı % 3,5 seviyesinde. Yani OPEC’in kapasite kullanımını biraz artırması aslında şu anki petrol üretimindeki boşluğu rahatlıkla doldurur.

Rafineri kapasitelerine bakıldığında Kuveyt’teki 2 rafinenin günlük toplam 1 milyon varil ve Suudi Arabistan’daki yine 3 büyük rafinerinin toplam 1 milyon varil üretim yapabildiğini görüyoruz.

Libya'daki 2 büyük rafinerinin toplam kapasitesi 350 milyon varil. Şu ana kadar hükümet değişikliği yaşanan Tunus ve Mısır’da ise günlük kapasite 500 milyon varil seviyesinde. Yani Ortadoğu ile karşılaştırıldığında son derece düşük sayılabilecek rakamlardan bahsediyoruz. Ancak sorun, bu krizin Libya’da sınırlı kalmayıp, Bahreyn ve arkasından Arap yarımadasına sıçrama ihtimalinin yükseliyor olması.

Şu ana kadar biz bu ihtimali fiyatlamadık ve petrol 95 dolar seviyesinde. Eğer Bayren’den daha sıcak gelişmeler piyasaların gündemine düşerse, 100 dolar eşiğinin çok rahat geçilebileceğini düşünüyorum.