Fransa Seçimleri, Ekonomik Anlamı ve Beklentiler

Fransa'da beklenen oldu. Yeni Cumhurbaşkanı Macron seçildi. Aşırı sağcı Le Pen'e karşı beklentilerin de ötesinde bir zafer kazanan 40 yaşındaki yeni başkan böylelikle birkaç ay farkla Napolyon'dan da genç lider olarak tarihe geçti.

POLİTİK DERSLER VE GERÇEK POLİTİKA ZAMANI

Bundan sadece birkaç ay önce hiç şans tanınmayan eski ekonomi bakanı Macron ve En Marche! hareketi şimdi ülkenin dümenine geçecek. Cumhurbaşkanı Hollande Fransız tarihinde ilk kez yeniden aday olmayarak, en güçlü aday Fillon ailesine haksız kazanç sağladığı iddiaları ile yarışta geri düşerek Macron'a yer açtılar. Geriye, Euro ve Avrupa Birliği karşıtı Le Pen'in karşısında tek aday olarak Macron kaldı ve beklenen oldu. %76 katılım ile yeni başkan %66 destek buldu.

Bu hikaye gösteriyor ki Fransa politik sahnesi oldukça akışkan ve yeniliklere açık. Bu durumda, ilerisi için de her uzak ihtimal arttık yakın olmuştur.

Şimdiye kadar 'Le Pen harici herhangi biri' zırhı ile başarıyı sağlayan Macron şimdi kendi olarak yola devam etmek durumunda.

Fransa'nın terörizm, alt kültürleri ortak hedeflere paydaş kılamama, düşük büyüme & yüksek kamu borcu & yüksek işsizlik* gibi sorunları var. Henüz gerçek anlamda bir parti olmayan ve kadroları belirsiz Macron'un zorlu görevi şimdi başlıyor.

Gelecek ay yapılacak parlamento seçimlerinde 5. Cumhuriyetin yeni parlamentosu şekillenecek. 577 sandalyeli meclise Macron ağırlığını koyamazsa reform ajandası şimdiden riske girmiş olacak.

EKONOMİ İÇİN NE VAR?

En son 2011 yılında %2'yi gören ve o günden bu yana 1'ler civarında dolaşan büyüme, %10'luk işsizlik, %100'e yakın kamu borcu ile Fransa yaklaşık 36 bin dolarlık fert başına milli gelir seviyesini korumaya çalışıyor. Üstelik bunu oldukça katı bir emek piyasası ve güçlü sosyal hakları baltalamadan yapmak uğraşındalar. Elbette bu pek kolay olmayacak.

Üstelik, eşitsizlik de uzun yıllardır hızla artıyor. Piketty'nin hesaplamalarına göre 1983-2015 yılları arasında en zengin %1'in gelirleri enflasyonun %100 üzerinde arttı (yeşil çizgi). Oysa mavi çizgi ile görülen diptekiler içinse yıllık gelirler %1'den az artmakta.

Ekonomi için adı geçen adaylardan biri Macron'un 150 sayfalık ekonomi vizyonunun baş mimarı Jean Pisani-Ferry.

Babası, de Gaulle'nin tarım bakanı olan ünlü ekonomist politikaya sıcak bakar mı bilmiyorum ancak kurucusu olduğu Bruegel adlı think-tank kuruluşu oldukça a-politik ve pragmatik bir reform anlayışına sahip. Eğer Avrupa'nın en bilindik kurumlarından biri olan bu düşünce kuruluşunun ajandası uygulanma fırsatı bulunabilirse, sonuçlar kısa vadede alınabilir. Ne var ki bunların her biri politik irade gerektirir ve Fransa gibi 'acı ekonomik reçete' sevmeyen bir toplumda uygulanmak için oldukça büyük lokmalar.

'Le Pen yerine bir başkası' geldi. Şimdi asıl maç başlıyor. Macron 5 yıllık göre süresi dolmadan gözle görülür bir ekonomik başarı hikayesi yazmalı ve popülizm rüzgarını AB'de Merkel ile göğüsleyebilecek krediyi önce kendi evinde kazanmalı. Aksi halde ana muhalefet konumunda terfi eden Ulusal Cephe daha güçlü bir dönüş yapabilir.

Piyasalar anketleri mutlu şekilde satın aldılar. Uzak ihtimal olan Le Pen galibiyetinin tecrübe edilmemiş olması koruma amaçlı pozisyonları çözdü. Parti içinse henüz erken. Artık Macron'un sözlerini tutma yüzdesi izlenecek.