AMB, Japonya'nın hatalarını tekrarlayabilir

Barclays Plc'den Morgan Stanley ve JPMorgan Chase&Co. ekonomistleri, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi'nin Japonya Merkez Bankası'nın 90'lı yılların sonunda, deflasyon tehdidini önemsememe hatasına düşebileceği ve nihai surette parasal genişleme açıklamak zorunda kalabileceğine dikkat çekiyor.

Yasuo Matsushito başkanlığındaki Japonya Merkez Bankası Ocak 1998'deki para politikası toplantısında deflasyon uyarılarının üzerine düşmeyerek, o ayki raporlarında "Şu anda genel olarak fiyatlarda ani bir düşüş ve deflasyonit baskıların tüm ekonomiye hakim olmasını düşünmek için bir neden yok" yazmıştı. Ancak bu raporun yayınlanmasının 6 ay sonrasında Japonya'da gıda hariç tüketici fiyatları, sonraki 15 yılda da devam edecek şekilde düşmeye başladı.

Draghi'nin geçtiğimiz günlerdeki açıklamaları ile BOJ'un Ocak 1998 toplantısı arasındaki paralelliklere dikkat çeken ekonomistler, benzerliklerin yalnızca merkez bankası açıklamasıyla sınırlı olmadığını söylüyor.

Uzmanların 90'ların Japonyası ile bugünkü Avrupa arasında dikkat çektiği diğer benzer noktalar; "Ekonomik şokların ardından zayıf büyüme","Bankaların kredi verme isteksizliği", "Yükselen kur" ve "Tartışmalı para politikası duruşu" şeklinde öne çıkıyor.

Euro Bölgesi'nde fiyatların yüzde 35 olasılıkla düşeceğini öngören Londra'daki Morgan Stanley'nin baş uluslararası ekonomisti Joachim Fels, "Euro Bölgesi'nin Japonizasyon riski yüksek ve artıyor. Deflasyon, Japonya'nın da radarında değildi" dedi.

Japonya Merkez Bankası'nın kayıtsızlığı, şirketler ve tüketicilerin fiyatlarda düşüş beklentisi ile masraflarını kısmasıyla ülke ekonomisini Çin'in gerisine düşürdü. Ülkenin fiyat değişikliği etkisinden arındırılmamasi GSYH'si geçtiğimiz yıl 1997'dekli zirvesinin yüzde 10 altında kaldı. Nikkei 225 Endeksi 14,721 puan ile 1989 zirvesinin yarısının altında ve ülkenin kamu borcu, GSYH'sinin yüzde 200'ünü aşıyor.