Çin ve ABD bakanları iki ülke ilişkilerini görüştü
-
Çin Savunma Bakanı Vang Yi, ABD Dışişleri Bakanı Bakanı Marco Rubio ile telefonda, Savunma Bakanı Dong Jün ise ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ile video konferans yoluyla toplantılar gerçekleştirdi.
Çin ve ABD’nin dışişleri ile savunma bakanlarının art arda görüşmeler gerçekleştirdi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin, ABD’li mevkidaşı Marco Rubio ile telefon görüşmesi yaptığı, Çin Savunma Bakanı Dong Jün’ün ise ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth’in ise bir video toplantı yaptıkları açıklandı.
Aniden gerçekleşen bu üst düzey görüşmelerin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile ABD Başkanı Donald Trump arasında olası bir buluşmanın hazırlığı olabileceği yorumları yapılıyor.
Şi ve Trump en son, iki ülke arasındaki gümrük tarifelerinin karşılıklı artırılmasıyla tırmanan ticaret geriliminin ardından 5 Haziran’da telefonda görüşmüştü. Yaklaşık bir buçuk saat süren o görüşmede iki lider, birbirlerini ülkelerine davet etmişti. Trump’ın, 30 Ekim-1 Kasım tarihlerinde Güney Kore’de yapılacak Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi öncesinde Çin’i ziyaret edebileceği ya da zirve kapsamında Şi ile yüz yüze görüşebileceği değerlendiriliyor.
Vang’dan Tayvan mesajı
Çin Dışişleri Bakanlığının açıklamasına göre Vang, görüşmede iki ülkenin “büyük gemiler” gibi rotadan sapmadan ve hız kesmeden ilerlemesi gerektiğini, bu doğrultuda liderlerin belirlediği stratejik hattın korunması ve üzerinde uzlaşılan kararların tavizsiz uygulanmasının önemini vurguladı.
ABD’nin son dönemdeki söylem ve eylemlerinin Çin’in meşru haklarına zarar verdiğini, iç işlerine karıştığını ve ilişkilerin iyileşmesine katkı sağlamadığını belirten Vang, “Özellikle Tayvan gibi Çin’in temel çıkarlarını ilgilendiren konularda ABD’nin daha dikkatli davranması gerekir.” dedi.
Vang ayrıca, İkinci Dünya Savaşı’nda Çin ve ABD’nin militarizm ile faşizme karşı omuz omuza savaştığını hatırlatarak, günümüzde de küresel sorunların çözümünde işbirliği yapmaları ve büyük güçlerin sorumluluğunu üstlenmeleri gerektiğini ifade etti.
Çin’in açıklamasında, görüşmenin “yerinde, gerekli ve faydalı” olduğu kaydedildi; lider diplomasisinin belirleyici rolü, farklılıkları yönetme ve pratik işbirliği imkanlarını değerlendirerek ilişkilerin istikrarlı gelişimini sağlama gereği öne çıkarıldı.
"Çin’i çevreleme çabaları sonuçsuz kalacak"
Çin Savunma Bakanlığının açıklamasına göre, Bakan Dong’un ABD’li mevkidaşı Hegseth ile video konferans yoluyla yaptığı görüşmede, şeffaflığın, iletişim kanallarının açık tutulmasının ve Çin-ABD askeri ilişkilerinin karşılıklı saygı ve eşitlik temelinde sağlıklı biçimde inşa edilmesinin önemi dile getirildi.
Dong, iki ülkenin birbirinin temel çıkarlarına saygı göstermesi gerektiğini vurgulayarak, “Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik ayrılıkçı hareketlerin dış güçlerce desteklenmesi ya da Tayvan’ın Çin’i çevreleme amacıyla kullanılmasına yönelik her girişim başarısızlığa mahkûmdur.” ifadesini kullandı.
Bakan ayrıca, Çin’in Güney Çin Denizi’nde barış ve istikrarı korumak için bölgedeki ülkelerle işbirliği yapmaya hazır olduğunu; ihlal ve provokasyonlara ya da bölge dışı aktörlerin kargaşa çıkarma girişimlerine karşı olduklarını belirtti. “Çin, kalkınmaya odaklanmayı sürdürecek ve meşru haklarını kararlılıkla savunacaktır. Ne çevreleme ve caydırma politikaları ne de iç işlerine müdahaleler sonuç verecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Açıklamaya göre, taraflar ayrıca ortak kaygı uyandıran diğer meseleler hakkında da görüş alışverişinde bulundu.