Advertisement

Ukrayna’daki savaş, emtia fiyatlarındaki yükselişi tetikliyor.

Alüminyumdan buğday ve petrole kadar birçok emtia uzun yılların en yüksek seviyelerinde seyrediyor. Hammadde fiyatları 1974’ten beri en büyük haftalık artışını kaydetti.

Enerji, tahıl ve hammaddede önemli bir oyuncu olan Rusya’nın izolasyonu, arz sıkıntıları yaşanacağına ve küresel enflasyonun daha da yükseleceğine yönelik endişeleri artırıyor. Birçok kurum, yatırımcı ve şirket güvenli ödeme zorluğu nedeniyle ülkeyle iş yapmaktan kaçınıyor, bölgeden yapılan bazı sevkiyatlar iptal ediliyor.

Rusya’nın Ukrayna’daki nükleer tesise saldırısının ardından Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı bugün yaklaşık yüzde 5 yükseldi. Fiyat bu hafta yüzde 20 yükseldi. JP Morgan Rusya’da arz sıkıntılarının devamı durumunda Brent petrolün yıl sonunu varil başına 185 dolarla kapatabileceğini öngördü. Brent petrolün varil fiyatı bugün 112 dolar civarında seyrediyor.

Buğday fiyatları da arz kıtlığı endişeleriyle 14 yılın en yüksek seviyelerinde seyrediyor, Chicago Borsasında vadeli kontratlar yüzde 6,6 artışla bushel başına 12,09 dolarda işlem görüyor.

Baz metallerde de yükseliş sürüyor. Alüminyum Londra Metal Borsasında yüzde 3,6 artışla ton başına 3 bin 850 dolar olurken bakır fiyatları da tüm zamanların zirvesine çıktı.

Emtiadaki yükselişin küresel büyüme ve enflasyon üzerinde de olumsuz etkileri hissedilebilir.

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrası gündeme gelebilecek yağ sorunun çözümü için önlem alındı.

Teknik ve sınai amaçla kullanılan yağlar ile rep ve kolza tohumu ithalatından gümrük vergisi 30 Haziran'a kadar sıfırlandı.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan ve ithalat rejimi kararında değişiklikler yapan karara göre, ithalatında sıfır gümrük vergisi uygulanacak ürünler arasında ham, prina, soya, aspir, ayçiçek tohumu ve mısır yağları bulunuyor.

Aynı gazetede yayımlanan bazı tarım ürünlerinin ihracatına ilişkin tebliğle, bazı hayvansal gıda, çeşitli unlar ve bazı yağların ihracatı, Tarım Bakanlığı'nın dönemsel olarak düzenleme yetkisine sahip olduğu ürünler listeye eklendi.

Buna göre, pirinç, buğday ve mısır unu, buğday ve mısır irmiği, Soya, ayçiçek tohumu, aspir veya pamuk tohumu, rep, kolza ve hardal ile mısır yağı ve fraksiyonları, margarin, bulgur ve karma yem Tarım ve Orman Bakanlığı'nda ihracatında dönemsel olarak düzenleme yapılabilecek ürünler listesine dahil edildi.

Rusya-Ukrayna savaşı Türkiye'yi yağ krizine sürüklenebileceği gündeme gelmişti.

Dünyanın en büyük ayçiçeği ithalatçısı olan Türkiye, bu ithalatı da ağırlıklı olarak Ukrayna ve Rusya'dan gerçekleştiriyor. İki ülke arasındaki kriz Türkiye'nin ham yağ ithalatını büyük oranda durdurdu.

Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikasından (EPGİS) alınan bilgiye göre, Ankara'da ortalama 17,55 liradan satılan benzinin litre fiyatı 18,08 lira olacak. Benzinin litresi İstanbul'da 17,46 liradan 17,99 liraya, İzmir'de 17,58 liradan 18,11 liraya çıkacak.

Ayrıca, Ankara'da ortalama 17,68 liradan satılan motorinin litre fiyatı 19,01 lira olacak. Motorinin litresi İstanbul'da 17,60 liradan 18,93 liraya, İzmir'de 17,69 liradan 19,02 liraya çıkacak.

Akaryakıt fiyatları, Türkiye'nin de dahil olduğu Akdeniz piyasasındaki işlenmiş ürün fiyatlarının ortalaması ile dolar kurundaki değişiklikler baz alınarak rafineriler tarafından hesaplanıyor.

Bu hesaplanma sonucunda dağıtım firmalarınca uygulanan fiyatlar, rekabet ve serbesti nedeniyle şirketler ve kentlere göre küçük değişiklikler gösterebiliyor.