Advertisement
EKONOMİK VERİLER VE GÜNDEM ABONE OL

Enflasyon Kasım'da hız keserek, yıllık olarak 1,5 yıl sonra ilk kez yavaşladı.

Kasım'da yıllık enflasyon yüzde 84,39 oldu.

Ekim ayında yıllık enflasyon yüzde 85,51 olarak kaydedilmişti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre aylık olarak Kasım'da enflasyon yüzde 2,88 oldu. Aynı dönemde çekirdek enflasyonda da yavaşlama izlendi. Kasım'da yıllık çekirdek enflasyon yüzde 68,91 olarak kaydedildi. Ekim'de yıllık çekirdek enflasyon yüzde 70,45 olarak gerçekleşmişti.

Üretici enflasyonundaki toparlanma tüketici enflasyonuna göre daha sert oldu. Buna göre Ekim'de yüzde 157'yi aşan yıllık üretici enflasyonu Kasım'da yüzde 136,02 oldu. Aylık bazda ise üretici fiyatları bu dönemde yüzde 0,74 arttı.

En yüksek yıllık artış ulaştırmada

Verilere göre, Kasım'da bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış yüzde 107,03 ile ulaştırma grubunda oldu.

Ulaştırma grubunu yüzde 102,55 ile gıda ve alkolsüz içecekler; yüzde 92,83 ile ev eşyası izledi.

Aylık bazda ise en yüksek artış yüzde 5,75 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde görüldü. Alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatlar aylık olarak yüzde 3,19; lokanta ve otellerde ise yüzde 3,18 arttı.

Kasım ayında, endekste kapsanan 144 temel başlıktan 17 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 8 temel başlığın endeksinde değişim olmadı.

119 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

Piyasa sınırlı yavaşlama bekliyordu

Kasım ayına ilişkin Bloomberg HT Araştırma Birimi tarafından gerçekleştirilen ankette yıllık enflasyon beklentisi yüzde 84,33 olarak belirlenmişti.

Yıllık enflasyon için en yüksek tahmin yüzde 85,30, en düşük tahmin ise yüzde 82,70 seviyesinde oluşmuştu. Aylık bazda ise enflasyonun yüzde 2,85 olması bekleniyordu.

Üretici enflasyonu enerji katkısıyla yavaşladı

Üretici enflasyonunda yaşanan sert yavaşlamada enerji grubundaki negatif aylık enflasyonun etkisi hissedildi. Kasım ayında elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme grubunda aylık olarak fiyatlarda yüzde 5,17'lik gerileme izlendi.

Kok ve rafine petrol ürünleri fiyatlarında yüzde 2,02'lik ana metallerde ise yüzde 0,7'lik düşüş kaydedildi.

Öncü göstergelerden yavaşlama sinyali gelmişti

Enflasyon açısından öncü göstergelerden biri olarak kabul edilen İTO endekslerinden de Kasım ayı için yavaşlama sinyali gelmişti. İstanbul’da tüketici fiyatlarını izleyen Ücretliler Geçinme Endeksi Kasım ayında yıllık yüzde 105,55 artış kaydederek 27 yılın zirvesinden gerilemişti.

Türk-İş'in Kasım ayı Açlık ve Yoksulluk Sınırı araştırmasında ise gıda enflasyonundaki yükselişin sürdüğü izlendi. Araştırmaya göre, aylık gıda enflasyonu aylık yüzde 4,87 artarken, yıllık değişim yüzde 137,38 olmuştu.

Bakan Nebati'den enflasyon yorumu

Enflasyon verisini değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati enflasyonda zirveyi geride bırakarak düşüş trendine girildiğini belirterek "Bu gelişmede, uluslararası emtia fiyatlarının nispeten sakin seyri ile küresel koşullardaki bazı iyileşmeler etkili olduğu gibi Kur Korumalı Mevduat ve devreye aldığımız diğer pek çok önlemin Türk Liramızda sağladığı istikrarlı duruş kuşkusuz etkili olmuştur. Önümüzdeki aydan itibaren etkisini gösterecek olan baz etkisiyle de enflasyondaki düşüş eğilimini, bu ay Yİ-ÜFE’de olduğu gibi, daha keskin hissetmeye başlayacağız." ifadesini kullandı.

Türk lirası üretici fiyatları bazında reel olarak değerli seyrini Kasım ayında da korudu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) verilerine göre, ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru Kasım'da 89,9 oldu.

Ekim ayı verisi ise 90,44'ten 92,52 seviyesine revize edildi. Revizyon sonrası kaydedilen bu seviye Kasım 2016'dan bu yana en yüksek seviye oldu.

TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru ise 55,70 olarak kaydedildi. Ekim ayına TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 55,48 olmuştu.

Türkiye'nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, ikili ticaret akımları kullanılarak ağırlıklandırılan Türk lirasının ortalama değeri ile nominal efektif döviz kuru hesaplanıyor. Nominal efektif döviz kurundan da nispi fiyat etkileri arındırılarak reel efektif döviz kuruna (REK) ulaşılıyor.

REK, TÜFE, ÜFE ve birim işgücü maliyetlerden biriyle arındırılarak üç farklı alt endeks oluşturuyor. TCMB enflasyon hedefi kapsamında TÜFE bazlı REK'i esas alıyor.

İhracatçı kurdan şikayetçi

ÜFE bazlı reel kur yüksek seviyelerde kalırken, ihracatçının da kurla ilgili şikayetleri sürüyor.

Daha önce Bloomberg HT ekranlarında kurun enflasyon kadar artması gerektiğini söyleyen Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe kurun ihracat üzerindeki etkisine dikkat çekmeye devam etti.

Gültepe ile birlikte ihracatçı birliklerinin yöneticileri de bu konudaki şikayetlerini sürdürüyor.

Antalya'da, Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği tarafından (TDKD) düzenlenen 9. Leather&Fur Fuarı'nda konuşan İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Başkanı Güven Karaca, kurların olması gereken seviyenin altında kaldığını ve sektörlerin bu durumdan dolayı zor günler geçirdiğini vurguladı.

Karaca, "Rakiplerimizle aynı döviz cinsi ile rekabet ederken kendi para birimlerimizde artan maliyetler belirleyici oluyor. Bu kur seviyesi ile artan TL maliyetini karşılamak da rakiplerimizle rekabet etmek de zor. İhracatçı TL maliyetlerle döviz kuru arasında sıkıştı” diye konuştu.