Ergün: MB ne zaman havuç ne zaman sopa göstereceğine kendi karar verir

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Merkez Bankasının sürekli müdahale eden veya olayları seyreden bir kurum olmadığına dikkati çekerek, "Merkez Bankası elinde hangi silahlar var, hangi silahı ne zaman çekeceğine kendisi karar verir. Bazen çekmeyebilir de, sadece kaşını çatar mesela. Bazen havuç vardır, bazen sopayı gösterirsiniz. Havuç-sopa politikası ekonomide işe yaramaz mı? Yarar" ifadelerini kullandı.

Bakan Ergün, Habertürk'te katıldığı programda ekonomideki son gelişmeleri değerlendirdi. Ergün, kurdaki artışa ilişkin, 2008'in başlarından bu yana ekonomi aktörlerine "Dövizle geliri olmayanlar, dövizle borçlanmasınlar. Bu sizi sıkıntıya sokabilir" dediğini hatırlatarak, bu mesajın piyasalar tarafından doğru algılandığına inandığını söyledi. Birçok insanın bu mesajı doğru aldığını ve dövizle geliri yoksa, dövizle borçlanmama yoluna gittiğini anlatan Ergün, bu nedenle döviz üzerindeki gelişmelerin ekonomi üzerindeki etkisinin sınırlı kaldığını vurguladı.

Çok daha ani, büyük kırılganlıklara yol açacak gelişmeler olursa buna müdahale edecek güç unsurlarına da sahip olduklarının altını çizen Bakan Ergün, "Ama bugün itibariyle bizi kaygılanmaya sevk edecek, ekonomi aktörlerini büyük bir sıkıntının içine sokacak bir gelişme görmüyoruz ama dikkatle de takip ediyoruz konuyu. Dikkatli takip etmeliyiz ki ne zaman, nerede müdahale etmek gerekiyorsa o da, o müdahale de yapılsın" diye konuştu.

-"Havuç-sopa politikası ekonomide işe yarar"-

Bakan Ergün, Merkez Bankasının dövize müdahalesini doğru bulup bulmadığına ilişkin soru üzerine, Merkez Bankası biz müdahale etsin deyince eden, etmesin deyince etmeyen bir kurum olursa, Merkez Bankasının güvenirliliğinin kalmayacağını söyledi. Merkez Bankası'nın çok sık müdahale eden bir kurum ya da olayları seyreden bir kurum da olmadığını vurgulayan Ergün, şunları kaydetti:

"Seyirci mi Merkez Bankası? Ekonomideki bu gelişmeler olurken elindeki para politikası unsurlarını devreye sokması gerekirken seyirci mi kalacak? Kalmayacak. Canı istediği zaman her Allah'ın günü dövizle, faizle oynayacak mı, oynamayacak, öyle bir rolü de yok. Dolayısıyla, Merkez Bankası elindeki argümanları ne zaman devreye sokacağına kendisi çok iyi karar vermesi gerekiyor. Ve bugüne kadarki gelişmelerde, yani Türkiye ekonomisi ve dünyadaki gelişmeler dikkate alındığında çoğu zaman rolünü doğru oynadığını görüyoruz, yani bu tespiti yapmamız lazım. Büyük kırılganlıklar olduğu zaman Merkez Bankası devreye girecektir. Elinde hangi silahlar var, hangi silahı ne zaman çekeceğini, bazen çekmeyebilir de, sadece kaşını çatar mesela. Sözlü müdahale yapar. Bazen havuç vardır, bazen sopayı gösterirsiniz mesela. Ekonomide de bunlar, havuç-sopa politikası ekonomide işe yaramaz mı? Yarar. Bazen gerçekten havucu koyarsınız ortaya, bazen koymazsınız, sadece gösterirsiniz, havuç var dersiniz, bazen de sopa var dersiniz, yani hangisi nerede devreye sokulması gerekiyorsa. Şu anda Merkez Bankası dövizle alakalı büyük dalgalanmalar olmadıktan sonra müdahale etmeyi düşünmeyecektir. Ama politikasını da açıklamıştır; 'eğer spekülasyon görürsem, büyük dalgalanmalar görürsem rezervlerimle müdahale ederim. Bugün itibariyle başka bir silah kullanmayı düşünmüyorum' diye."

- "Faiz silahının etkisi dövizden daha fazla"-

Merkez Bankasının faiz silahını kullanması halinde etkisinin dövizden daha fazla olduğunu belirten Ergün, daha fazla insanın bundan etkilendiğini söyledi. Faizin, yatırım maliyetlerini, tüketici kredilerindeki maliyetleri artıran, tüketim eğilimini yavaşlatan bir etki meydana getirdiğine dikkati çeken Ergün, "Onun için faiz silahını çektiğiniz zaman 12'den vurmalısınız, eğer 12'den vurmayacaksınız, karavana atacaksanız, öyle bir silah çekilmez çünkü yan etkilerinin oldukça fazla olduğunu görmek gerekiyor. Merkez Bankasının da bütün bunları dikkate alarak, yani bugün itibarıyla faiz silahını kullanmayacağını ilan etmiş olması son derece önemli. Dolayısıyla, hangi silahı ne zaman kullanacağına Merkez Bankası gelişmeleri kendisi takip ederek karar verecektir" diye konuştu.

Piyasada, "Merkez Bankası faiz silahını çeksin" ya da "hiçbir şeye karışmasın" diyenler olabileceğini, bunların normal olduğunu ifade eden Ergün, şöyle devam etti:

"Merkez Bankası bunları da dikkate alacaktır ama ne zaman müdahale edeceğine veya etmeyeceğine, ne zaman hangi silahı çekeceğine, ne zaman havucu, ne zaman sopayı devreye sokacağına kendisi karar verecektir. Böyle olursa biz doğru bir istikamette gideriz. Böyle olmazsa, biz hadi Merkez Bankası faiz silahını çeksin, hadi 'Merkez Bankası 10 milyar dolarlık müdahale yapsın ya da seyretsin' dememizle hareket edecek bir Merkez Bankası, Türkiye ekonomisi açısından da dünyada da güvenilirliği olmayan bir Merkez Bankası olur, ki Merkez Bankamıza da böyle bir haksızlığı yapmamalıyız."

AA