Walmart, Fordizmin canlanacağına yönelik umutları artırdı

Dünyanın en büyük perakende market zinciri Walmart, çalışanları için minimum ücreti yükseltti. Şirket yaklaşık 500 bin çalışanını etkiyecek kararla nisan ayından itibaren en düşük saatlik ücreti 9 dolara çıkardı. Bir sonraki yıl ise bu rakam 10 dolar olacak.

Wallmart’ın hamlesi ABD’de Henry Ford’un 1914’te uyguladığı ücret politikasını tekrar gündeme getirdi. Ford o dönemde işçilerin motivasyonunu artırmak ve T Model otomobilleri için pazarı büyütmek amacıyla günlük ücretleri iki katından fazla artırarak 5 dolara çıkarmıştı.

Uygulamanın ardından Ford’un üretim verimliliğinin yanı sıra T Model otomobillerin satışında büyük bir artış yaşanmıştı. Fordizim olarak nitelenen bu politika ABD’de diğer şirketler tarafından da takip edilirken, söz konusu trend yüzyılın sonuna kadar sürmüştü.

Wallmart’ın maaş artışının ABD ekonomisinde etkileri tartışılırken, çalışanların bundan gerçekten bir yarar sağlayıp sağlayamayacağı bilinmiyor. ABD’li perakendeciler yıllardır işçilerinin sendikalaşmasının önüne geçerken, Ford’da yaşananların bir benzerinin gerçekleşmesinin zor olduğu belirtiliyor.

New York’ta bulunan Binghamton Üniversitesi Sosyoloji Profesörü Ravi Palat, hizmetler sektörün hiçbir zaman Fordist bir yapıda olmadığını söyledi. Diğer yandan Walmart’ın yükselttiği ücretler de hala çok düşük düzeyde olmaya devam ediyor. Saatlik 9 dolarlık ücretle haftalık 40 saatlik bir çalışma dikkate alındığından bir işçinin yıllık kazancı yaklaşık 19 bin dolar oluyor. Bugün bir Ford otomobilin fiyatı 15 ila 65 bin dolar seviyelerinde bulunuyor.