Ülkemizde çok sayıda yabancı çalışan var ve bunların çalışma izinlerinin alınması işlemleri çok ağırdı. 2011 ve 2012 yıllarında prosedür basitleştirildi. Yabancıları, ikamet izinleri primlerinin ödenmesi şartıyla yasal çalıştırmak varken risk alıp kaçak çalıştırmak yanlış
Ülkemize turist olarak gelip çalışan birçok yabancının sigortasız ve izinsiz çalışma veya çalıştırılmalarını engellemek için Bakanlar Kurulu'nca 24 Ekim 2011 tarihinde çıkarılan 28094 sayılı kararla, 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'da değişiklik yapılmıştır. Böylece vize muafiyet süresi veya vizede belirtilen kalış süresi 90 gün iken, 180 gün zarfında 90 gün olarak uygulanmak üzere değiştirilmiştir. Karar 01.02.2012 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir ve bu köşeden de haberleştirilmiştir.
Yapılan bu değişiklikle 01.02.2012 tarihinden itibaren ülkemize giriş yapan bir yabancı 90 gün kaldıktan sonra 90 gün yurtdışına çıkıp tekrar 90 gün ülkemizde kalabilecektir.
SOSYAL GÜVENCELİ ÇALIŞMA KOLAYLAŞTIRILDI
Yukarıdaki düzenlemenin asıl amacı, turist vizesiyle kaçak yabancı işçi çalıştırmayı engellemek ve SGK'ya prim öder hale getirip yasal çalıştırmanın önünü açmaktır. Yine yapılan düzenlemelerle yabancılara çalışma izni verilmesi Çalışma Bakanlığı'na bağlanmış ve internet üzerinden bile başvurup
izin almak kolaylaştırılmıştır. Halen Türkiye'de oturan yabancılar önce emniyetten ikamet belgesi alıp (yurtiçinde kaçak geçirdikleri her gün için yaklaşık 20 lira gibi ceza ödeyip) bu belgeyle Çalışma Bakanlığı'ndan çalışma izniyle SGK'lı hale gelebilirler. Yurtdışında bulunan yabancılar ise önce Çalışma Bakanlığı'ndan (internet üzerinden) veya Türk konsoloslukları aracılığıyla çalışma izni alıp sonra
emniyetten ikamet izniyle Türkiye'de çalışmaya başlayabilirler.
Çalışma izni verilen yabancı, çalışma vizesiyle ülkeye girip çalışabilecektir. Çalışma izinleri ilk seferinde 1 yıllık verilmekte olup işverenin talebi halinde önce 2 yıl, daha sonra 3'er yıllık olarak uzatılabilmektedir.
Bu düzenlemelerle daha önce 3 aylık vizeyle gelip 3 ay sonunda ülkelerine giriş-çıkış yaparak birkaç gün sonra tekrar Türkiye'ye girmek suretiyle yapılan ve yaptırılan kayıtdışı çalışmanın kayıtlı hale getirilmesi kolaylaştırılmıştır. Buna rağmen kaçak yabancı çalıştıranlara cezalar da artırılmıştır.
KAÇAK YABANCI ÇALIŞTIRMANIN CEZASI
4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'un 21'inci maddesi gereğince izinsiz yabancı çalıştıran işverenlere ve yabancılara uygulanacak idari para cezaları şöyledir:
■ Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenlere her bir yabancı için 6795 TL.
■ Çalışma izni olmadan bağımlı çalışan yabancıya 679 TL.
■ Çalışma izni olmadan bağımsız çalışan yabancıya 2717 TL.
Yukarıda sayılan fiillerin tekrarı halinde idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır. Yakalanan yabancının vizesiz kaldığı her gün için ödeyeceği cezalar ile yurtdışına çıkarılma masrafları da işverenine ödetilir.