1981 yılında askerlik yaptım ve 1987 yılında işçi oldum. Yakında emeklilik zamanım geliyor. Askerlik süremi ödemeli miyim? Ödersem kıdem tazminatını alabilir miyim? Emin Ekşi-Ankara
Emin Bey, önce askerlik yapıp sonra sigortalı olduğunuz için askerliği öderseniz emeklilik yaşınız bir yıl öne gelerek 49 olur. Biliyorsunuz 1475/14 gereğince, bir işveren emrinde en az bir yıldan beri çalışırken emekliliklerini elde edenlere de kıdem tazminatı ödenir. Burada özel sektör çalışanları sadece en son çalıştıkları işverende geçen süreleri kadar kıdem tazminatı alırlarken, kamu işçileri, kamuda geçen tüm süreler (daha önce kıdem almayı gerektirmeyen nedenle sona ermediyse) üzerinden kıdem tazminatı alırlar. Ayrıca borçlanılan askerlik süreleri varsa, kamu işçilerine askerlik süresi için de kıdem tazminatı ödenir
Yani uygulama gereğince, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışırken emekli olan kamu işçileri, askerlik sürelerini de kamuda işçiyken borçlanıp öderlerse kamu kurum ve kuruluşlarından emeklilik nedeniyle ayrılmaları halinde kıdem süresine ilave edilir. Özel sektörden emekli olanlar ile kamu işçisi olduğu halde emeklilik dışındaki bir nedenle işinden ayrılanlara borçlanılmış askerlik süresi, kıdem süresine ilave edilemez ve askerlik süresi için kıdem tazminatı ödenemez.
Siz de kamu işçisi iseniz ve kamuda çalışırken askerlik sürenizi borçlanmışsanız, emekli olurken askerlik süreniz kıdem sürenize ilave edilir.
Konuyla ilgili üç adet Yargıtay kararını da veriyorum.
Bu arada ister kamu ister özel sektör olsun, askerlik borçlanma belgesi ile dekontunu işverene verirseniz ödeme rakamı kadar ücretiniz vergi dışı kalır ve daha da kârlı olursunuz.
YARGI KARARLARI 1- (Y 9 HD. E. 1991/1294, K. 1991/1374, T. 07.02.1991)
- Askerlik borçlanması süresi, kamu kurum ve kuruluşlarından emeklilerde kıdem ödencesi hesabında dikkate alınır. İşyeri bu tür nitelik taşımıyorsa bu doğrultudaki istemin reddi gerekir.
2- (Y 9.HD. E. 1986/3860, K. 1986/4597, T. 05.05.1986)
- Kamu kurum ve kuruluşlarından emekli olan işçinin muvazzaf askerlikte geçen sürelerinin kıdem tazminatı hesabına dahil edilmesi için işçinin çalışırken borçlanmasını yapmış olması gerekir.
3- (Y 9.HD. E. 1994/3790, K. 1994/3109, T. 01.03.1994)
- 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14/4. maddesi uyarınca, Sosyal Sigortalar Kurumu’na borçlanılan muvazzaf askerlik hizmetinin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınabilmesi için, işçinin; iş akdini, yaşlılık veya malullük aylığı ya da toptan ödeme almak amacıyla feshedilmiş bulunması gerekir. Ölüm sonrası mirasçılara bu tür ödeme yapılamaz.
ÜCRETTEN İNDİRİM SÖZ KONUSU DEĞİL
Ali Bey bir fabrikada üretim müdürlüğü yapmaktayım. Bu temmuzun 19’unda resmi olarak 4 yılım dolacak. Bu işyerinde benim çıkmam için uğraşılıyor ve en sonunda patronum maaşımı düşürmek istedi. Aylık 2600 TL alıyordum, ama bu ay 2000 TL vermek istedi. Bu arada SSK’ya ücretim asgari ücret üzerinden bildiriliyor. Bana tazminat vermemek için benle uğraşılıp istifa etmemi istiyorlar. Ben de 4 yıla sünger çekmek istemiyorum. Asıl sorum şu: Maaşımı indirme haklarına sahipler mi ve tazminat alabilir miyim? Tazminatım ne olur? İsmi saklı
Sayın okurum, hemen asıl sorunuzu cevaplandırayım; 4857 sayılı İş Kanunu gereğince işveren ile aranızda var (yazılı veya sözlü) olan hizmet akdinin, esaslı unsurlarından olan ücretten, indirim veya eksiltme yapılamaz. Yapıldığı takdirde işçi, iş akdini 4857/24’üncü madde gereğince, tazminatlı olarak derhal feshetme (işi bırakma) hakkına sahip olur. Ancak burada başka bir şey daha var. İşveren ücretinizi SGK’ya eksik bildirdiği için de işinizi yine 4857/24 gereğince derhal feshedip tazminatınızı isteme hakkına sahipsiniz.
