JCR/Ökmen: Büyümede tarımın etkisi fazla abartılmamalı
JCR Eurasia Başkanı Orhan Ökmen, enflasyon ve düşük büyüme üzerinde tarımın negatif etkisinin abartılmaması gerektiğini savundu
Japon kredi derecelendirme kuruluşu Japan Credit Rating (JCR) Eurasia Başkanı Orhan Ökmen, enflasyon ve düşük büyüme üzerinde tarımın negatif etkisinin abartılmaması gerektiğini savunarak, "Yüksek büyüme beklentilerinin sadece faiz ve kur seviyelerine endekslenmesi, Türkiye'nin düşen büyüme trendinin ortaya çıkaracağı risklerden çok daha büyük riskler ortaya çıkaracaktır" açıklamasını yaptı.
Ökmen yaptığı yazılı açıklamada, bu yılın ikinci çeyreğinde ilk çeyreğe göre enflasyonun Türk ekonomisini "hırpalama" etkisinin düştüğünü belirterek, yılın geri kalan bölümünde enflasyonda düzelme beklentilerinin gerçekleşme olasılığının yükseldiğini kaydetti.
Bu yılın ikinci çeyreğinde ilk çeyreğe göre cari fiyatlarla ölçülen büyümenin yüzde 3,79 ve sabit fiyatlarla ölçülen büyümenin de yüzde 5,01 olduğunu anımsatan Ökmen, cari fiyatlarla ölçülen büyümenin sabit fiyatlarla ölçülen değerden düşük olmasının, enflasyon etkisinin bir önceki döneme göre daha düşük gerçekleşmesine işaret ettiğini dile getirdi.
Ökmen, ekonominin 2014'ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 2,05, cari fiyatlarla ise yüzde 9,72 büyüdüğünü aktararak, şu değerlendirmelerini yaptı:
"Bu iki dönem arasında fiyat artış tahribatı ilk sırada toptan ve perakende ticaretini, ikinci sırada gayrimenkul faaliyetlerini, üçüncü sırada ise konaklama ve yiyecek hizmetleri faaliyetlerini etkiledi. Enflasyon ve düşük büyüme üzerinde tarımın negatif etkisi abartılmaması gerek. Tarım sektörünün 2014'ün ikinci çeyreğinde yıllık bazda sabit fiyatlarla yüzde 0,13 gibi bir küçülme gösterirken, esasen bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre ve 2014'ün ikinci çeyreğinde ilk çeyreğe göre büyümeye pozitif katkı yaptı.
Üretim yönünden büyümenin düşmesi, kapasite ve üretim faktörlerine ilişkin olmayıp talep düşüklüğü nedeniyledir. 2014 yılının ikinci çeyreğinde ilk çeyreğine göre finans ve sigortacılık faaliyetleri, gayrimenkul faaliyetleri, eğitim, insan sağlığı, kültür-sanat-eğlence-spor faaliyetleri ve hane halklarının işveren faaliyetlerinin küçülmesi üretim yönünden büyümenin yıllık yüzde 4,66'dan yüzde 2,05 seviyelerine gerilemesinin ana nedenlerinin başında gelmektedir."
- "Yıllık büyümenin yüzde 3,5 ile 4 aralığında gerçekleşeceği görüşümüzü koruyoruz"
Ökmen, Türkiye ekonomisinin büyüme ve üretim dinamikleriyle canlılığını koruduğunu belirterek, ikinci çeyrek büyümesinin istatistiki olarak ölçüm dönemlerinin farklılığı nedeniyle düştüğü hesaplanırken, bu dönemdeki üretim değerinin birinci çeyrektekinden daha büyük olduğuna işaret etti.
Net dış talebin büyüme üzerindeki katkısının 2014 yılı ikinci çeyreğinde negatif olduğuna değinen Ökmen, şunları kaydetti: