GAMZE ŞENER
İthalat navlun fiyatları son dönemde hızlı bir yükselişe geçti. Navlunun yanı sıra konteynerde yaşanan fiyat artışları ve konteyner teminindeki sorunlar da dış ticaret tarafında olumsuz bir tablo yaratıyor.
Geçtiğimiz yılın Aralık ayıyla kıyaslandığında, ithalat navlununda fiyatlar 3 katı kadar arttı. Aynı oranda olmasa da ihracat navlununda da yaklaşık 2 katlık artış kaydedildi.
Bu durumun en büyük nedenlerinden biri olarak ABD ve Çin arasında artan ticaret trafiği gösteriliyor. İki ülke arasında pandeminin etkisiyle tıbbi malzeme ticaretinin arttığı görülüyor.
Türkiye’de konteyner temin edebilmenin oldukça zorlaştığını ve oldukça düzensiz hale geldiğini belirten Denizyolu Operasyon Uzmanı Metehan Barshan, “Konteynerler altın değerinde oldu. Daha önce 2 bin 500 dolar olan konteyner navlunu fiyatları bugün 6 bin 800 dolara çıktı” bilgisini veriyor.
"Fiyatlardaki artış Şubat ayına kadar devam edecek"
Yakın zamana kadar çok daha maliyetli olsa da sürecin hızlandırılabildiğini ifade eden Barshan, artık herhangi bir çözüm yolu olmadığını belirtiyor. “Sürecin Çin yeni yılına kadar, yani 2021 yılının Şubat ortasına kadar tırmanarak yükseleceğini düşünüyoruz. Navlunlar daha da artacak. Pandeminin etkisinin azalmasıyla normalleşme bekliyoruz.” diyen Barshan’a göre en çok etkilenen ürünlerin hızlı tüketim malları ve medikal ürünler olacak.
“Daha önceden aynı hafta içinde tüm işlemleri tamamlayabilirken; şu an boş konteyneri ancak 10 gün sonra gönderebiliyoruz. Yükleme ve transit süreleri de göz önünde bulundurulduğunda süre çok daha uzuyor. Bu sebeple ihracatta da aksama olacak” diyen Metehan Barshan, ithalatçılar kadar olmasa da ihracatçıların da olumsuz etkileneceğini kaydediyor.
Avrupa karayolunu tercih etmeye başladı
Deniz yolunda artan navlun fiyatları ithalatçıyı yakın zaman önce karayoluna yöneltti. Denizyolu Operasyon Uzmanı Barshan, “Avrupa’ya deniz yolunu tercih eden müşterilerimizin çoğu kara yolunu tercih etmeye başladılar” derken, ABD, Kanada ve Güney Amerika içinse deniz yolunun bir zorunluluk olduğunu hatırlatıyor.
Gelişmeler Baltık kuru yük endeksine henüz yansımadı
Küresel olarak ise henüz düşen bir hacim olmadığını belirten Barshan, “Pandeminin etkisiyle elbette olumsuz bir süreç yaşandı ancak lokal olarak yaşadığımız sıkıntı global rakamlarda, Baltık Kuru Yük Endeksi’nde görünmüyor. Ancak sektörün gerçekte yaşadığı durum bundan çok farklı” açıklamasını yapıyor.
