Yeni bir çip krizi mi?

BURCU KIRATLI/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA ANALİSTİ

Çin Ticaret Bakanlığı, Pazartesi günü galyum ve germanyumun kimyasal bileşikleriyle birlikte 1 Ağustos'tan itibaren Çin ulusal güvenliğini koruma amaçlı ihracat denetimlerine tabi olacağını açıkladı. Her iki metal de bazı yongaların üretilmesi için vazgeçilmezdir Yapilan açıklamada iki metal için ihracatçıların, bu maddeleri ülke dışına nakletmeye başlamak veya devam etmek istiyorlarsa, ticaret bakanlığından lisans başvurusunda bulunmaları gerekeceği ve denizaşırı alıcıların ayrıntılarını ve başvurularını bildirmeleri gerekeceği belirtildi.

Çin, elektrikli araç üreticileri, savunma sanayi ve teşhir uygulamaları için her iki metalin de baskın küresel üreticisi. Galyum ve germanyum, iletim hızını ve verimliliğini artırmak için birden çok öğeyi birleştiren bir dizi bileşik yarı iletkenin üretilmesinde rol oynuyor.

Çin, dünyadaki galyum üretiminin yaklaşık yüzde 94'ünü oluşturuyor. Bu metaller özellikle nadir veya bulunması zor değil, ancak Çin bu maddelerin fiyatlarını ucuz tuttu ; hem kendi üretimi hem de diğer ülkelerden ihraç etmesiyle şu an dünyada rezerv olarak hakim konumda. Her iki metal de, alüminyum üretiminin temeli olan kömür ve boksit gibi diğer metaların işlenmesinden elde edilen yan ürünler ve kısıtlı arz ile başka yerden üretim yapılması mümkün ama ilk etapta maliyetli ve Avrupa Birliği, galyumunun yüzde 71'ini ve germanyumunun yüzde 45'ini Çin'den alıyor.

Çin’in bu hamlesi, ABD ve müttefiklerinin son haftalarda ülkeye karşı söylemlerini artırmasının ardından geldi. ABD Başkanı Joe Biden’a konuya yakın kaynaklar geçen hafta yaptığı açıklamalarda yönetimin yapay zeka programlarını çalıştırmak için kullanılan bazı çiplerin satışını engellemeyi planladığını söyledi.The Wall Street Journal’ın hükümetin yapay zeka bilgi işleminde kullanılan gelişmiş yongaların Çin’e ihracatına yönelik yeni kısıtlamaları değerlendirdiğini bildirmesinin ardından NVDIA ve AMD hisseleri o günkü seansta negatif etkilenmişti.

Söz konusu ihracat kısıtlamaları, Ticaret Departmanı tarafından uygulanacak ve ABD hükümetinin Çin’in kullanımı için yapılan yongaların hesaplama gücünü zaten sınırlandırmasının ardından gelecekti. AMD ve Nvidia, önceki sınırlamadan da etkilenmişti. Nvidia, Çin pazarı için daha düşük özellikli bir yonga oluşturarak önceki kısıtlamalara yanıt verdi. Ancak Journal’ın bildirdiğine göre, dikkate alınan yeni kontroller kapsamında bu yonga, A800 bile lisans olmadan ihracatı kısıtlanacak ve ayrıca yeni kısıtlamalar, bazı şirketler tarafından ihracat kontrollerini atlatmak için kullanılan bulut tabanlı bilgi işlem çözümleri sunan şirketler için de geçerli olacak.