Avrupa Birliğinde endişelerin devam etmesi yanısıra Çin ve diğerlerinde ekonomik yavaşlama beklentisi çerçevesinde 2012 yılınde pamuk fiyatı için baskının devam edeceği söylenebilir. Maalesef, altı ay öncesine kadar yüksek pamuk fiyatından bağlantı yapan tüketiciler pamuk fiyatının %60’lara varan değer kaybı ile çok zor duruma düştüler ve sözleşmelerini iptal etmek üzere bir çoğu hukuki zemine taşındı. 2010 yılı sonrası ve 2011 başlarında rekor yüksek pamuk fiyatı üretim artarken doğal sonuç olarak talebi düşürdü. Aşırı yüksek pamuk fiyat nedeniyle tüketiciler sentetik elyaf, viskon gibi alternatiflerine yöneldiler. Kriz dönemlerinde, hep gözlendiği gibi,  pamuk talebi gıda ve enerji gibi diğer emtialardan daha fazla olumsuz etkilenir. Tüketici geçen sezonun T-Shirt  yada çorabını giymeye devam eder ama gıda olmadan yaşamını sürdüremez.

ABD Tarım Bakanlığı (USDA) son küresel pamuk üretim ve tüketim beklenti rakamlarını açıkladığı (WASTE) raporda tüketimin (111 m Balya) azalmasına karşı, Avustralya, Brezilya, Hindistan ve Çin’de üretim artacağı beklentisi pamuk fiyatını 2012 yılını en azından baskı altında tutacağına işaret ediyor. Elbette tabiat ana’nın durumu ve üretin koşullarını değiştirmesi mümkün. Nitekim, La Nina hava akımı ABD Texas’da üretimi olumsuz etkilemeye devam ediyor. Yüksek pamuk fiyatı ekim alanlarında tercihe yol açmıştı ama yeni sezonda düşen fiyatlarla birlikte çiftçilerin tekrar gıda ürenlerine daha fazla ekili alan ayırmaları bekleniyor.

 

2012 yılında pamuk fiyatını etkileyecek iki anahtar veriye bakılırsa;

1) Küresel ekonomide belirsizlik. ABD ve AB’de tekstil ve konfeksiyon talebi düşmekle birlikte Çin fazla etkilenmemiş görünüyor. Avrupa Birliği resesyonu derinleşirse, geçmişde hep olduğu gibi, tekstil ve konfeksiyon talebi azalacaktır. Artan ham madde ve diğer girdi maliyetlerinin tüketiciye yansıtılamaması yüzünden perakende tekstil ve konfeksiyon sektörü ciddi sıkıntılarla başetmek durumunda, özellikle isdihdam ve gelirlerin düşük olduğu bir süreçte maliyetlerini tüketicilere yansıtmakda başarılı olamazlar.


2) Hava koşullarına bağlı olarak üretim rakamları dramatik ölçülerde değişmezse pamuk fiyatı  2012 yılında 80-100 cent/lbs arasında istikrarlı seyreder. Bu faktörlere elbette spekülatör ve hedge fonların faaliyetleri de eklenebilir. Spekülatörler endişeli ekonomik ortamda risk alma eğilimlerini azalttıkları için ileriye dönük fiyat hareketlerinde önemli bre faktör olarak görülmüyor. Zaten makro-ekonomik durum iyileşme yönünde fazla ümit vermiyor. Mart vadeli NewYork pamuk fiyatı teknik olarak alt Bollinger Bandı üzerinde, adeta dip seviyesini oluşturan bir seyirle istikrarlı işlem görüyor.

Sonuç olarak, gıda sektöründen gelen ekili alan rekabeti ile pamuk üretimi azalarak 2012 yılında (son altı ay gözlenen) fiyat erozyonu devam ettiremez ama macro ekonomik verilerin iyimser olmadığı bir ortamda dramatik sıçramalar da yapamaz.

Advertisement