40 yıl temel veriler çerçevesinde değerlendirilen pamuk fiyatı 60-80 sent/lbs aralığında dengeli bir şekilde seyretmesi tekstil, konfeksiyon, konut, mobilya vb. sektörleri için dengeli girdi maliyetleri anlamına geliyordu. Ancak, son bir kaç yıldır temel veriler gerçeği bir yana itilip doğrudan makro ekonomik veriler ve spekülatif faaliyetlerle pamuk fiyatı 29- 247 sent/lbs arasında değiştiğini görüyoruz. Reel sektör için sıkıntılı olan bu süreç Türkiye’de ve dünyada bir çok şirketi oyun dışı bıraktı, iflas ettirdi. Son mağdur Glencore, pamuk fiyatlarındaki oynaklık yüzünden verimsiz hedge işlemleri ile zarar yazarak şirket evliliğinde çare arıyor. ‘Cotlook A’ yerine yeniden yapılandırılan Uluslararası Pamuk Örgütü (ICA) bu yıl kontrat yükümlülüklerinin yerine getirilememesi yüzünden şikayetlerin beş kat arttığını belirtiyor.
Pamuk fiyatına gelince, hafta sonu açıklanan aylık ABD Tarım Bakanlığı (USDA) raporu piyasada oldukça olumsuz algılandı. USDA toplam küresel üretimi 27.75 mTon (123 mBalya) olarak belirtiyor. Lider ihracatçı ABD’de ihracat beklentileri azalırken hem bu ülkede dönem sonu stokları 834.720 ton’a ve hemde küresel olarak 13.71 mTon’a (60.772 mBalya) yükseldi. Önemli bir gösterge olan küresel Stok/Kullanım oranı ise 3 yılın zirvesinde (%55) olması pamuk arzında problem olmadığı anlamına geliyor. Vadeli pamuk kontratlarının kote edildiği ICE Borsasında teslim edilebilir kalitede pamuk stokları 12.182 ton (54.010 balya) yükseldi. Tüm bunlara OECD küresel büyüme rakamlarının %3.6 dan %2.5’a çekilmesi de eklenirse, pamuk fiyatının baskı altında olması doğal sonuç.
Ancak, pamuk fiyatını baskı altında tutan olumsuz faktörlere karşı Çin talebinin artacağı ve küresel üretimin yeni sezonda azalacağı beklentisi yeni sezonda pamuk fiyatını dengeleyebilir. Ayrıca, fazla endişe kaynağı olmamakla birlikte 3. en büyük ihracatçı Avustralya’da aşırı yağış ve olumsuz hava koşulları üretimin %10 ölçeğinde azalmasına yol açabilir. Sonuç olarak düşük pamuk fiyatları ile 2011/12 sezonunda üreticiler ekili alanları daha fazla getiri sağlayan soya, mısır vs. gibi diğer alanlara kaydırarak pamuk fiyatının düşmesini engelleyebilirler ama mevcut macro ekonomik koşulların devam ettiği bu süreçte pamuk fiyatında ciddi bir sıçrama beklenmemeli.
Teknik olarak, Eylül ortasında başlayan satış baskısı belirgin bir düşme kanalı içinde seyrettikden sonra 17 Ocak’da kanal direnci üzerinde işlem görmeye başladı ama %50 Fibo. direncini aşamadı. Pamuk fiyatı Eylül 15- Aralık 14 arasında kaybettiği 28 sent’in yarısını takip eden bir ay içinde geri almakla birlikte 1.00 dolar altında (99.43 sent) iki kez denemesine rağmen direnci kıramadı. Sonrasında tekrar kanal desteğine gerileyip düşük işlem hacmi ile toparlanmaya çabalasa da yeterli olmadı ve şimdilik satış baskısı düşme kanalı içinde devam ediyor. Kısa dönem göstergelerde basınç yok ve 85 sent’e kadar aşırı ucuz bölgeye taşınmazlar. Yani pamuk fiyatı zayıf. Tekrar yükselme trendine başlaması için 97.67 sent’i aşması gerekir.
Geçen haftanın takas rakamlarına göre, fonların vadeli piyasalarda (futures) pozisyonlarını 3921 kontrat azaltarak toplam 20073 kontrat taşımaları olumsuz beklentilerini yansıtmaktadır. Yıl sonunda (12/27/2011) pozisyonlarının toplam 6171 kontrat olduğu düşünülürse pamuk fiyatında baskı devam ediyor demektir.
Nasıl bir strateji? Pamuk stoğu taşıyan ve fiyatın düşmesinden endişe eden üretici, tüccar maliyeti olmayan sigorta yapabilir. Örneğin, vadesine 62 gün kalan ‘zero cost collar’ stratejisin ile (85 satım opsiyonu uzun- 100 alım opsiyonu kısa), 85-100 sent arası stok fiyatı bu stratejiden etkilenmez ve piyasa pamuk değeri ile birlikte hareket eder. Pamuk fiyatının düşmesine karşı sigorta 85 sent altında devreye girer ve pamuk fiyatı ne kadar düşerse düşşün stok değeri olumsuz etkilenmez. Ancak, 100 sent üzerinde kısa alım opsiyonu ile yükümlülük başladığından zarar yazmaya başlar ve rekabet avantajı azalır. Stok değerinin yükselen pamuk fiyatıyla birlikte yükselmesi için kısa alım pozisyonu kapatılır.
ALTIN (COMEX)
Geçen hafta aşırı oynaklığa rağmen Yunanistan belirsizliği ve doların güçlenmesi altın fiyatını baskı altında tuttu. Cuma günü CME Group vadeli piyasalarda altın ve diğer bazı emtia işlemleri için teminatları (%12) düşürmesine rağmen olumlu etkisi gözlenmedi. Hafta içinde birkaç kez 1755 dolar/ons seviyesinin denenmesine rağmen üzerinde kapanış yapamaması alltın fiyatında kısa dönem sıkıntıyı gösteriyor. 1700-1718 destek bölgesi hala direniyor ama kırılması halinde 1680 desteği gündeme getirilecektir. Trendin yukarı yönde devamı için altın fiyatının 1755 üzerinde kapanış yapması gerekir.
