Sonunda ABD Merkez Bankası Fed'in yedi yıldır sıfır seviyesine yakın tuttuğu faizleri artımasının beklendiği gün geldi.
Dün başlayan Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının sonunda tüm dünyanın merakla beklediği karar bugün TSİ 21:00'de belli oluyor. Fed 2006'dan bu yana ilk kez faizleri artırıp artırmayacağını açıklayacak.
Aralık 2008'den bu yana faiz oranlarını yüzde 0-0,25 aralığında tutan Fed, kriz sonrası ABD ekonomisinin istikrarlı büyümeye dönmesinin ardından faiz artırımına yeşil ışık yakmış ve tüm dünyayı etkisi altına alan bekleyiş sürecini başlatmıştı.
Aylardır Fed ile yatıp Fed ile kalkıyoruz. Ancak bazı sorular hala devam ediyor: ABD ekonomisi gerçekten faiz artırımına hazır mı? Faiz artırım kararı çıkması ya da çıkmaması küresel ekonomi ve Türkiye için ne anlama geliyor? Artırımdan sonrası nasıl olacak?
Aylardır bu konuyla yatıp kalkıyoruz, ancak hala sorularınız varsa işte kritik toplantıda dikkat etmeniz gereken en önemli noktalar:
1) ABD EKONOMİSİ HAZIR MI?
Artık Fed'in faizleri artırıp artırmayacağına dair çok az soru işareti var. Yani toplantıdan artırım kararı gelmemesi büyük sürpriz olur. Vadeli piyasalarının artırım beklentisi yüzde 83, Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin ise yüzde 78.
Ancak ekonominin Fed'in hedeflerine ne kadar yaklaştığına ilişkin soru işaretleri de yok değil.
Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi Ekim ayında yüzde 0,2 oldu ve bu yüzde 2 olan hedefin oldukça altında.
Ancak Yellen 2 Aralık'taki konuşmasında, federal fon faizi için uygun zamana ilişkin karar alırken, Komite'nin enflasyon hedefine doğru gerçek ilerlemeyi dikkatle izleyeceğini söylemişti. Yani buradan çıkan mesaj şuydu: Politika yapıcılar, ilk faiz artırımı için karar alırken, "gerçek ilerlemeden" ziyade ileriye dönük enflasyon beklentilerini göz önünde bulunduracak.
2) İLK ARTIRIMDAN SONRASI?
Fed yetkililerinin uzun zamandır en büyük vurgusu ilk artırımının zamanlamasından ziyade sonrasında izlenecek politikalar olduğuydu. Başkanı Yellen da dahil olmak üzere pek çok yetkili sık sık "kademeli" kelimesinin altını çizerek piyasaları yatıştırmaya çalıştı.
Aralık ayı BofA Merrill Lynch Fon Yöneticisi Araştırması’na göre, yatırımcıların büyük bölümü (yüzde 58) ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faizleri önümüzdeki 12 ay içerisinde en az üç kez artıracağını düşünüyor. Fed fonları (Fed'in gösterge faizi) vadelileri için piyasa fiyatlaması ise gelecek yıl için yalnızca iki faiz artırımı olacağına işaret ediyor.
Ancak bu konuda da en iyi ipucunu bugün açıklanacak nokta grafiği verecek. Fed üyelerinin faizlerin gelecekte nerede olacağına ilişkin tahminlerini gösteren grafik, faiz artışı patikasını anlamak için çok önemli olacak.
3) YURTİÇİ PİYASALAR NASIL ETKİLENECEK?
Fed'in olası faiz artışı kararının Türkiye'nin de dahil olduğu gelişmekte olan ülke piyasalarında daha fazla etkide bulunacağı birçok kurum ve analist tarafından pek çok kez dile getirildi.
Özellikle ilk etapta faiz artışı kararının Türk Lirası varlıklar üzerinde etkiyi artırması bekleniyor.
Bununla birlikte bu etkinin çok geniş olmayacağına ilişkin bir beklenti de söz konusu. Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert, yazdığı notta, FED’in yapacağı faiz artırımlarının bir süre öncesine göre piyasada yaratılan korkuya nazaran daha hafif kalacağını, piyasalarda hafif çaplı fiyatlama değişimler dışında FED kaynaklı bir etki görülmeyeceğini söyledi
4) TCMB NASIL KARŞILIK VERECEK?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, sadeleştirme ile ilgili yol haritasını açıklarken, para politikası açısından Fed'in faiz kararını bir çıpa olarak belirlemişti.
Başçı, 9 Aralık günü yaptığı "2016'da kur ve para politikaları" konulu sunumda da bu yöndeki mesajlarını yineledi. Piyasalar da Fed'in faiz artışı sonrası TCMB'den de bir artış bekliyor.
BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ Merkez Bankası'nın Fed'in adımlarına bağlı olarak otomatik pilot söylemine sahip olduğunu ifade ederken, TCMB'nin Fed faiz artışı ile birlikte öncelikle politika faizinde artış ve faiz koridorunun üst bandında bir indirime gideceğini öngördüklerini söyledi.
5) GÜVERCİNLER VE ŞAHİNLER
Toplantıdan çıkcak ilginç sonuçlardan biri de Fed üyelerinin görüşlerine ilişkin olacak. Son iki toplantıda Richmond Fed başkanı Jeffrey Lacker merkez bankasının faizleri artımama kararına karşı çıkmıştı. Bu toplantıdan artırım kararı çıkması durumunda bu sefer karşı kanattan itiraz duyabiliriz.