Rusya’nın Batı’dan gıda ithalatına yasak getirmesinin ardından Türkiye’nin ihracatındaki artış potansiyeli ve bunun iç piyasada enflasyona olası yansımaları tartışılırken Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bu konuda bir rapor hazırladı.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı’na sunulan raporda Rus firmalardan bir takım talepler gelmeye başladığı ve bunun artarak devam etmesinin beklendiği belirtiliyor.
TİM’in Rusya ihracatına yönelik hazırladığı rapordan öne çıkan notlarda özellikle kanatlı ürünlerde ve balık ihracatında ciddi bir artış beklendiği dile getiriliyor.
Türkiye’nin yaş meyve ve sebze sektöründe de Rusya’dan gelecek ekstra talebi karşılayabilecek durumda olduğu belirtilen notta, yumurta ve süt ürünlerinde de talep olacağı ancak şu an Türkiye’de onaylı tesis olmamasının sıkıntı yarattığı belirtiliyor.
Rus heyetiyle izin prosedürlerini hızlandırmaya çalışacaklarını kaydeden TİM, “Türkiye özellikle son yıllarda Rusya pazarına ihracattaki sıkı denetimler ve testlere rağmen, hemen hemen hiçbir sorun yaşamadan bölgeye en üst kalitede ürünleri ihraç etmeyi ve bunda bir süreklilik sağlamayı başardı. Doğacak ek 1.5 milyon tonluk talebi uygun koşullar oluştuğunda, ticaretin önündeki engeller kaldırıldığında karşılayabileceğimize inanıyoruz. Miktar ve kalite olarak Türkiye’nin oluşabilecek bu ani talebi karşılayacak kapasite ve birikimi bulunuyor, zira Türkiye’nin yıllık 45 milyon ton meyve-sebze üretim kapasitesi bulunuyor” açıklamasında bulundu.
Tarım sektörü ihracatının Rusya’ya gerçekleşen ihracattaki payının yüzde 18,5 olduğu belirtilirken, bunun rakamsal karşılığının yıllık yaklaşık 1,3 milyar dolara denk geldiği kaydedildi.
TİM’in hazırladığı notta, “Tarım sektörlerine bakıldığında Türkiye’nin Rusya’ya en fazla ihracat yaptığı alanın yaş meyve ve sebze sektörü olduğu, bu sektörün Rusya’ya yapılan tarım ihracatının yaklaşık yüzde 67’sini kapsadığı görülüyor” denildi.
Hatırlanacağı üzere Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'ya yaptırım uygulayan ülkelerden gıda, tarım ürünü ve ham madde alımının bir yıllığına yasaklandığını duyurmuştu.
Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev de ABD, AB, Kanada, Norveç ve Avustralya'dan sığır, domuz ve kümes hayvanı eti, balık, peynir, süt ve meyve-sebze alımını bir yıllığına durdurduklarını açıklamıştı.
TİM’in hazırladığı notta öne çıkan başlıklar şöyle:
* Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı sektörel olarak değerlendirildiğinde sanayi sektörünün ağırlıkta olduğu görülüyor. 2013 rakamlarına göre sanayi sektörünün Türkiye’nin Rusya’ya ihracatındaki payı yüzde 80 iken, tarım sektörünün payı yüzde 18,5, madencilik sektörünün payı ise yüzde 1,5 olarak gerçekleşti.
* Tarım sektörüne bakıldığında Türkiye’nin Rusya’ya en fazla ihracat yaptığı sektörün yaş meyve ve sebze sektörü olduğu, bu sektörün Rusya’ya yapılan tarım ihracatının yaklaşık yüzde 67’sini kapsadığı görülüyor.
* Rusya’ya uygulanması planlanan yaptırımlar sonrasında Rusya'ya yaptırım uygulayan ülkelerden "gıda, tarım ürünü ve ham madde" alımını bir yıllığına yasaklaması, Türkiye’nin Rusya’ya gıda ve tarım ihracatını arttırması için iyi bir fırsat olarak değerlendirilebilir.
- "Irak, ikame edilmesi zor bir pazar" -
Öte yandan Irak pazarındaki sıkıntılara da değinilen notta, “Irak pazarı, bizim için son derece önem taşıyan ve başka pazarlarla ikame edilmesi zor bir pazar. Irak’taki gelişmelerin tamamen siyasal zeminden kaynaklanması nedeniyle bu konuda net bir projeksiyon ortaya koymak ne yazık ki kolay değil” ifadelerine yer verildi.
Bloomberg HT Editörü
İrfan Donat
idonat@bloomberght.com