Advertisement
KÜRESEL PİYASALAR ABONE OL

Janet Yellen ve Fed yetkilileri bugün Washington'daki FOMC toplantısında bir çok kritik unsuru değerlendirmeye alacak: İşgücü piyasası ne kadar güçlü? Küresel görünüm ne durumda? Ve bu enflasyon için ne anlama geliyor?

Yatırımcılar bu akşam sona erecek olan FOMC toplantısında ufak da olsa bir faiz artırımı şansı görüyor.

Peki bu noktaya gelinmesinde etkili olan küresel gelişmeler ve ekonomik veriler nelerdi?

Mayıs istihdam raporu

Temmuz ayına etki eden en büyük gelişme aslında son Fed faiz kararından dahi önce geldi. Mayıs'ta ilk olarak 38 bin olarak açıklanan istihdam daha sonra 11 bine kadar revize edildi. Bu veri 2010'dan bu yana en kötü rakam olurken, yılbaşından Nisan ayına kadar 221 bin olan aylık ortalamanın da oldukça gerisinde kaldı. Mayıs öncesindeki iki ayın istihdam verisinde daha az sertlikteki gerilemelerle Mayıs verisi bir araya geldiğinde, Fed yetkilileri ve yatırımcılar işgücü piyasasının sert bir düşüş yaşadığına yönelik endişe yaşamıştı.

Haziran kararı

Fed'in Haziran ayında aldığı faizleri sabit tutma kararı, faiz artırımına ilişkin görünümü daha da bozdu. Toplantı sonrası açıklamada, Fed yetkilileri "istihdam piyasasında iyileşmenin hızının yavaşladığına" dikkat çekerken, ekonomik hareketliliğin daha geniş tabanlı hızlandığı belirtilmişti. Kansas City Fed Başkanı Esther George dahi faizleri sabit tutma yönünde oy kullanmıştı. George enflasyon açısından şahin bir görüşe sahip ve diğer yetkililer Nisan'da faizlerin sabit tutulması yönünde oy kullandığında George faiz artırımı yönünde fikir ayrılığına düşmüştü.

Brexit

Piyasalar, 23 Haziran'da İngiltere'deki Brexit oylanasının ardından ilk başta Temmuz toplantısı (veya bu yıl herhangi bir toplantıda) faiz artırımı şansı görmüyordu. O günden bu yana bazı Fed yetkilileri faiz artırımının önemini olduğundan daha önemsiz bir konuma getirecek açıklamalar yaptı. St. Louis Fed Başkanı James Bullard, faiz artırımının ABD ekonomisi üzerinde "sıfıra yakın" etki göstereceğini söyledi. Ancak diğer kimi yetkililer daha temkinli bir tutum sergiliyor. Fed Guvernörü Daniel Tarullo, küresel finansal sistemin Brexit oylamasının ilk şokunu yönettiğini söylemişti. Ancak Tarullo oluşan belirsizliğin büyümeye etkisinin ne kadar olacağının bilinemeyeceğini de ekledi.

Haziran istihdam verisi

Haziran ayında istihdam verisindeki güçlenme Temmuz faiz artırımı ihtimalini tekrar canlandırdı, daha da dramatik bir şekilde, yıl sonu itibariyle bir faiz artırımı ihtimalini daha da güçlü yükseltti. Geçtiğimiz ay ABD'deki işverenler Ekim'den bu yana en güçlü istihdam kazanımını sağlayarak 287 bin yeni çalışan ekledi. Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan'ın 13 Temmuz'da Houston'da yaptığı açıklamada, istihdamdaki toparlanma "işgücü piyasasında zayıflığı azaltmak adına ilerleme kaydetmeye devam ettiğimizi gösteriyor" demişti.

Çekirdek Enflasyon

Fed'in iki hedefinden diğeri olan enflasyon cephesinde de iyi haberler geldi. Çekirdek enflasyon güçlenmeye devam etti. 15 Temmuz'da açıklanan veriye göre, gıda ve enerji fiyatlarından arındırılmış TÜFE Mayıs'ta bir önceki yıla göre yüzde 2.3 yükseldi. TÜFE Fed'in en beğendiği gösterge olmasa da, Fed'in hedefi yolunda ilerleme kaydettiğini gösteriyor. Fed'in takip ettiği Ticaret Bakanlığı'nın endeksi geçtiğimiz yıla göre daha hızlı yükseliyor. Bu endekse ilişkin bir sonraki veri 2 Ağustos'ta açıklanacak.

Birlikte değerlendirildiğinde, tüm bu ekonomik değişimler muhtemelen Fed'in bu ay faiz artırması için yeterli olmayacak. Ancak, bu toplantının sonrasında yapılacak yazılı açıklamada dikkatle izlenecek satırlar yer alacak. Toplantı sonrasında Yellen bir basın toplantısı düzenlemeyecek. Ancak Yellen 26 Ağustos'ta Jackson Hole'da yapacağı konuşmada daha detaylı bilgiler verebilir.