En yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay yükseldi

Toplumun en zengin yüzde 20'sinin gelirinin, en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı 7,4'ten 7,6'ya yükseldi.

Gini katsayısı yükseldi

Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan ve sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1’e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade eden Gini katsayısı, 2015'te bir önceki yıla göre 0,006 puan artışla 0,397 olarak tahmin edildi.

Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri, 2015'te bir önceki yıla göre yüzde 13,5 artarak 14 bin 553 liradan 16 bin 515 liraya çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılına ilişkin Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri, geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 13,5 arttı ve 14 bin 553 liradan 16 bin 515 liraya ulaştı.

Toplam eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirleri içerisinde en yüksek pay, yüzde 49,7 ile maaş-ücret gelirine aitken, ikinci sırayı yüzde 20 ile sosyal transferler, üçüncü sırayı ise yüzde 18,8 ile müteşebbis gelirleri aldı. Sosyal transferlerin yüzde 92'sini emekli ve dul-yetim aylıkları, müteşebbis gelirlerinin ise yüzde 73,4'ünü tarım dışı gelirler oluşturdu.

Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan (ortanca) gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,3 puan düşüşle yüzde 14,7 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre ise yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,1 puan artarak yüzde 21,9 oldu.

Tek kişilik hane halklarının yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,9 puan artışla yüzde 8,1, bağımlı çocuğu olmayan hane halklarının yoksulluk oranı 0,1 puan artışla yüzde 4,8, bağımlı çocuğu olan hane halklarının yoksulluk oranı ise 0,3 puan düşüşle yüzde 18,1 olarak gerçekleşti.

Okur-yazar olmayanların yüzde 27,2’si, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 23,7'si yoksulken, bu oran lise altı mezunlarda yüzde 12,8, lise ve dengi mezunlarda yüzde 5,6 oldu. Yükseköğretim mezunları yüzde 1,6 ile yoksulluk oranının en düşük gözlendiği grup olarak belirlendi.

"Sürekli yoksulluk" oranı yüzde 15,8

Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına göre, son yılda yoksul olan ve aynı zamanda önceki 3 yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsayan ve dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan "sürekli yoksulluk" oranı, geçen yıl yüzde 15,8 olarak hesaplandı.

Geçen yılın sonuçlarına göre, nüfusun yüzde 43'ü konutunda "izolasyondan dolayı ısınma" sorunu yaşarken, yüzde 39'u "sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi" ve yüzde 20,6'sı "odaların karanlık olması veya yeterli ışık almaması" sorunlarıyla karşı karşıya kaldı.

Nüfusun, yüzde 68,5'i yıpranmış veya eskimiş mobilyalarını yenileme ihtiyacını ekonomik nedenlerle karşılayamadığını, yüzde 67,9'u konut alımı ve konut masrafları dışında taksit ödemeleri ve borçları olduğunu, yüzde 23,2'si konut masraflarının hanelerine çok yük getirdiğini beyan etti.

"Ciddi maddi yoksunluk" yaşayanların oranı yüzde 30,3

Finansal sıkıntıyla karşı karşıya olan nüfusun oranı olarak tanımlanan ve beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir haftalık tatil, ödeme zorluğu, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek, evin ısınma ihtiyacı, çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon, otomobil sahipliği olarak belirlenen 9 maddeden en az 4'ünü karşılayamayanların durumunu ifade eden "ciddi maddi yoksunluk" oranı, geçen yıl yüzde 30,3 olarak tespit edildi. Bu oran 2014'te yüzde 29,4 düzeyindeydi.

Bu göstergelerden, evden uzakta bir haftalık tatili karşılayamayanların oranı yüzde 71,4, iki günde bir et, tavuk, balık içeren veya vejetaryenler için eşdeğer yiyecekler gibi yemek masrafını karşılayamayanların oranı yüzde 35,8 ve beklenmedik harcamaları karşılayamayanların oranı yüzde 32,6 oldu.