Dün Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun kararlarını beklerken aynı anda İngiltere kökenli kredi derecelendirme kuruluşu olan ve Türkiye'yi kollayan görüşlere sahip Fitch'ten not açıklaması geldi. Zaten düşük olan notumuzun olumlu görünümünü durağana çevirdi.
Hiç kimse böyle aşağı yönlü bir değişikliği beklemiyordu. Tam tersine "belki yıl sonunda iyi bir haber gelebilir" diye düşünenlerin sayısı fazlaydı.
Fitch'in verdiği bu kararın nedenleri iki noktaya dayanıyor.
Birincisi cari açığın büyüklüğü, ikincisi ise enflasyonun hedefin üzerindeki gidişatı.
Bunlar bilmediğimiz konular değil. Uzun süredir tartışıyoruz. Ancak bu tartışmaların sonuna geldiğimizi ve somut adımlar atmamız gereğini Fitch bize anımsattı.
Anlaşılıyor ki, son bir yıldır değişikliğe uğrayan para politikasının sonuçlarını bekleyen ve dünyadaki durumun da kötüleştiğini gören Fitch notumuzun bir "çentik" düşürülmesine karar vermiş.

YA YUMUŞAK İNİŞ, YA DA...
Bu ekonomimizi yönetenlere bir ikaz ya da sinyal niteliği taşıyor. "Bakın" diyor, "Eğer bu süreci yumuşak bir inişle geçerseniz sorun olmaz".
Burada dikkat edilecek incelik "yumuşak inişin gerçekleşip gerçekleşemeyeceği". Bunun tersi "sert iniş de olabilir" mesajı yapılan açıklamaların satır aralarında gizli.
Geldiğimiz bu durum aynı zamanda Merkez Bankası'nın bir yıldır uygulamaya çalıştığı ve tam da güven veremediği "para politikası bileşiminin" de başarılı olamadığının bir göstergesi olarak da karşımıza çıkıyor.
Merkez Bankası'nın tüm söylemlerine karşı Fitch ekonominin aşırı ısındığını, banka kredilerinin yıllık yüzde 36 oranında arttığını, düşük tasarruflara karşı büyümenin çift haneye çıktığını belirterek bu etkenlerin cari açığa ve fiyat artışlarına neden olduğuna vurgu yapıyor.
Fitch'in bir önemli saptaması da 2012 yılında Türkiye'nin kısa vadeliler de dahil tüm dış borç yenilemelerinin 194 milyar dolaşa ulaşacağı şeklindeki varsayımı.
Ekonomiyi yönetenlerin işi şimdi daha da zorlaştı. Dış piyasalar cari işlemler açığı ve enflasyon konularında artık somut sonuçları görmek istiyorlar.
BBB notu da kanımca başka bahara kaldı.

***

Yön bulmak zor

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu dün yaptığı toplantıda faizleri değiştirmedi. Enflasyona vurgu yaptı. Gerekli ayarlamaları likiditeyönetimiyle yapacağını tekrarladı. Mevcut para politikasına devam kararı verdi.
Ancak bu açıklamalarda ekonominin kırılganlık noktalarının tamirineilişkin bir yön bulmak oldukça zor.
Gerek üstlendiği değişik görevler gerekse hükümetin faiz baskısı sonucu değiştirmek zorunda kaldığı para politikası uygulamaları finans piyasalarına yönlerini bulmalarında yardımcı olamıyor. Tam tersine kafaları karıştırıyor.
Dünya ekonomilerinin geçirmekte olduğu bu kaotik ortamda finans sektörü ve reel ekonomide uğraşanlar yönlerini bulmaya çalışıyorlar. Ne yazık ki bulamıyorlar.
Fitch'in son kararı kafaları iyice karıştıracak gibi.
Beklentim, önümüzdeki üç ya da dört aylık bir dönemde yönsüz finans piyasalarında dövize baskının artacağı, faizlerin yükseleceği ve enflasyonun ise tırmanışına devam edeceği şeklinde.