Advertisement

Geçtiğimiz hafta dünyada 123 ülkede kutlanan Global Girişimcilik Haftası, ülkemizde de TOBB'un liderliğinde MITEF, Endeavor, Özyeğin Üniversitesi, Turkcell ile birlikte girişimcilik ekosistemi bir araya gelerek kutlandı. 1500 girişimci Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde "Fikirden Finansmana" girişimciliği ve girişimcilik ekosisteminin nasıl gelişeceğini tartıştı. Türkiye'nin önde gelen isimlerinin yanı sıra iş fikirleriyle her biri ayrı başarı hikâyesine imza atan yeni şirket kurucuları tecrübelerini paylaştılar. Global Girişimcilik Forumu'da konuşmak için Türkiye'ye gelen World Economic Forum tarafından "Yarının Küresel Lideri" ödüllü İqbal Z. Quadir ile girişimcilik hakkında sohbet etme fırsatı buldum. Bangladeş doğumlu Quadir ABD'de öğrenim görüp Dünya Bankası'nda çalıştıktan sonra anavatanı Bangladeş'in ilk telekom operatörü Grameenphone'u kurup daha önce sadece elit kesimin kullanabildiği telefona herkesin ulaşmasını sağlamış. "iletişim üretkenliğin temelidir" görüşünden yola çıkarak Bangladeş'te iletişim devrimini yaratmış; bilgi ve iletişim teknolojilerinde özellikle fakir bölgelerin ekonomik gelişmeye katılmasını sağlamış. Quadir, "Girişimcilik Bangladeş'te nasıl problemlerin çözümü olduysa, dünyayı da krizden girişimciler kurtaracak. Ben artık bir şirket yönetmiyorum ama MIT de kurduğum merkezde girişimcilerin milyar dolarlık şirketler yaratmalarını sağlamaya çalışıyorum" diyor. Kauffman Yasasına göre bir ülkenin GSMH'sını %1 artırmak için 10 yılda milyar dolarlık olacak 60 tane yeni şirket yaratması gerekir. Şu anda ABD'de kurulan 120 şirket 10 yıl içerisinde milyar dolarlık şirket oluyor. Ama ABD ekonomisi için bu yeterli değil anladığım kadarıyla. MIT yönetimi Quadir'i bunu hızlandırmak için Harvard'dan transfer edip gelişmekte olan ülkelerdeki girişimcileri desteleyen Legatum Center'ı kurmasını sağlamış.

QUADİR: "GRAMEENPHONE'DAKİ HİSSELERİMİ ÇOK ERKEN SATTIM"
Quadir, "Bangladeş'te her köşeye telefon götürmek hayalimdi gerçekleştirdim. Girişimcilere hayallerini nasıl gerçekleştirebileceklerini anlatıyorum" diyor. Türkiye'de girişimcilerin en büyük sorunu finansmana ulaşmak. Siz Grameenphone için gerekli finansmanı nasıl buldunuz, diye sorunca Quadir, "ABD'li 10 yatırımcı 2 milyon $ yatırıp Grameenphone'u kurduk. Hisselerimi 35 milyon $'a sattım; tutsam rahat 300 milyon $ yapabilirdim. Grameenphone şu an 5 milyar dolarlık bir şirket" diye yanıtladı. Quadir'e göre, gelişmiş ülkeler masaüstü bilgisayara, gelişmekte olan ülkeler dizüstü bilgisayara aralarında en hızlıları da iPad'e benziyorlar. Siz Türkler iPad gibisiniz diyen Quadir, "Türkiye'de girişimcilik yükselişte, Türk girişimciler fikirlerini hayata geçirmek için beklememeli bir an önce hayata geçirmeli" tavsiyesinde bulunuyor. Eğer Türk girişimciler finansmana ulaşamıyorlarsa bir girişimci fonu kursunlar diyen Quadir, "Bangladeş ile kıyaslandığında Türkiye için finansman yaratmak çok daha kolay ama sanki tradisyonel aile şirketleri bugüne kadar buna engel olmuş" yorumunda bulundu. Quadir'in en çok "Bir problem varsa girişimci için fırsat var demektir" söylemi hoşuma gitti. Nobel ödüllü Mikro girişimci Muhammed Yunus'un aksine Quadir, "Sosyal işe değil dünyada gerçek işe ihtiyaç var. İşletmelerin kârı gelişimi sağlıyor rekabet ise yolsuzluğun önünü tıkıyor" diyor. Duyduğuma göre girişimciliğe en büyük desteği veren TOBB, bir girişimcilik fonunu hayata geçirmek için çalışmalara başlamış bile.