Türkiye, tarihinde ilk kez Cumhurbaşkanı’nı doğrudan seçmek için 10 Ağustos’ta sandık başına gidecek. İlk kez halk tarafından seçilecek Cumhurbaşkanlığı için Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu ve Selahattin Demirtaş yarışacak.
Türkiye demokrasi tarihinde bir ilk olarak MHP ve CHP ortak aday konusunda uzlaştı. Seçimlere 1 ay kala ekonominin karar vericilerinin, yerli ve yabancı yatırımcının konuya bakış açısını, seçim sonrası senaryoları BloombergHT ekranında cuma günü tartıştık.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin piyasalar tarafından nasıl fiyatlanacağını piyasa uzmanlarıyla, yabancı yatırımcılar adına KPMG Türkiye Danışmanlık Bölümü Başkanı ve ortağı Keith Durward’la, Konsensus Araştırma Genel Müdürü Murat Sarı ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu ile konuştuk.
Yeni haftaya başlarken yorumcuların çektiği resim şu: MHP ve CHP birbirine yaklaşınca ortak çatı aday Ekmeleddin İhsanoğlu konusunda uzlaştı. AK Parti ve HDP daha uçlarda kaldı. Konsensus’un Genel Müdürü Murat Sarı’ya göre, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçları 2010 referandumuna benzeyecek. 2010 referandumu da yazın gerçekleşmişti ve katılım oranı % 73.7 olmuştu. Sarı, 10 Ağustos’taki seçimlerde yüzde 75 katılım oranı ile Recep Tayyip Erdoğan’ın ilk turda galip geleceğini öngörüyor. Başbakan Erdoğan, Cumhurbaşkanı adaylığını açıklayınca piyasada satış algısı oluştu. Çünkü piyasa bundan sonra seçim sonuçlarından sonra kurulacak hükümeti, yani öncelikle AK Parti’nin başbakan adayını bekliyor. Yabancı yatırımcı ise seçim sonuçlarını bekliyormuş.
KPMG Türkiye Danışmalık Bölümü Başkanı Keith Durward’dan duyduğuma göre emlak, inşaat ve enerji sektörüne Türkiye’ye yatırım kararı alan iki yabancı yatırımcı yüklü yatırımları için Türkiye’deki seçim sonuçlarını bekliyorlarmış. Dunward, “Eğer iki seçim olmazsaydı Türkiye’ye daha çok yabancı yatırımcı gelirdi. Bizim müşterilerimizin % 60’ı, yabancı % 40’ı büyük Türk şirketleri, bu yıl beklemediğimiz kadar iyi gidiyor. Seçimler de olmasaydı performansımız daha da iyi olurdu” diyor. Dunward’dan duyduğuma göre, yabancı yatırımcı seçim sonuçlarıyla belirsizliğin ortadan kalkmasını ve istikrar ile şeffaflık istiyor. Kuvvetler ayrılığı, kurumların bağımsızlığı yabancı yatırımcıların yatırım tercihlerini etkileyen faktörler. Dunward, “Güçlü Cumhurbaşkanı olacaksa, yabancı yatırımcı için güçlü İngilizce bilen bir Başbakan’ınız olması yatırımı hızlandırır” diyor.
“MUHALİFSENİZ SANDIĞA GİDİN”
Konsensus Araştırma Genel Müdürü Murat Sarı’ya göre, geçen referandumda olduğu gibi CHP seçmeninin % 65’i oy vermeyecek; bu da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda galibiyeti Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a verecek. Bu tablo, ancak ona muhalif olanların tümü sandığa giderse değişebilir. Sarı, “Bu tabloya muhalifseniz sandığa gidin” diyor. Sarı’ya göre, sorulduğunda en beğenilen siyasetçi ise Abdullah Gül’müş. Sarı, “AK Parti’nin yapması gereken, Abdullah Gül’ü kendi siyasetinin içinde bir yerde kullanması. Bana göre önümüzdeki temmuz ayının başında AK Parti’nin başına geçecektir diye düşünüyorum” diyor. “Kadın Cumhurbaşkanı adayı bir gün Türkiye’mizde gerçek olur mu?” sorusunun cevabı ise bugünün Türkiye’sinde değil. Her ne kadar CHP Lideri Kılıçdaroğlu, “Cumhurbaşkanı adayımız kadın olabilir” dediğinde kadınlar umutlandıysa da bu başka Türkiye’ye kalıyor. Çünkü Konsensus’un anketine göre seçmene sorulduğunda % 47.5 cinsiyetin önemi yok, % 35.8 erkek, % 15 kadın dese de, cinsiyetin önemi yok diyenler isim sorulduğunda erkekleri aday gösteriyorlarmış. Bu tahminler ne kadar tutar seçim sonuçlarında göreceğiz.