İstihdamda gizli tehlike
-
Türkiye'de manşet işsizlik rakamında yüksek oranlar görülmese de atıl işgücü oranı tarihi yüksek seviyelerde. Yüksek girdi maliyetlerinden yakınan firmalar ilk olarak personelleri gözden çıkarırken, reel ücretlerdeki erime diplomalı gençleri iş hayatından uzaklaştırıyor. Emek yoğun sektörlerde kaybedilen nitelikli çalışanların geri dönmeyeceği kaygısı sektör temsilcilerinin en büyük korkularından biri.
DİLAN ERDEMİR
Ekonomideki daralmanın en büyük faturalarından biri olan işsizlik oranındaki artış, ekonomik bir problem olmanın yanı sıra toplumun dokusuna zarar veren, uzun vadede yapısal sorunlara yol açan, toplumsal eşitsizliği artıran ve psikolojik sorunları yaygınlaştıran çok katmanlı bir çıkmaz. “Acı reçete” denilen kavram da tam olarak da bu.
Geniş tanımlı işsizlik bir diğer adıyla atıl işgücü, iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, mevsimlik çalışanlar ve eksik istihdamdakileri kapsıyor. Yüksek enflasyonla birlikte reel ücretlerde yaşanan gerileme, mavi yaka ile beyaz yaka arasındaki maaş makasının kapanması, üretimdeki daralma istihdamı zayıflatan temel etkenlerden.
Birçok diplomalı, işsiz ya kendi yeterliliğinin altında ya da düşük maaşlı işlerde çalışıyor bu da atıl ama eğitimli bir nüfusa yaratıyor. Üniversite mezunları tarafından baktığımızda yıllarca dirsek çürüten veya özel okullara yüksek meblağlar ödeyen öğrenciler, okulu bitirdikten sonra asgari ücret veya biraz üstünde maaşlarla karşılaşıyor. Bu da özellikle Z kuşağını çalışma hayatından uzaklaştırıyor.