Advertisement
HABERLER ABONE OL

Kasım ayında yıllık tüketici enflasyonu bir önceki aya göre ılımlı da olsa hızlanma gösterdi.

Kasım ayında tüketici fiyatları yıllık olarak yüzde 61,98 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Kasım'da aylık artış yüzde 3,28 olarak gerçekleşti.

Bloomberg HT anketine katılan kurumların beklentisi yıllık artışın yüzde 62,8 olması yönündeydi. Aylık enflasyon beklentisi ise yüzde 3,8 olarak kaydedilmişti.

Ekim'de yıllık enflasyon yüzde 61,36 seviyesine gerilemişti.

Çekirdek göstergede ise yatay seyir izlendi. Kasım'da yıllık çekirdek enflasyon yüzde 69,89 oldu. Ekim ayında yıllık çekirdek enflasyon yüzde 69,76 olarak kaydedilmişti.

Doğalgaz faturaları etkisi

Doğalgazda bedelsiz kullanım miktarı olan 25 metreküplük kullanımların enflasyona yansıdığı görüldü.

TÜİK verilerine göre Kasım'da en yüksek artış doğalgaz, su, elektrik gibi faturaları da içeren konut kategorisinde yaşandı. Buna göre konut kategorisi fiyatlarında aylık artış yüzde 11,17 oldu.

Mayıs seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hanelere ilk 25 metreküp doğalgazın Hazine tarafından ödenmesi vaadini hayata geçirmişti.

Kasım ayında havaların soğumasıyla birlikte Türkiye’nin hane başı doğalgaz tüketiminin bu miktarın üzerine çıkması doğalgaz fiyatlarının da TÜFE hesaplamalarına yeniden dahil olması anlamına geliyor.

Konutu yüzde 9,16 ile alkollü içecekler ve tütün; yüzde 3,43 ile haberleşme izledi. Giyim ve ayakkabı kategorisinde Kasım'da aylık negatif enflasyon görüldü.

Yıllık en yüksek artış lokanta ve otellerde

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %92,86 ile lokanta ve oteller oldu.

Bu grubu yüzde 82,13 ile sağlık; yüzde 81,49 ile eğitim izledi.

Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5'li Düzey) 2023 yılı Kasım ayı itibarıyla, 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 113 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

TCMB faiziyle enflasyon yakınsıyor

Kasım tablosuyla birlikte politika faiziyle yıllık enflasyon arasındaki makasın da daraldığı görüldü.

Son verilerin ardından politika faiziyle yıllık enflasyon farkı 22 puana geriledi. Böylelikle iki yılın en düşük farkı izledi.

Üretici enflasyonu da hızlandı

Üretici fiyatlarında ise tüketici fiyatlarına göre daha belirgin bir hızlanma dikkat çekti.

TÜİK verilerine göre Kasım'da yıllık üretici enflasyonu yüzde 42,25 seviyesine çıktı. Aylık üretici enflasyonu ise yüzde 2,81'e yükseldi.

Ekim ayında yıllık üretici enflasyonu yüzde 39,39; aylık üretici enflasyonu ise yüzde 1,94 olarak kaydedilmişti.

Milyonlarca memur ve emeklileri ilgilendiren Kasım ayı enflasyon rakamları belli oldu.

İşçi emeklisi ve memurlar zamlarını altı aylık enflasyon verilerine göre alıyor.

İşçi emeklisi Haziran ayında gerçekleşen enflasyona göre yüzde 19,77 zam almıştı.

Temmuz, Ağustos, Eylül , Ekim ve Kasım aylarında enflasyon yüzde 33,7 olarak gerçekleşti. Bu durumda SSK ve Bağkur emekli aylıkları için dört aylık dönemde alacakları zam ya da enflasyon farkı yüzde 33,7 olarak ortaya çıktı.

Kasım ayında enflasyon TÜFE'de yüzde 3,28 artarken, yıllık bazda yüzde 61,98 oldu. Bu verilere göre Temmuz, Ağustos , Eylül, Ekim aylarını kapsayan 3 aylık dönemdeki enflasyon yüzde 29,41 düzeyindeyken Kasım ayında dört aylık veri yüzde 33,7 olarak gerçekleşti.

Memur ve memur emeklisi zam oranı en az ne kadar olacak?

Bu oran memur ve emeklileri yakından ilgilendiriyor. Memur ve memur emeklileri toplu sözleşme zammına ek olarak enflasyon farkı alıyorlar. Temmuz ayında yüzde 6'lık sözleşme zammı alan memur ve memur emeklileri bu oranı aşan miktarda enflasyon farkına hak kazanacak.

Memur aylıklarına Temmuz ayında yüzde 17,55 + 8 bin 77 TL seyyanen zam yapıldı. Temmuz ayında toplu sözleşme zammı ise yüzde 6 oldu. Yüzde 6’yı aşan enflasyon farkı maaş zammına yansıtılacak. Buna göre, beş aylık dönemde memur maaşları için yüzde 26 civarında enflasyon farkı doğmuş oldu.

Kasım sonu itibarıyla bu rakam yüzde 34'e yaklaşmış durumda. Net rakam Aralık ayına ilişkin enflasyon verisiyle belli olacak.

Memur ve memur emeklileri Ocak ayında enflasyon farkının yanı sıra yüzde 15 de toplu sözleşme zammı alacak.

SSK VE Bağkur emeklisi ne kadar zam alacak?

SSK ve Bağkur emeklileri için durum farklı. Bu kapsamdaki emekliler 6 ayda bir oluşan enflasyon oranı kadar zamma hak kazanıyor. Yılın ikinci yarısında beş aylık veri açıklandığı için şimdiden yüzde 33,7'lik zam imkanı doğdu. Yılın kalanına ilişkin verilerin açıklanmasıyla zam oranı netleşecek.

Kademeli bir artış söz konusu olabilir

3 Ocak 2024'te açıklanacak enflasyon oranıyla zam oranları netleşecek.

Hükümetin bu oranların üzerine refah payı ekleme ihtimali de bulunuyor. Zira en düşük emekli aylığının 7 bin 500 liraya çıkarılmasının ardından prim gün sayıları daha fazla olduğu halde maaşları normalde 7 - 8 bin lira olan emekliler aleyhine bir durum doğmuş, Cumhurbaşkanı Erdoğan da söz konusu durumun düzeltileceğine ilişkin mesajlar vermişti.

Hükümetin açıkladığı Orta Vadeli Program'da (OVP) yıl sonu enflasyonu yüzde 65 olarak öngörülmüştü. Enflasyon oranı Kasım sonu itibarıyla yüzde 61,98 oldu.

Memur Ocak'ta yüzde 15 zam ve enflasyon farkı alacak

Kamu Görevlileri Hakem Kurulunca alınan toplu sözleşme kararlarına göre memur ve memur emeklilerine yapılacak kümülatif zam oranı 2024 için yüzde 26,50, 2025 için yüzde 11,30 olacak.

Türkiye İstatistik Kurumu Kasım ayı tüketici fiyat endeksini açıkladı.

Buna göre normal koşullarda kira artışlarında baz alınan 12 aylık ortalama verisi de netleşti. Böylece Kasım ayında kiralara uygulanabilecek tavan zam oranı yüzde gerçekleşti.

Ekim ayında on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,40 olarak kadedildi.

Konut kiralarında ise 1 Temmuz’da sona eren yüzde 25’lik tavan zam uygulamasının devam edeceği açıklandı. Uygulama 2 Temmuz 2024’e kadar sürecek.