Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Aybala Şimşek, finansal kapsayıcılığın hem gelir dağılımını daha düzgün hale getirmek hem de tabandan yükselen bir büyümeyi destelemek için çok önemli olduğunu söyledi. Şekerbank'ın önemli bir dijital transformasyon sürecinden geçtiğini ve bir çok alanda iş yapış şekillerini uçtan uca optimize ettiklerini belirten Şimşek, Bloomberg HT televizyonunda Finansal Teknoloji programında yaptığı açıklamada, özellikle finansal kapsayıcılık konusunda çiftçiler, küçük üreticiler ve kadınların önemli bir alan olduğunu söyledi.
'KADINLARIN YÜZDE 55'İ FİNANSAL KESİMİN DIŞINDA'
Bugün Anadolu'da kadınların yüzde 55'inin finansal sistemin dışında olduğunu vurgulayan Şimşek, "Dijital bankacılık olarak baktığınızda da sadece yüzde 30'u kadınlardan oluşuyor. Bu da cinsiyet anlamında önemli bir fark" diye konuştu. Dolayısıyla kadınların finansal erişimini yaygınlaştırmak anlamıyla katedilmesi gereken önemli bir mesafe olduğunun altını çizen Şimşek, mikro finansmanda kadınlara özel farklı ürün türleriyle bunu dengelediklerini belirtti. Şimşek, köyde patik yapan, pazarda ürününü satan kadınların mikro finansman yöntemiyle geri ödeme kapasitelerini hesaplayıp finansal erişimlerini sağladıklarını ifade etti. Özellikle mikro finansmanda kadınların erkeklere göre borçlarına daha sadık olduğunun altını çizen Şimşek, özellikle mikro finansmanda kadınların kredi geri ödeme oranlarının erkeklere göre iki kat daha iyi olduğunu söyledi. Şimşek, "Mikro finansmanda erkeklerin takip oranı yüzde 4 ise bu oran kadınlarda yüzde 2" dedi.
'IFC İLE DİJİTALDEN FİNANSAL KAPSAYICILIĞI ARTIRACAK PROJE ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ'
Aynı zamanda Şekerbank hissedarı olan Dünya Bankası kuruluşu Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ile henüz başlangıç aşamasında olan bir proje yürüttüklerini belirten Şimşek, "Dünyada Hindistan, Çin ve Afrika ülkelerinde de örnekleri var. Finansal erişimi yaygınlaştırmak için, dijital kanallardan bu kesime ulaşmak üzere çok güzel uygulamalar var. Bunların Türkiye'ye getirilmesi üzerine bazı projeler yürütüyoruz. Burada da aslında analitik modeller çok önemli. Burada müşterinin hiç bir finansal geçmişi olmadığı için, kredi ödeyebilme kapasitesini ölçebilmek için farklı veri setleri gerekiyor. Sosyal medya kullanım alışkanlıkları, fatura ödeme alışkanlıkları gibi veriler olabilir. Bu uluslararası knowhow'ı Türkiye'ye getirmek üzere çalışıyoruz" diye konuştuk.
Tarımda finansal erişim ve kredi anlamında penetrasyonda hala gidilecek ciddi bir yol olduğunun altını çizen Şimşek, 2018 rakamlarına göre tarım kredilerinin tarımın gayrisafi milli hasıladaki yerine oranına bakıldığında yüzde 47'ler seviyelerinde olduğunu söyledi. Şimşek, bunun hala kredi ile finanse edilmeyen önemli bir katma değer olduğuna işaret ettiğini belirtti. Dünya Bankası verilerinin de bunu doğruladığını ifade eden Şimşek, "Dünya Bankası verilerinde hala yüzde 70'ler seviyesinde kişisel sermaye ile finanse ettiklerini görüyoruz. Bayi finansmanı hala önemli bir yere sahip. Yani çiftçiler, üreticiler açısından hala banka, bir ana finansman kaynağı olarak görülmüyor. Bunu sahadaki deneyimlerimizden de görüyoruz" dedi.
Türkiye'de 2006 yılından buyana ilk mikro finansmanı uygulayan banka olduklarını kaydeden Şimşek, tarım ve özellikle küçük üretici denilen kitlenin finansmana en çok ihtiyacı olan ama erişimi de en zor kesim olduğunun altını çizdi. Tarım sektöründe özel bankalar arasında pazar paylarının yüzde 7.3 olduğunu kaydeden Şimşek, buna karşın müşteri sayısı olarak bakıldığında ise rakamın çok yükseldiğini, çünkü bunların büyük tarımsal kurumlar değil, minik minik krediler olduğunun altını çizdi. Tarım kesiminde finansal okur yazarlığın çok az olduğunu ifade eden Şimşek, "Türkiye'de aslında yüzde 59.8 ile düşük bir düzeyde finansal okur yazarlık. OECD ortalaması yüzde 65 civarında.
'SON 1 YILDA 14 BİN200 KÜÇÜK ÜRETİCİYE ULAŞTIK'
Mikro finansmanda yüz yüze iletişim ile kişinin hane halkı gelirini hesapladıklarını ve bunun finansal okur yazarlık kabiliyeti de kazandırdığını kaydeden Şimşek, "Dolayısıyla hiç kimseyi ödeyemeyeceği bir yükün altına da sokmuyoruz. Önemli olan onun üretime katılmasını desteklemek. Fakat bu operasyonel olarak zaman alan konu. Dolayısıyla biz bu zaman alan konuyu sisteme gömdük. Ziraat mühendisi müşteri temsilcilerimiz, çok yetkin bir kredi ekibimiz var. Türkiye'de ilçe ilçe gezdiler ve üretim maliyetlerini hesapladılar. Bir veri tabanı oluşturduk ve bu veri tabanını da sisteme entegre ettik. Dolayısıyla bugün tabletler arayıcılığı ile mikro finansmanı çok daha hızlı bir şekilde tarım müşterilerimize verebiliyoruz. Doğru kredilendirme yapabiliyoruz. Son bir yılda 14 bin 200 küçük üreticiye ulaştık. Bunlar ortalama 20 bin TL civarında minik mikro krediler. Dolayısıyla tarımda dijital bankacılığın kullanımında önemli bir adım attık." diye konuştu.
'ANADOLU'DAKİ KOBİ'DE MOBİL KULLANIMI 4 KAT ARTTI
KOBİ müşteri portföylerinde Anadolu oranının fazla olduğunun altını çizen Şimşek, son beş yılda KOBİ müşterilerinin mobil şube kullanım oranlarının dört kat arttığını söyledi. Şimşek, dolayısıyla Anadolu'daki KOBİ'ler de en az büyükşehirlerdeki KOBİ'ler kadar dijitalleşmeye ve finansmana erişimde dijital kanalları kullandıklarını vurguladı.
Şekerbank olarak dijital transformasyon süreci sonrasında bir çok süreci uçtan uca değiştirdiklerini belirten Şimşek şunları söyledi: "Örnek olarak müşteri şubeden içeri girmesi ve hesabının açılmasına kadar olan süreci adım adım inceledik ve 35 dakikadan 8 dakikaya indirdik. Altı dökümanı iki dökümana indirdik. Mümkün olduğunca döküman kullanımını azaltıp operasyonel verimliliği ve hızı artıracak şekilde süreçleri optimize ettik. Önemli projelerden biri de odağımızda olan KOBİ ve tarım kredilerini uçtan uca optimize hale getirdik. Hem müşteriyi doğru kredilendirme için hem de iç müşteri deneyimini maksimize etmek için, kredinin değerlendirme aşamasından atadığımız limite ve tahsis aşamasına kadar uçtan uca otomatize ettik ki, yüzde 69 gibi iyi bir oranla şubelerimizde otomatik sonuçlanıyor. Şekerbank'ta dijitalleşmeyi farklılaştıran konulardan biri de bu oluşturduğumuz karar destek, kredi teklif modelini tablete uyarladık ve tarım ve KOBİ işletme temsilcilerimiz, KOBİ ve çiftçiye yerinde kredi tekfini yapabiliyor."