Önemli tarımsal finansörler arasında yer alan Rabobank’a göre, artan navlun ücretleri ile La Nina hava muhalefeti ihtimali 2018 yılında çiftçiler, yatırımcılar ve tarımsal emtia ticaretiyle uğraşanlar açısından temel risk unsurları arasında yer alıyor.
Ekonomi Bakanlığının 'Ekonomi Blog'unda yer alan habere göre, Rabobank tarafından yayımlanan rapora göre, son yıllarda gözlenen bereketli küresel hasat ithalatçılara ve alıcılara düşük fiyattan tahıl ve yağlı tohum tedariki imkanı sağlarken, yavaşça azalmakta olan küresel stoklar piyasaları oynaklığa daha duyarlı hale getiriyor.
Küresel tarım ve gıda sektörleri açısından önemli bir kreditör olan Rabobank gıda ve tarımsal emtia piyasalarındaki hareketleri yakından izliyor.
Bankanın Tarımsal Emtia Piyasaları Direktörü Stefan Vogel konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada, tarımsal emtianın pek çoğunda arz ve talep koşullarının sıkılaştığına dikkat çekti ve önümüzdeki döneme ilişkin belirsizliklerin arttığını, küresel
arzın ABD ve Güney Amerika’daki önemli tarımsal üretim alanlarını ciddi şekilde etkilemesi beklenen La Nina gibi önemli bir şok karşısında fiyatları sabit tutmaya yeterli olmadığının altını çizdi.
Küresel gıda fiyatlarını artırması beklenen diğer risk faktörleri ise küresel navlun ücretleri ile petrol fiyatları olarak anılıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü tarafından bu ayın başında yayımlanan bir tahmine göre, artan taşımacılık maliyetlerine bağlı olarak küresel gıda ithalat faturası en yüksek ikinci seviyesine ulaşacak.
Küresel emtia kuru yük navlun maliyetleri açısından önemli bir gösterge niteliğinde olan Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index) ilave kuru yük navlun arzında yaşanan yavaşlamaya bağlı olarak bu yıl yüzde 66 oranında artış kaydetti.
2008 yılındaki mali krizin ardından düşüş kaydeden navlun fiyatları 2016 yılının başından bu yana artış eğilimi gösteriyor.
Rabobank tarafından yayımlanan raporda, yüksek navlun maliyetinin uzak mesafeli ihracatın rekabetçiliğinde aşınma yaratmakta olduğu, bu durumun ise emtianın küresel ticaret hareketlerinde değişime neden olabileceği vurgulanıyor.
Tahıl ve yağlı tohumların fiyat oynaklığına katkı sağlayabilecek bir diğer unsurun ise hava koşulları olduğu ifade ediliyor.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Kurumu yüzde 65-75 olasılıkla La Nina hava muhalefetinin bu yıl içerisinde gelişeceğini ve 2018 yılının ilk çeyreğine uzanabileceğini öngörüyor.
Bahse konu hava muhalefetinin gücüne bağlı olarak, La Nina’nın Amerika’daki tahıl üretim alanlarında kuruluğa, Asya’daki palm yağı ekim alanlarında ise sele neden olabileceği belirtiliyor.
Raporda buna ek olarak, tacirlerin ve çiftçilerin ciddi şekilde artmakta olan spekülatif yatırım hareketlerini yakından takip etmesi gerektiği, 2017 yılında spekülatörlerin tarımsal emtia piyasalarında oldukça aktif olduğu vurgulandı.