Türkiye'de piyasalar geçtiğimiz hafta dalgalı bir seyir yaşarken, küresel piyasalarda ise ABD Başkanı Joe Biden'ın yeni altyapı planı ve imalat göstergelerindeki güçlü yükselişle riskli varlıklara yönelik talebin desteklendiği izlendi.
Geçen hafta finansal piyasalar ve ekonomi kamuoyunda yurtiçi ve yurtdışında öne çıkan başlıklar şunlar oldu:
1) TCMB Başkanı Kavcıoğlu'ndan sıkı duruş mesajları
Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun farklı mecralarda verdiği sıkı para politikası mesajları öne çıktı. Kavcıoğlu, ilk söyleşisini Bloomberg'e verdi ve bu söyleşide “Nisan veya sonrasındaki aylarda PPK kararıyla ilgili hemen faiz indirilecek şeklinde önyargılı bir yaklaşımı doğru bulmuyorum” ifadelerini kullandı. TCMB Başkanı, Merkez Bankası'nın yüzde 5 enflasyon hedefine de sıkı sıkıya bağlı olduğunu vurguladı.
Bankanın olağan genel kurulu konuşmasında da Kavcıoğlu enflasyon ve enflasyon beklentilerinin sıkı para politikası duruşu gerektirdiğini belirtti. Benzer mesajlar TCMB'nin yatırımcılarla gerçekleştirdiği toplantılarda da dile getirildi.
2) ABD'de Biden yeni altyapı planını açıkladı
ABD Başkanı Joe Biden, altyapı ve istihdam programının çerçevesini Pittsburgh’da açıkladı.
Geçmişteki ekonomik büyüme süreçlerinin toplumun büyük kısmını dışladığını söyleyen Biden “Biz herkesi kapsayacağız” açıklamasını yaptı.
Biden “Ekonomiyi orta sınıfla inşa etme zamanı geldi. Planımız serveti değil çalışmayı ödüllendirecek” ifadelerini kullandı. 2,25 trilyon dolarlık paket ulaşım, temiz su ve hızlı internet gibi altyapı alanları, imalat sektörü ve yaşlıların bakımına ilişkin yatırımları içeriyor. Paket tamamen kurumlar vergisi artışı ve küresel şirketlerin karlarına getirilecek minimum vergi ile finanse edilecek.
3) Archegos olayı piyasaları gerdi
Geçen hafta küresel piyasaların gündemine Archegos isimli bir hedge fon damga vurdu.
Archegos Capital yatırım fonu bağlantılı bazı şirketlerin hisselerinde yüksek hacimli satışlar gerçekleşti.
Archegos Capital’ın teminat tamamlama çağrısını karşılayamamasının ardından 20 milyar dolarlık satış gerçekleştirmesi, bazı şirketlerde sert geri çekilmelere neden oldu. Satışlar ve değer kaybı doğrultusunda Goldman Sachs, Morgan Stanley, Deutsche Bank, Credit Suisse ve Nomura toplamda 6 milyar dolara yakın zarar yazdığı hesaplanıyor. Ayrıca birçok banka ve finansal kurum durumdan olumsuz etkilendi.
4) Mevduatta stopaj avantajı uzatıldı, kısa çalışma ödeneği bitti
Pandemi döneminde getirilen ve 31 Mart'ta süresi dolan düzenlemelerle ilgili karar belli oldu. Mevduata stopaj avantajı 2 ay uzatılırken, kısa çalışma ödeneği uzatılmadı.
5) Petrolde önemli arz kararı
OPEC+ Biden yönetiminin Suudi Arabistan'a enerjiyi uygun fiyatlı tutma çağrısının ardından, Mayıs ayından itibaren petrol üretim kesintilerini kademeli olarak hafifletme kararı aldı.
2020'de petrol fiyatlarının düşmesinden bugüne kadar yüksek indirimler uygulayan OPEC+, üretim kesintilerini Mayıs'ta günde 350.000 varil, Haziran'da 350.000 varil ve Temmuz'da günde 400.000 varil daha azaltmayı kabul etti.
6) İmalat ve istihdam göstergelerinde güçlü seviyeler
Geçen hafta piyasalarda fiyatlamalara güçlü gelen ABD tarım dışı istihdam verisi ve imalat göstergeleri de etki yarattı. ABD'de tarım dışı istihdam 7 ayın en hızlı artışını kaydetti.
Avrupa'da rekor seviyeleri gören imalat PMI verisinin ardından ABD'deki imalat göstergesi de güçlü geldi.
ABD'de ISM imalat endeksi Mart'ta 64,7 olarak kaydedildi ve 1983 yılından bu yana en hızlı yükselişi kaydetti.
7) Yabancıdan 15 yılın en sert satışı
Yabancılar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndaki değişiklik kararını takip eden hafta toplamda 1,9 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre 26 Mart haftasında yabancı yatırımcılar hissede net 814 milyon dolarlık satış gerçekleştirdi. Tahvilde yabancının net satışı ise aynı hafta itibariyle 1,1 milyar dolar oldu.
TCMB'nin ilgili veri setine bakıldığında bu haftalık çıkış, Mayıs 2006'dan bu yana en hızlı haftalık çıkış oldu.
