Geçtiğimiz hafta yurtiçinde dikkatler Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın, Türkiye Bankalar Birliği Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmadan öne çıkan mesajlar, 'de tüm zamanların en yüksek seviyesinin görülmesi, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan 'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması'nın 2020 yılı sonuçları, S&P not değerlendirmesi beklentisi ve 18 yaş altına BES'in yürürlüğe girmesiydi.
Yurtdışı gündemde ise ana başlıklar, ABD Başkanı Biden'dan 6 trilyon dolarlık bütçe teklifi, Çin Merkez Bankası'nın günlük offshore kur düzeltmelerindeki kısıtlamaları uygulamayacağına dair işaretler vermesi oldu.
Geçen hafta finansal piyasalar ve ekonomi kamuoyunda yurtiçi ve yurtdışında öne çıkan başlıklar şunlar oldu:
1) Dolar/TL tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü
Küresel piyasalarda yankı uyandıran ABD Başkanı Joe Biden'ın 6 trilyon dolarlık bütçe teklifi dolar/TL fiyatlamaları üzerinde de etkili oldu.
Perşembe günü haberin gelmesinin ardından 8,5439'a kadar yükselen dolar/TL kuru cuma günü 8,6093 seviyesini görerek tüm zamanların zirvesine ulaştı. Türk Lirası dolar karşısında Güney Afrika randıyla birlikte negatif ayrışan para birimlerinin başında geldi.
2) 18 yaş altına BES yürürlükte
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) 18 yaş altı vatandaşların kapsama alınmasına imkan tanınacak yasa yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yasa kapsamında ilave olarak istihdam edilen sigortalılar için ödenmesi gereken sigorta primleri, 30 Haziran 2022'ye kadar kullanılan kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülebilecek. Bu tutar İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Sağlanan kredi faiz veya kar payı desteği, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanacak. Bu madde kapsamına giren iş yerleri ilave olarak işe aldığı en fazla 5 sigortalı için bu destekten yararlanacak.
3) Çin yuanın dizginlerini gevşetiyor
Çin Merkez Bankası’nın günlük offshore kur düzeltmelerindeki kısıtlamaları uygulamayacağına dair işaretler vermesiyle kurdaki yükseliş bu hafta hızlandı. Bu da analist ve kur yatırımcılarının kurun güçleneceği beklentisiyle daha fazla yatırım yapmasına neden oldu.
Yuan, Bloomberg’in derlediği en fazla işlem gördüğü benzerlerini karşısında 2016 yılından bu yana en yüksek seviyede. Dolar/yuan kuru yüzde 0,2 yükselerek 6,3795 seviyesine kadar tırmanarak dolar karşısında son üç yılın zirvesinde işlem görüyor.
4) Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan TBB'de konuştu
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Türkiye Bankalar Birliği Genel Kurulu'na katıldı. Elvan kuruldaki konuşmasında verilerin ilk çeyrek için yüzde 6 büyümeye işaret ettiğini belirtti. Şimdiye kadar merkezi bütçeden 79 milyar TL'lik pandemi desteği verildiğini ifade eden Elvan, yılsonunda bu tutarın 109 milyar TL olarak öngörüldüğünü söyledi.
5) S&P, Türkiyenin kredi notu ve görünümüne ilişkin güncelleme yapmadı
S&P'den yapılan açıklamada, takvimde hakkında değerlendirilmede bulunulması için 28 Mayıs tarihi verilen Türkiye, Bulgaristan ve İrlanda için güncelleme gerçekleştirilmediği bildirildi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının yıllık takvimlerinden ülkelerin kredi notu ve not görünümleri için tarih vermesi, kesin olarak güncelleme yapılacağı anlamına gelmiyor.
S&P, halihazırda Türkiye'nin Döviz cinsinden kredi notunu "B+", yerel para birimi cinsinden kredi notunu "BB-" ve kredi notu görünümünü ise "durağan" olarak değerlendiriyor.
S&P'nin takviminde, Türkiye için bir sonraki değerlendirme tarihi 22 Ekim olarak yer alıyor.
6) Salgın yılında Türkiye'nin en büyük 500 sanayi şirketi
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) Türkiye 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasında TÜPRAŞ ilk sırayı korurken, araştırmanın sonuçları salgın yılındaki ekonomik aktiviteye ilişkin detayları da ortaya koydu.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklanan araştırmanın temel bulguları arasında sanayi kuruluşlarının kârlarındaki artış eğiliminin devam etmesi ve 2020'de yaratılan kredi büyümesinden sanayi kuruluşlarının daha az fayda sağlaması öne çıktı.
Son dönemde finansal piyasalarda önde gelen konulardan biri olan halka arz furyasının ise İSO 500 şirketleri arasında önceki yıllara kıyasla etkili olmadığına yönelik saptalamalar da 2020 yılı araştırmasında öne çıkan konulardan biri oldu.
7) ABD Başkanı Biden'dan 6 trilyon dolarlık bütçe teklifi
ABD Başkanı Joe Biden'ın 2022 mali yılına yönelik 6 trilyon dolarlık ilk kapsamlı bütçe teklifinde altyapı, sağlık ve eğitim gibi harcamalara yönelik finansmanın artırılması planlanıyor.
Beyaz Saray, 1 Ekim'de başlayacak 2022 mali yılına yönelik hükümet harcamalarını içeren ilk kapsamlı bütçe teklifini ABD Kongresi'ne sundu.
Buna göre, Biden'ın bütçe teklifi, altyapı, sağlık ve eğitim gibi alanlara yönelik harcamalarda artış öngörüyor.
