Eksi faizler: Başaşağı dünya ekonomisine alışmak
-
Eksi faiz gerçekliğinde borç alanlar ödüllendirilirken, tasarruf sahipleri cezalandırılıyor

Japonya'da ailelerin ev tipi kasalara olan ilgisinde ani bir artış oldu. Tokyo merkezli üretici Eiko, geçtiğimiz sonbahardan bu yana siparişlerde iki katından fazla artış olduğunu belirtiyor. Almanya'da sigortacı Munich Re kendine ait olan yaklaşık 10 milyon euroyu güvenli bir yerde sakladığını ifade ediyor.
Bu saklanma eğiliminin olası bir sebebi, küresel çapta görülen eksi faizlerin benimsenmesi: Aracılık hizmeti veren bankaları pas geçerek, varlığın doğrudan güvenli bir yerde saklanmasının daha ödüllendirici olacağına yönelik beklenti.
Modern para politikasının başaşağı gelmiş dünyası bu şekilde. Bu yeni gerçeklikte, borç alanlar ödüllendirilirken, tasarruf sahipleri cezalandırılıyor. Dünya ekonomisinin çeyreğinde yaşayan yaklaşık 500 milyon insan, faizlerin sıfırın altında olduğu ülkelerde yaşıyor. Bu durum, 2008 finansal krizi öncesinde düşünülemeyecek bir olguydu ve tek bir önemli ekonomi bile eksi faiz benimsemeyi ciddi olarak deeğrlendirmezdi. Ardından Avrupa Merkez Bankası (AMB) deneysel bir adım attı. Şimdi ABD ve Japonya, enflasyonu tetikleme amacıyla negatif faiz alanında daha da derine dalıyorlar.
Berkeley'de University of California Ekonomi Profesörü Barry Eichengreen, “Eksi faizlerin veririmliliği konusunda şüpheliyim. Bankalar için iş yapmanın maliyetini artırıyorlar, bu maliyetleri müşterilere aktarılması zayıf ekonomi ve kredi talebi nedeniyle, bankalar açısından zor oluyor” şeklinde görüş bildirdi.
Finansal piyasalar ise eksi faizlerin etkisini hissetmeye başladı. 8 milyar dolarlık tahvilleri artık sıfırın altında faiz ödemesi yapıyor.
PIMCO yöneticisi Scott Mather'ın Salı günkü müşteri notunda, “finansal piyasalar, giderek bu deneysel hamlelerin umutsuz ve sonuç olarak finansal ve ekonomik istikrara zarar verici olduğunu düşünüyor. Göründükleri kadar etkili olmadılar” dedi.
Bloomberg News