İMKB'nin yeni yol haritası

-''Tek pazar yeri dönemi''-

Turhan, İMKB'nin değişim hareketi içinde, piyasaların dikey entegrasyonunun da bulunduğunu, bu yolla sermaye piyasalarındaki araçların tek bir platformda toplanacağını ifade ederek, şunları kaydetti:

''Tek bir erişim noktası üzerinden, aynı teknolojiye sahip bir sistem içinde, ürünlerin alınıp satılmasına izin verecek bir yapılanma kuracağız. Takasbank'taki aynı müşteri hesabından, her türlü menkul kıymet alınıp satılabilecek. Tarımsal ürünlerden kıymetli madenlere kadar her türlü varlık grubu için menkul kıymet araçlarının alınıp satılması İMKB'deki likiditeyi önemli ölçüde artırır. Almak istediğiniz her sermaye piyasası aracı için farklı bir teknoloji kullanımı, farklı bir erişme noktası, farklı bir takas ve saklama hesabı açtırmak zor bir iş. Bu işlemlerin tümü tek bir pazar yerinde yapılacak.''

-''Ticari ürünler borsaya geliyor''-

İMKB Başkanı İbrahim Turhan, ticari ürünlerin de borsaya gireceğine dikkati çekerek, ''Şu anda ürün çeşitliliğimiz az. Ama kısa sürede yeni ürün çeşitlerimiz olacak. Varlığa dayalı menkul kıymetler gelişiyor. Sukuk, yani kira sertifikaları yakında işlem görecek. Diğer sermaye piyasası araçları piyasaya girecek. İlgili piyasalarla anlaşma sağlanabilirse, ticari ürünler de çeşitlerimiz arasına girecek'' dedi.

-''Hedef bölgenin en güçlü borsası olmak''-

Ortadoğu, Afrika ve Türk Cumhuriyetleri'nin en güçlü borsası olmayı hedeflediklerini belirten Turhan, dünya ülkelerinin bu ülke borsalarına, bu ülke borsalarının da dünyaya İMKB üzerinden ulaşmalarını istediklerini söyledi.

Turhan, şunları kaydetti:

''New York, Frankfurt ve Roma gibi dünyanın önce gelen borsaları ya da Kazablanka, Kahire, Beyrut, Amman, Bakü, Kore, Malezya, Tayland gibi gelişen borsalarla işbirliğimizi geliştireceğiz. Buna göre Türkiye'deki yatırımcı bu borsalara İMKB üzerinden erişebilecek. Bunu da hazırlanan bir teknoloji platformu sağlayacak. Platform, yakın coğrafyadaki ülke borsalarına da İMKB üzerinden, dünyanın önde gelen borsalarına ulaşma imkanı sağlayacak.''

İMKB Başkanı İbrahim Turhan, Borsada hisseleri işlem gören şirketlerin piyasa değerlerinin milli gelire oranının yüzde 25'ler seviyesinde olduğunu, önümüzdeki 4 yıl içinde bu oranı milli gelirin yüzde 80'ine getirmek amacında olduklarını söyledi. Turhan, bunun yaklaşık 1 trilyon liralık artış anlamını taşıdığını kaydetti.

-''374 şirketten bin şirkete çıkaracağız''-

Şubat sonu itibariyle İMKB'de işlem gören şirket sayısının 374 olduğunu, hedeflerinin bunun en az bine çıkarmak olduğunu dile getiren Turhan, İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) açıkladığı Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında 28 tane, en büyük 1000 şirketi arasında ise 127 şirketin İMKB'ye kote olduğunu belirtti.

Turhan, bu sayıları artırmak istediklerini belirterek, 1 milyon 500 bin yatırımcı sayısının da çok düşük olduğunu söyledi.

-Vatandaşa yatırım tüyoları...-

''Kazanç da fazla, risk de fazla'' diyerek, borsaya yatırımın finansal yatırımlara göre her zaman daha çok getiri sağladığına dikkati çeken Turhan, sade vatandaş için ise şu tüyoları verdi:

''Borsada yerli yatırımcı, en fazla 28 gün kalıyor. Yabancı yatırımcı ise en az 1 yıl. 2005'ten bu yana borsanın yüzde 65'i yabancı yatırımcının elinde. Bunu olumsuz olarak söylemiyorum. Biz yatırım yapmak için yabancıların parasını alıyoruz, onlar da paralarını bizim ülkemizdeki şirketlere yatırıyorlar. Borsa uzun vadeli yatırımların yapılacağı bir yer olmalı. Bilgi edinmeden, kulaktan dolma verilerle, kısa dönemde çok para kazanma hırsı ile para kazanılacak bir yer değil borsa. Tüm paranızı kulaktan dolma haberlerle bir hisseye yatırırsanız, tüm paranız gidebilir.''

Kurumsal yatırımcıların, bireysel yatırımcının yatırım yapmasına elverişli araçlar sunduğunu ifade eden Turhan, ''Kendiniz gidip bir hisse senedi seçmeyin. Kurumsal ürünlerle sermaye piyasasına katılın. Değerine, faaliyetine, karına güvenebileceğiniz bir şirkete yatırım yapın ve uzun dönemli yapın. Borsada bireysel olarak, aracı kurum olmadan yatırım yapmak isteyenler ise bütün yumurtaları aynı sepete koymasın. Kurumsal borsa yatırım fonları var, endeks fonları var. Güçlü, güvenilir, iyi yönetişim ilkelerine sahip, geleceğini iyi gördüğünüz bir şirketin hissesini alıp yatırım yapabilirsiniz ama yatıracağınız para, kısa süre sonra ihtiyaç duyacağınız bir para olmasın'' dedi.

Turhan, yatırımcı için uzun vadeli düşünüldüğünde borsada ciddi getirilerin elde edilebileceği önerisinde bulunarak, bireysel emeklilik şirketlerinin borsada 10'ar yıllık yatırımlar yaptığına dikkat çekti. Turhan, ''Borsada 5 ya da 10 yıl kalın. Ciddi getiriler elde edebilirsiniz. Ayrıca vergi noktasında da önemli kazanımlarınız olur'' önerisinde bulundu.

-''Dünya borsalarındaki ağırlığımız sadece binde 2''

Turhan, Türkiye ekonomisinin dünyadaki toplam üretiminin yaklaşık yüzde 1,5'ini oluşturduğuna da işaret ederek, şu bilgileri verdi:

''Global toplam ticaret içinde Türkiye'nin payı yüzde 2,5. Türkiye'nin dünya sermaye piyasalarındaki payı ise yüzde 0,5'in altında. Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında ilk sıralarda 16. büyük ekonomi. Ama Morgan Stanley Ülke İndeksi'nde (MSCI) yer alan ülkeler arasında Türkiye'nin menkul kıymet piyasasının ağırlığı binde 2 seviyesinde ki, bu çok düşük bir oran.''

-''Borsaya açılmak isteyen KOBİ'lere KOSGEB'den 100 bin lira destek''-

İbrahim Turhan, borsaya açılmak isteyen KOBİ'lere KOSGEB'in 100 bin lirayı bulan bir katkı sağladığını belirtti.

Gelişen İşletmeler Piyasası'nın (GİP) tüm KOBİ'lere açık olduğunu ifade eden Turhan, ''Böylece KOBİ'lerin piyasa danışmanlığı başta olmak üzere, bağımsız denetim kuruluşlarından alacakları hizmetler ile SPK ve İMKB'ye ödenecek kabul ve kayıt harçlarının yüzde 75'ini KOSGEB karşılıyor. Geri ödemesi de yok. Yani hibe. Danışman şirketler KOBİ'lere halka arz sürecinde, tüm yapısal dönüşümlerinde yardımcı oluyor'' dedi.

Turhan, iki yıl önce daha fazla şirketin borsa ile tanışması için Halka Arz Seferberliği başlatan İMKB'nin bu konuda daha çok yol alması gerektiğini vurgulayarak, ''2001'den 2011 sonuna kadar borsaya kote olan şirketlerin neredeyse yüzde 50'si bu seferberlik ile geldi'' dedi.