Advertisement
HABERLER ABONE OL

Dolar, yeni haftaya girilirken neredeyse tüm para birimlerine karşı değer kazanırken euroya karşı yüzde 1 yukarıda.

Güvenli liman arayışı ABD tahvillerinde de ralliye yol açıyor. 10 yıllık ABD tahvilinin getirisi yedi baz puan düşerek yüzde 1,90’a indi.

Altın yüzde 1,1 yükselişle ons başına 1.900 doları aştı. Petrol fiyatları ise yüzde 5 civarı yükseliyor.

Amerikan ham petrol aktif kontratı 96,5 dolar, Brent aktif kontratı ise 102,3 dolardan alıcı buluyor.

Hisse senetleri vadelileri ise sert açılışlara işaret ediyor. Euro Stoxx 50 vadelileri yüzde 3,8 ekside. ABD vadeli endekslerinden S&P 500 yüzde 2,6, Nasdaq 100 ise yüzde 2,8 değer kaybediyor.

Asya Pasifik’te kayıplara Hong Kong öncülük ediyor, Hang Seng yüzde 1,4 aşağıda.

Putin'den nükleer tehdit, Batı'dan sert yaptırımlar

Rusya’nın başkent Kiev dahil Ukrayna’ya geniş çaplı saldırıda bulunması batı ülkelerini Rusya Merkez Bankası ile işlem yasağı ve swift sisteminden çıkarılmanın da dahil olduğu sert ekonomik yaptırımlara yönlendirirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de yaptırımlara nükleer caydırıcı güçlerini alarm durumuna geçirerek karşılık verdi.

Hafta sonu alınan karara göre Batılı devletler bir dizi Rus bankasını, bankalar arasında trilyonlarca dolarlık işlemin gerçekleştirilmesinde kullanılan swift mesajlaşma sisteminden çıkarılması konusunda anlaştı. Karar sonrası Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları Rusya Merkez Bankası ile tüm işlemlerin yasaklanmasında anlaşıldığını duyurdu.

Avrupa Birliği ayrıca tüm hava sahasının Rus uçaklara kapatıldığını açıkladı ve Ukrayna’ya 450 milyon euroluk askeri yardım sağlamayı taahhüt etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu gelişmelerin gölgesinde ülkesinin nükleer caydırıcı güçlerini yüksek alarma geçirme emri verdi.

Pentagon ise bu hamleyi “hesap hatası riskini yükselten gerginliği artırıcı bir adım” olarak yorumladı. Rus ve Ukraynalı yetkililer Belarus-Ukrayna sınırında görüşmeyi kabul etti. Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy görüşmelerden sonuç almayı beklemiyor.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, tarihi bir politika değişikliğine giderek savunma harcamalarını GSYH’nin yüzde 2’sine çekme ve 100 milyar euroluk savunma fonu kurma kararı aldığını açıkladı.

Şirketler cephesinde ise BP, Rus petrol şirekti Rosneft ile ortaklıktan çekilerek 25 milyar dolarlık zararı bilançosuna yazacağını bildirdi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna'nın Boğazların Rus gemilerine kapanması yönündeki talebiyle gündeme gelen Montrö Anlaşması ile ilgili olarak "Tüm hükümlerini şeffaf bir şekilde uygulayacağız" ifadelerini kullandı.

Özel bir haber kanalında gündemi değerlendiren Çavuşoğlu, Ukrayna'nın Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne ilişkin Türkiye'den talebi hakkındaki bir soru üzerine Çavuşoğlu, Sözleşmenin, kıyıdaş ve kıyıdaş olmayan ülkelerin savaş gemilerinin Boğazlardan geçişini ve Karadeniz'de kalmalarını, süre ve limitle ilgili düzenlemeleri açıkça içerdiğini belirtti.

Çavuşoğlu, Türkiye'nin bugüne kadar Montrö Boğazlar Sözleşmesini harfiyen uyguladığını anlatarak, "Bu şartlarda da biz, tabii ki Montrö Anlaşmasını uygulayacağız. Türkiye'nin taraf olmadığı bir savaş halinde, Türkiye, savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişine Boğaz'ı kapatabilir. Montrö Sözleşmesi'nin 19. maddesi sarih bir şekilde gayet açık." dedi.

Son gelişmelerin "savaş, çatışma ya da harekat" olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceğine ilişkin ise Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Başlangıçta Rusya'nın bir saldırısı oldu. Ama biz bunu uzmanlarımızla, askerlerimizle, hukukçularımızla değerlendirdik. Şimdi özellikle birçok şehirde görülüyor ki, artık bu bir savaşa dönüştü. Yani sokaktaki çatışmalarda, taraflar arasında adeta bir savaşa dönüştü. Biz bu konuda bir kanaat getirdik işin doğrusu. Çünkü taraflar arasında ciddi bir çatışma var. Bu bir askeri harekat değil, geçici bir-iki havadan saldırı değil, resmen savaş hali var şu anda ülkede."

Çavuşoğlu, Montrö Sözleşmesi'nin 19. maddesinin, savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişiyle ilgili bir istisna tanıdığını da aktararak, "Nedir bu istisna? Eğer savaş gemisi, savaşın tarafı olan ülkedeki üssüne, bağlı olduğu limana, üsse gidecekse, o zaman bu geçiş engellenemiyor. Burada genel hükme bir istisna getiriyor." değerlendirmesinde bulundu.

Sürecin şeffaf olması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Rusya'nın Karadeniz'deki üslere bağlı gemilerinin Akdeniz'de bulunduğunu belirtti.

Çavuşoğlu, "Tabii burada suistimalin de olmaması lazım. Yani 'Üsse gideceğim, gemimi demirleyeceğim.' deyip de Boğaz'dan geçtikten sonra savaşa dahil olmaması lazım. Biz, Montrö'nün tüm hükümlerini bu şekilde, şeffaf bir şekilde uygulayacağız." ifadesini kullandı.

Altın fiyatları geçen haftanın son gününü düşüşle kapattıktan sonra yeni haftaya yüzde 1’den fazla yükselişle başladı. Gram altın da küresel altın fiyatları ve dolar kurundaki yükselişle yeniden 850 TL üzerini gördü.

Hafta sonu gelen yaptırım kararları ve Rusya Devlet Başkanı Putin'in Rus caydırıcı güçlerinin özel savaş görevi durumuna geçirilmesini emretmesinin ardından offshore piyasadaki işlemlerde ruble sert düştü. Rusya yaptırımlarının küresel piyasalarda yarattığı tedirginlikle beraber yatırımcılar yeniden güvenli limanlara yöneldi.

Goldman Sachs Rusya’nın ana üreticisi olduğu emtiaların ralli yapacağını düşündüğünü söyledi. Rusya alüminyum, nikel, paladyum, petrol ve doğalgaz gibi ürünlerin ana üreticisi konumunda bulunuyor.

Ons altın fiyatı

Ons altın geçen hafta küresel piyasalarda yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesiyle 1.973 dolara kadar tırmanmıştı. Jeopolitik risklerin hafiflemesiyle cuma gününü 1.888 dolardan kapatan değerli metal, yeni haftaya yüzde 1’den fazla yükselişle 1.908 dolar civarında başladı.

Gram altın fiyatı

Gram altın, küresel altın fiyatları ve dolar kurunda yaşanan yükselişle geçen hafta 920 TL’ye kadar tırmanmıştı. Cuma günü 836 TL’ye kadar düşen gram altın, yeni haftaya dolar kuru ve küresel altın fiyatlarındaki yükselişi takip ederek 864 TL seviyesinde başladı.