Advertisement
PİYASALAR ABONE OL

Küresel piyasalarda jeopolitik riskler fiyatlamalara hakim olurken, Ukrayna gerginliği kendisini en çok hisse senetleri piyasaları ve petrol fiyatlarında gösteriyor.

Sabah saatlerinde Asya Pasifik hisselerini takip eden MSCI endeksi yüzde 1’in üzerinde düşüş kaydederken, Japon Nikkei 225 ve Hong Kong Hang Seng düşüşe öncülük etti.

Enflasyon ve sert sıkılaşma beklentileri sonucu cuma gününü yüzde 1,9 gibi sert düşüşle kapatan S&P 500 vadelileri bu sabah yüzde 0,3 yükselerek hafif bir toparlanmaya işaret ediyor.

Ukrayna’da tansiyonun tırmanmasıyla Brent petrolde 100 dolar görüş sathına girdi. Brent nisan kontratı varil fiyatı yüzde 1,1 yükselişle 95,47 dolara yükseldi. Petrol fiyatlarında yükselişin devamı için traderların takip ettiği en kısa vadeli iki Brent kontratı arasındaki fiyat farkı da bir ay önceki 71 sentten 1,92 dolara yükseldi.

Goldman Sachs ekonomistleri 11 Şubat tarihli notunda petrol fiyatlarında yükselişin devam edeceğini öngörmüştü. Bloomberg Dolar Endeksi haftaya 1.178 seviyesinden yatay bir başlangıç yapıyor.

Fed ve AMB yetkililerinden güvercin yorumlar

Para piyasalarında daha sıkı para politikalarının fiyatlanması sonrası Fed ve AMB’den bazı üyeler hafta sonu görece güvercin açıklamalarda bulundu.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly pazar günü CBS televizyonuna yaptığı açıklamada sürpriz ve agresif adımların Fed’in başarmak istediği büyüme ve fiyat istikrarı hedefleri üzerinde “istikrarı bozucu etki” yaratabileceğini savundu. Daly’ye göre faizleri artırmaya hazırlanan Fed gelen verilere bağlı kalmalı. Daly “Mart ayında faiz artışında hareket etmekten yanayım. Ancak sonrasında bizi bekleyenler için çok dikkatli olmalıyız” değerlendirmesini yaptı ve bu yıl için kaç faiz artışı gerekeceğini söylemek için erken olduğunu belirtti.

AMB’den üç üye de haftasonu boyunca başkan Christine Lagarde’ın güvercin duruşunu destekleyen açıklamalar yaptı. FT’ye konuşan İrlanda Merkez Bankası Başkanı Gabriel Makhlouf haziranda faiz artışı yapmayı düşünmenin gerçekçi olmadığını belirtti. Finlandiya Merkez Bankası Başkanı Olli Rehn kısa vadede aşırı tepki vermenin büyümeyi olumsuz etkileyeceğini belirtirken İtalya Merkez Bankası Başkanı Ignazio Visco politika normalleşmesinin kademeli olacağını söyledi.

Jeopolitik ve ekonomik risklerin artması gelişen piyasaların dış borçlarını ödemekte zorlanabileceğine dair endişeleri de artırdı. Gelişmekte olan ülkelerin kredi temerrüt risk primi (CDS) 16 ayın en yüksek seviyesine tırmandı.

DBS Group Makro Stratejisti Chang Wei Liang, “Gelişmekte olan ülkelerin CDS’leri Rusya ve Batı arasında yaşanan gerginliği, Fed’in faiz artırımından kaynaklanabilecek yayılım etkisini ve küresel olarak parasal genişlemenin sonlanmasını yansıtıyor” dedi.

Petrol fiyatlarındaki yükselişin de gelişmekte olan ülkeler için risk yarattığını belirten Liang, artan petrol fiyatlarının gelişmiş ülkelere etkisinin dengesiz olduğunu, petrol ihracatçısı ülkelere yarar sağlayacağını söyledi.

SADİ KAYMAZ - BLOOMBERG HT ASYA TEMSİLCİSİ

Uzakdoğu’nun emtia ithalatına bağımlılıklarıyla öne çıkan ihracat devleri Japonya, Çin ve Kore gibi ülkeler gelişmeleri yakından izliyor.

Japonya Ukrayna’da yaşayan vatandaşlardan derhal ülkeyi terk etmelerini isterken, Güney Koreli ve Japon şirketler personel tahliyesine başladı. Çin şirketlerinden ise sahadaki gelişmelere karşı teyakkuzda olmaları istendi. Petrolde dışa bağımlı durumda bulunan Kore, Çin, Japonya ve Hindistan gibi ülkeler enflasyonist baskılarla boğuştukları dönemde petrol fiyatlarındaki yükselişten büyük endişe duyuyor. Üretici fiyatları endekslerindeki artışlar özellikle dünyanın fabrikası sayılabilecek Doğu Asya bölgesinde son 30-40 yılın en yüksek hızlarında ilerliyor.

Asya piyasaları haftaya satıcılı başladı

Asya hisseleri güne Ukrayna endişeleriyle yoğun satışlarla başladı. Kayıplar sabahın ilk saatlerinden itibaren Tokyo’da yüzde 2’yi, Seul, Hong Kong ve Tayvan’da yüzde 1’i aştı. Avustralya’da ana endeks ASX200 ise enerji ve madencilik hisselerindeki tırmanışlarla pozitif ayrıştı.

Jeopolitik gerilimden aldığı rüzgarla 100 dolar hattına ilerleyen petrol fiyatları Asyalı üretici hisselerini uçurdu. Korea Petroleum Seul’de yüzde 20 yükselirken son 9 ayın en yüksek seviyesine tırmandı. PetroChina Şanghay’da yüzde 4 kadar yükselişle son 21 ayın en yüksek seviyesini gördü.

Asya borsalarında listeli değerli metal üreticileri ise açılışların ardından günün en çok kazandıranları listesinin başına oturdu. Avustralya’da Barbara, Northern Star, Silver Lake, Evolution gibi şirketlerde değer kazançları yüzde 8’i aştı. Çin merkezli Western Gold yüzde 10 yükselirken, ülkenin en büyük altın üreticisi Shandong Gold yüzde 7’den fazla değerlendi.

Çinli yapı şirketinin patronundan endişe veren yorumlar

Çin’de en büyük yapı şirketlerinden Vanke’nın patronundan gelen değerlendirmeler yatırımcıların gözünü korkuttu. Geçen yıl satış gelirleri 70 milyar dolara yaklaşan emlak devinin patronu Yu Liang, bu sene ciro azalmasının önemli ölçülerde olacağının kesin olduğunu belirterek, ‘2022’nin varlık yokluk yılı olacağını’ kaydetti. Keskin yorumun ardından Vanke yüzde 4, Evergrande yüzde 8, Shimao yüzde 7’ye düşüşler gördü.

Çin’de emlak sektörü yan sektörlerle birlikte gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 30’unu oluşturuyor, milyar tonluk çelik üretiminin aşağı yukarı 350 milyon tonunu tek başına konut yapı sektörü kullanıyor.

Çinli batarya üreticisinde yaptırım endişesi

Çin’in en önemli elektrikli araç batarya üreticisi CATL, hakkında çıkan internet dedikodularını polise şikayet etti. ABD’nin yaptırım hazırlığında bulunduğuna yönelik söylentilerle dev şirketin Shenzhen’de işlem göre hisseleri geçen hafta yüzde 17,3 düşüşe maruz kalmıştı. 2021 yılında 104 gwh üretim kapasitesiyle LG Energy’nin önünde dünyanın en büyüğü konumunda yer alan CATL, planladığı devasa sabit sermaye yatırımlarıyla 2025 yılında en az 700 gwh kapasite hedefliyor.

Yatırımcılar, Çin’in bu alandaki amiral gemisi olan 200 milyar dolarlık şirketin Amerikan yaptırımlarına hedef olmasından endişe ediyor. Yapay zeka, çip, biyoteknoloji gibi stratejik alanlarda faaliyet gösteren Huawei, SMIC, Wuxi ve benzeri Çinli firmalar daha önce Amerikan yaptırımlarına uğramıştı.

Çarşamba günü dikkatler Çin enflasyonunda olacak

Asya’da bu hafta öne çıkacak gelişmeler arasında en merakla bekleneni Çin’in faiz oranlarını aşağıya çekip çekmeyeceği. Birden fazla faiz oranını politika aracı olarak kullanan PBOC, yarın 1 yıl vadeli borç verme maliyetine işaret eden MLF oranını ilan edecek. İç tüketimindeki zayıflama sebebiyle faiz indirimlerinin sürmesine kuvvetle muhtemel gözüyle bakılırken, zamanlama ve dolayısıyla bu hafta ne olacağı konusunda ekonomistler ikiye bölünmüş durumda.

Diğer taraftan Japonya Salı günü dördüncü çeyreğe ilişkin büyüme verilerini yayımlıyor. Delta kısıtlamalarının gevşetilmesine bağlı olarak büyümenin bir öncekine göre hızlanması beklenirken, Bloomberg anketine göre oranın yüzde 5,9 düzeyinde gerçekleşmesi öngörülüyor. Asya piyasaları ayrıca aynı gün yayımlanacak olan Ocak ayı enflasyon ve ticaret verilerini de yakından takip ediyor olacak.

Çarşamba günü ise piyasaların gözü bu kez Çin’in enflasyon tablosuna çevrilecek ve enflasyon verileri içinde üretici fiyatlarına ilişkin rakamlara dikkatle göz gezdirilecek. ABD’de tüketici fiyatlarındaki yükseliş endişeyle izlendiği dönemde, Çinli fabrikaların çıkış fiyatlarının önem katsayısının da yükseldiğine hiç kuşku yok.

Altın fiyatları, Ukrayna üzerinden jeopolitik gerilimin tırmanmasıyla cuma günü son dört aydaki en büyük yükselişini kaydettikten sonra yeni haftaya gerilemeyle başladı. Gram altın ise küresel altın fiyatlarındaki yükselişle 800 TL’nin üzerine çıktı.

Piyasalarda cuma günü yaşanan riskten kaçınma dalgası ve enflasyonun küresel çapta tırmanması sonrasında güvenli liman altına olan talep Fed’in faiz artırması beklenmesine rağmen yükseldi.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, pazar günü CNN’e verdiği röportajda Ukrayna’da büyük bir askeri hareketliliğin yakında başlama ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi. Rusya ise Ukrayna’yı işgal etme gibi planları olmadığını belirtirken, ABD yönetimini bu iddialarla korku yarattığı gerekçesiyle suçladı.

Swap piyasaları geçen hafta Mart ayında 25 baz puanlık faiz artırımını yüzde 100 ihtimalle fiyatlarken, 50 baz puanlık bir indirim yapılacağını ise yüzde 97 ihtimalle fiyatlıyordu. Fakat yeni haftaya başlarken faiz tedirginliğinin gerilemesiyle, piyasalar Mart ayında 50 baz puanlık bir indirim yapılacağını yüzde 57 ihtimalle fiyatlamaya başladı.

Ons altın fiyatı

Ons altın geçen haftanın büyük bölümünü yatay bir seyirle geçirdikten sonra cuma günü 1.864 dolara kadar tırmandı. Piyasalarda risk iştahının yeniden yükselmesiyle haftaya hafif bir gerilemeyle başlayan değerli metal, pazartesi günü sabah saatlerinde 1.852 dolar civarında bulunuyor.

Gram altın fiyatı

Gram altın geçen hafta çoğunlukla 800 TL’nin sınırında işlem görürken cuma günü küresel altın fiyatlarındaki yükselişle 810 TL’ye kadar yükseldi. Dolar kurundaki yatay seyirden dolayı küresel altın fiyatlarındaki hareketleri takip eden gram altın, yeni haftaya 805 TL seviyesinde başladı.